Seminarium 5 (odpowiedź komórkowa) Flashcards
Jaka może być odpowiedź komórkowa?
→antygenowo-nieswoista (wrodzona) •fagocytoza •limfocyty NK →antygenowo-swoista (nabyta) •limfocyty Th1 (CD4+) •limfocyty Tc (CD8+) cytotoksyczne
Jakie zdolności mają komórki żerne (fagocyty)?
→pochłaniania drobnoustrojó (fagocytoza)
→wewnątrzkomórkowe zabijanie/niszczenie pochłoniętych drobnoustrojów
Rola komórek NK w OK:
Zabijanie własnych komórek:
→zakażonych
→zmienionych nowotworowo
Z udziałem czego przebiega fagocytoza natywna (spontaniczna)?
z udziałem receptorów dla struktur bakteryjnych (PRR) i receptorów rozpoznających struktury uszkodzonych komórek własnych (receptory zmiatacze)
jest bezpośrednia
Jak przebiega fagocytoza ułatwiona?
patogeny są opsonizowane (białka obronne odłożone na powierzchni) i następnie zachodzi fagocytoza - proces “zamka błyskawicznego”
Etapy fagocytozy:
- chemotaksja
- rozpoznanie i pochłonięcie patogenu
- utworzenie fagosomu z lizosomem (fagolizosom, trawienie)
- wydalanie resztek
Wymień mechanizmy zależne od tlenu w fagocytozie:
→fagosom •rodniki tlenowe (ROS) •tlen singletowy •nadtlenek wodoru •anion nadtlenkowy (O2-) →fagolizosom •kwas podchlorawy (HOCl) •tlenek azotu (NO) (makrofagi)
Wymień mechanizmy niezależne od tlenu w fagocytozie:
→defensyny (białka i peptydy kationowe)
→proteazy i inne enzymy lizosomalne
→laktoferyna
→lizozym
Scharakteryzuj granulocyty obojętnochłonne (neutrofile):
→odpowiedź komórkowa wrodzona
→pierwsza linia obrony organizmu; stanowią 50-70% leukocytów obecnych we krwi, mają zdolność migracji, pierwsze pojawiają się w miejscu zakażenia lub uszkodzenia tkanek
→segmentowane jądro połączone wąskimi pasmami chromatyny (łatwo ulega odkształceniom, co ułatwia migrację)
→komórki krótko-żyjące (3 dni) - po spełnieniu swej funkcji giną na drodze apoptozy
Co dzieje się z neutrofilami po spełnieniu przez nich ich funkcji?
giną na drodze apoptozy
Jakie receptory występują na neutrofilach?
→rozpoznające wzorce molekularne patogenów (PRR)
→wiążące fragment Fc przeciwciał klasy IgG (FcγRIII, FcγRII)
→dla składników dopełniacza (C1R, C3R, C5aR)
→cząsteczki adhezyjne (LFA-1)
→receptory dla chemokin
Ziarnistości azurofilne w neutrofilach zawierają:
→lizozym →mieloperoksydaza →elastaza →katepsyna G →kwaśna hydrolaza →defensyny, BPI
Specyficzne ziarnistości w neutrofilach zawierają:
→lizozym →cytochrom b558 →zasadową fosfatazę →laktoferynę →białko wiążące witaminę B12
Co to jest NEToza?
NETs = Neutrophil Extracellular Traps
formowanie sieci (pułapek) zewnątrzkomórkowych
Aktywowane (ginące) neutrofile wyrzucają białka i chromatynę tworząc struktury podobne do sieci (pułapki), złożone z DNA, histonów i białek o działaniu bakteriobójczym, w które wpadają patogeny.
Skąd pochodzą składniki NETozy?
Z neutrofili →z jądra •DNA •histony →z ziarnistości •elastaza neuotrofilowa •mieloperoksydaza •MMP-9
Jaka jest funkcja NET?
→bariera fizyczna, unieruchomienie patogenów
→”rozbrajanie” patogenów (usuwanie czynników wirulentnych)
→zabijanie patogenów
Jakie wyróżniamy makrofagi tkankowe?
→pęcherzyków płucnych →Komórki Kupffera (wątroba) →osteoklasy (kości) →komórki Langerhansa (skóra) →mikroglej (mózg)
Scharakteryzuj monocyty/makrofagi:
→komórki długo-żyjące
→mają silne właściwości fagocytarne
→nieustannie patrolują tkanki, wyłapują umierające lub nieżywe komórki (niszczą je
→fagocytują i niszczą drobnoustroje (liczne lizosomy zawierają enzymy, np. kwaśna fosfataza, katepsyna, RNAza, DNAza, lipaza, lizozym)
→stała ekspresja MHC II (funkcja APC)
Jakie wyróżniamy mechanizmy odpowiedzi komórkowej?
→fagocytoza - wewnątrzkomórkowe zabijanie/rozkład antygenu (makrofagi, granulocyty)
→cytotoksyczność - zabijanie komórek nieprawidłowych (zakażonych, obcych, nowotworowych) (limfocyty Tc, limfocyty NK)
Jakie limfocyty wyróżniamy w nabytej (antygenowo-swoistej) odpowiedzi komórkowej + rola?
Limfocyty T, które są specyficzne = antygenowo-swoiste
→limfocyty pomocnicze Th1 (aktywacja makrofagów/limfocytów Tv)
→limfocyty cytotoksyczne Tc (zabijanie własnych, zakażonych/zmienionych nowotworowo komórek)
Migracja limfocytów T:
- dziewicze limfocyty T oraz limfocyty T pamięci wędrują do narządów limfatycznych
- następuje aktywacja limfocytów
- po aktywacji, limfocyt T efektorowy wykazuje ekspresję określioncy receptorów, które umożliwiają mu dotarcie do tkanki gdzie nastąpiło zakażenie
Co dzieje się w miejscu infekcji (w tkance) na śródbłonku?
zmienia się także ekspresja molekuł adhezyjnych na śródbłonku naczyń w ognisku zapalnym
Przy udziale czego odbywa się wędrówka limfocytów T?
→selektyny
→integryny
→adresyny
→CAM z nadrodziny Ig (NRIg)
Etapy aktywacji limfocytó T w narządach limfatycznych:
→rozpoznanie antygenu
→aktywacja limfocytów
→ekspansja klonalna
→różnicowanie w komórki efektorowe i komórki pamięci