Samorzåd Flashcards
Z zamkniętym katalogiem zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego mamy do czynienia na poziomie
Powiatu
Powiat może przekazać swoje zadania własne do realizacji
Gminie
Domniemanie kompetencji na rzecz organu wykonawczego jst występuje na poziomie
Województwa
Liczba radnych w gminie
Jest uzależniona od liczny mieszkańców
Obowiązek radnego w gminie
- Złożenie ślubowania
- Utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami
- uczestniczenie w obradach
Kandydat na wójta
- Może kandydować tylko na wójta jednej gminy
- może jednocześnie kandydować na radnego organu stanowiącego gminy
Zastępca burmistrza
- Może składać oświadczenie woli w imieniu gminy ale tylko jeśli upoważni go do tego burmistrz
- nie może być jednocześnie radnym
Komisja rewizyjna
- Występuje do rady gminny z wnioskiem o udzielenie wójtowi absolutorium
- składa się z radnych
Starosta
Może złożyć rezygnację
Marszałek województwa
- Jest wybierany przez sejmik województwa
- jest wybierany BW głosów ustawowego składu sejmiku
- jest wybierany w głosowaniu tajnym
Uchwały rady gminy zapadają
Zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba, że ustawa stanowi inaczej
Uchwały rady i zarządu powiatu zapadają
Zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady (zarządu) w głosowaniu jawnym chyba, że przepisy ustawy stanowią inaczej
Uchwały sejmiku województwa zapadają
Zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu jawnym lub jawnym imiennym - chyba, że przepisy stanowią inaczej
Rada powiatu wybiera zarząd w liczbie od 3-5 osób w tym starostę i wicestarostę w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ
Starostę wybiera - jaka liczba głosów w jakim głosowaniu
Wicestarostę i pozostałych członków zarządu - jaką liczba głosów w jakim głosowaniu
Starostę rada powiatu wybiera - bezwzględną większością US - głosowanie TAJNE
Wicestarostę oraz pozostałych członków - ZW; obecność co najmniej 0,5 - głosowanie TAJNE
Sejmik województwa wybiera zarząd województwa w tym marszałka województwa i nie więcej niż 2 wicemarszałków w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy
Jaka liczba głosów i jakie głosowanie w odniesieniu do marszałka województwa i wicemarszałków
Marszałka województwa wybiera sejmik - BW, US - głosowanie tajne
Wicemarszałków oraz pozostałych członków zarządu (na wniosek marszałka) -= ZW ; co najmniej 0,5 - głosowanie TAJNE
Rada gminy wybiera ze swojego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących
Jaką ilością jakie głosowanie
BW ; ob.co najmniej 0,5 - głosowanie TAJNE
Rada powiatu wybiera ze swojego grona przewodniczącego i 1 lub 2 wiceprzewodniczących
BW ; co najmniej 0,5 - głosowanie TAJNE
Sejmik województwa wybiera ze swojego grona PRZEWODNICZĄCEGO oraz nie więcej niż 3 wiceprzewodniczących
BW ; co najmniej 0,5 - głosowanie TAJNE
Rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby nie rzadziej niż raz na kwartał
Ale
Na wniosek WÓJTA lub co najmniej 1/4 ustawowego składy RADY gminy przewodniczący obowiązany jest zwołać sesję na dzień przypadający w ciągu 7 dni od złożenia wniosku
Rada powiatu obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego rady powiatu w miarę potrzeby nie rzadziej niż raz na kwartał
Ale
Na wniosek zarządu lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady powiatu przewodniczący jest obowiązany zwołać sesję na dzień przypadający w ciągu 7 dni od złożenia wniosku
Uchwała rady gminy w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium (podjęta po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru wójta i nie później niż 9 miesięcy przed zakończeniem kadencji) jest równoznaczna z
Podjęciem inicjatywy przeprowadzenia referendum w sprawie odwołania wójta.
Uchwale w sprawie absolutorium rada gminy podejmuje
BW ; US rady gminy
Rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta z przyczyn nieudzielenia wójtowi absolutorium
Na sesji `zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia absolutorium ( czyli tej równej inicjatywie przeprowadzenia referendum)
- przed podjęciem uchwały o przeprowadzeniu referendum Rada zapoznaje się z opinią RIO
- uchwale podejmuje BW ; US - głosowanie imienne
Rada gminy (po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru wójta i nie później niż na 9 miesięcy przed zakończeniem kadencji, może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta z przyczyn innych niż nieudzielenie absolutorium jedynie na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady (inicjatywa)
Uchwałę podejmuje większością co najmniej 3/5 ; US
Uchwale tę (tj o przeprowadzenie referendum z przyczyn innych niż nieudzielenie absolutorium) może podjąć dopiero po upływie 14 dni od dnia złożenia wniosku (= inicjatywy)
Uchwała rady powiatu w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium jest równoznaczna
Ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu (inicjatywa)
Uchwałę w sprawie absolutorium rada powiatu podejmuje
BW głosów ; US rady - głosowanie IMIENNE
!!! Przed podjęciem tej uchwały zapoznaje się z opinią RIO
Po wykonaniu inicjatywy (czyli mamy wniosek - powiat podejmuje uchwale - zgodnie z wnioskiem ) - czyli podejmuje uchwale w sprawie odwołania zarządu
Uchwałę w sprawie odwołania zarządu rozpatruje na sesji
Zwołanej nie wcześniej niż 14 dni od podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium
Uchwała o odwołanie zarządu
BW ; US
Odwołanie starosty z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium - Rada może to zrobić
Wniosek = 1/4 US
OK, mamy wniosek, musimy go wykonać - tj. Podjąć uchwale o odwołanie starosty, która następuje
Większością co najmniej 3/5 głosów ; US - głosowanie TAJNE
Uchwała sejmiku województwa w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium == > jest równoznaczna ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu województwa (inicjatywa)
Uchwale w sprawie absolutorium podejmuje sejmik województwa
BW ; US
Jeśli mamy wniosek (=inicjatywa )trzeba ją wykonać tj podjąć uchwałę o odwołanie zarządu województwa
Sejmik województwa rozpoznaje sprawę odwołania zarządu województwa z przyczyny nieudzielenia absolutorium nie wcześniej niż po upływie 14 dni od podjęcia uchwały o nieudzielenie absolutorium zarządowi województwa
Większością 3/5 głosów ; US sejmiku - głosowanie TAJNE
Odwołanie marszałka województwa z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium - sejmik województwa może to zrobić
Do wniosku (inicjatywy potrzebne jest 1/4 US)
Jeśli go mamy to odwołanie marszałka z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium następuje
Większością 3/5 US - głosowanie TAJNE
Odwołanie marszałka albo złożenie przez niego rezygnacji
Jest jednoznaczne z odwołaniem całego zarządu
Odwołanie starosty albo złożenie przez niego rezygnacji jest jest odpowiednio równoznaczne
Z odwołaniem całego zarządu powiatu albo złożeniem rezygnacji przez cały zarząd
Obligatoryjne konsultacje z mieszkańcami gminy
Występują w procesie tworzenia, łączenia podziału i znoszenia gmin ustalania ich granic i nas
W pozostałych przypadkach fakultatywne chociaż tak gdzie warunkuje się działanie rady od przeprowadzenia konsultacji brak takiej konsultacji powodowałoby nieważność aktu
Referendum obligatoryjne zwoływane jest w dwóch kategoriach spraw
Samoopodatkowania się mieszkańców na cele publiczne
Odwołanie rady gminny przez upływem kadencji, a także odwołanie wójta, burmistrza prezydenta miasta
Gminne referendum fakultatywne
Sprawy dotyczące tej wspólnoty mieszczące się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki - zakres przedmiotowy nie jest nieograniczony
Przedmiotem referendum mogą mogą być prawie wyłącznie sprawy które należę do właściwości rady gminy jako organu stanowiącego w zakresie zadań własnych
Co nie może być przedmiotem referendum
Kwestie budżetowe
Korekty podatków
Wydawanie decyzji w trybie KPA
Sprawy zlecone z zakresu Administracji rządowej
Referendum lokalne z inicjatywy mieszkańców może być przeprowadzone w sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy. Z inicjatywa takiego referendum może wystąpić jedynie
Grupa 15 obywateli którym przysługuje prawo wybierania do rady gminy
Referendum gminne - bez względu czy obligatoryjne czy fakultatywne zawsze przeprowadza się z inicjatywy rady lub na wniosek
10 % mieszkańców uprawnionych do głosowania, stale zamieszkujący na obszarze gminy + posiadający czynne prawo wyborcze do rady gminy
TAKIE REFERENDUM JEST WAŻNE jeśli wzięło w nim udział co najmniej 30 % uprawnionych do głosowania
Wyjątek od reguły tj. Że referendum jest ważne jeżeli wzięło w nim udział 30 % uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy - to referendum w sprawie ODWOŁANIA ORGANU JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO pochodzącego z wyborów bezpośrednich
Takie referendum tj. W sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich
do swej ważności wymaga nie mniej niż 3/5 liczby mieszkańców biorących udział w wyborze odwoływanego organu
Wynik referendum jest rozstrzygający (nie dotyczy samoopodatkowania)
Jeżeli za jednym z rozwiązań w sprawie poddaje pod referendum oddano więcej niż połowę ważnych głosów
Wynik referendum jest rozstrzygający - w przypadku referendum dot. Samoopodatkowania
Za jednym z rozwiązań Co najmniej 2/3 ważnych głosów
Kto i w jakim czasie jest prawniczy do wniesienia protestu wyborczego
Jaki sąd jest właściwy w sprawie -
Każdy uprawniony do wzięcia udziału w referendum
W terminie 7 dni od dnia podania wyników referendum do wiadomości publicznej
Właściwy jest sad okręgowy
Jeżeli referendum zakończy się wynikiem rozstrzygającym w sprawie poddanej pod referendum
Właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego zobowiązany jest do podjęcia czynności w celu jej realizacji
Rada gminy jest organem
Stanowiącym i kontrolnym
Jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieści położonym na terytorium tej gminy, rada nosi nazwę
Rady miejskiej
Kadencja rady gminy trwa
4 lata
Liczba radnych ustalana jest odpowiednio do
Liczebności mieszkańców gminy
Radny nie jest organem gminy lecz jako członek organu kolegialnego ma określone
Prawa i obowiązki
Kluby radnych
Radni mogą tworzyć kluby radnych
Przynależność do klubu - dobrowolna
Ochrona prawna radnego
Radnemu w związku z wykonywaniem mandatu przysługuje ochrona prawna.
Ochronie tej podlegają
OSOBA RADNEGO
STOSUNEK PRACY RADNEGO
Zakazy dotyczące radnych
1- nie może prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskał mandat
*nie może zarządzać taką działalnością czy być przedstawicielem czy pomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności
*nie może być również członkiem władz zarządzających
2- nie może wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy W KTÓREJ UZYSKAŁ MANDAT
3- nie może wykonywać funkcji kierownika lub zastępcy w jednostce organizacyjnej GMINY W KTÓREJ UZYSKAŁ MANDAT
4- nie może brać udziały w głosowaniu w radzie ani w komisji, jeżeli dotyczy ono jego interesu prawnego
5- mandatu radnego gminy nie można łączyć z mandatem posła i senatora
6- mandatu radnego gminy nie można łączyć z wykonywaniem funkcji wojewody lub wicewojewody
7- mandatu radnego nie można łączyć z członkostwem w organie innej jst
Wygaśnięcie mandatu stwierdza
—> RADA w drodze uchwały w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia ( 2,3,5,7) - str 91
—> komisarz wyborczy w drodze postanowienia w terminie 14 dni od wystąpienia przyczyny (1,2,4,6)
Podstawowa formą pracy rady są
SEJSE
Ustawa dzieli sesje na
A) zwyczajne - zwoływane przez przewodniczącego rady miarę potrzeby nie rzadziej niż raz na kwartał. PIERWSZA SESJE nowo wybranej rady zwołuje - komisarz wyborczy
B) nadzwyczajne - zwoływane przez przewodniczącego na wniosek wójta (b,pm) lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy - na dzień przypadający w ciagu 7 dni od dnia złożenia wniosku
Rada może powoływać komisje
1) stałe
2) doraźne
Komisja obligatoryjna - komisja rewizyjna
W skład komisji rewizyjnej wchodzą wyłącznie radni w tym przedstawiciele wszystkich klubów
!!! Z WYJĄTKIEM RADNYCH PEŁNIĄCYCH FUNKCJĘ PRZEWODNICZĄCEGO lub vice PRZEWODNICZĄCEGO rady (w powiecie także do komisji rewizyjnej nie wchodzą ci radni którzy są członkami zarządu)
Zadania komisji rewizyjnej
Wykonuje zlecone przez radę kontrole, w tym zwłaszcza organu wykonawczego, gminnych jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy
ODWOŁANIE RADY GMINY PRZED UPŁYWEM KADENCJI
Może nastąpić w drodze referendum lokalnego (tylko organ jako całość, nie istnieje możliwość odwołania w tym trybie poszczególnego radnego
Wniosek / inicjatywa : co najmniej 10 % uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy
Może zostać złożony po upływie 10 miesięcy od dnia wyboru organu albo 10 miesięcy od dnia ostatniego referendum w sprawie jego odwołania nie później niż 8 miesięcy przed zakończeniem kadencji
Skutek : zakończenie kadencji RADY (nie pociągają za sobą wójta)
*w sytuacji odwołania wójta przed upływem kadencji na wniosek rady gminy z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium —> działalność rady ulega zakończeniu (wyniku musi być więcej niż połowa ważnie oddanych głosów)
Wójt/burmistrz/prezydent miasta
Wybierany w wyborach POWSZECHNYCH RÓWNYCH BEZPOŚREDNICH GŁOSOWANIE TAJNE
Kandydat na wójta inaczej niż na radnego nie musi stale zamieszkiwać na obszarze gminy w której kandyduje
Wybory I albo II tury
Za wybranego uważa się tylko kandydata który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów (BW)
Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał takiej liczy 14 dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie - wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów
Kadencja wójta
Upływa z dniem upływu kadencji rady
ODWOŁANIE WÓJTA PRZED UPŁYWEM KADENCJI
TYLKO W DRODZE REFERENDUM (czyli tylko mieszkańcy)
Wniosek :
1- Rada
A) nieudzielenie absolutorium = inicjatywa (wniosek) o przeprowadzenie referendum (BW US)
Po upływie 14 dni od wniosku (równego nieudzielenia) - mogą podjąć uchwałę o przeprowadzenie referendum (tez BW US)
B) inna przyczyna niż nieudzielenie absolutorium
Wniosek (inicjatywa) 1/4 ustawowego składu rady
Po 14 dniach od złożenia wniosku podejmuje uchwale - 3/5 US - głosowanie imienne
2- MIESZKAŃCY
Wnioski (działa zasada 10-10-8)
Wniosek - 10 % uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy - może dotyczyć tylko innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium - co do tego tylko RADA
Potem przeprowadza się referendum na zasadach ogólnych
W trakcie realizacji zadań właśnych gminy, wójt podlega wyłącznie
Radzie gminy
Wójt
Kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz
Wójt
Wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisania prawa
Skarbnik gminy pełni zadania
Głównego księgowego budżetu
Szczególne uprawnienia skarbnika
Do skuteczności czynności prawnej, która może spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych - potrzebna jest KONTRASYGNATA skarbnika gminy lub osoby przez niego upoważnionej
Urząd gminy
Jest aparatem pomocniczym wójta
ZARZĄD POWIATU/zarząd województwa
Kolegialny organ wykonawczy
Skład zarządu powiatu a skład zarządu województwa
—> zarząd powiatu (liczba od 3-5):
starosta (jako przewodniczący wybierany przez RADĘ powiatu BW US)- od 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ
wicestarosta
pozostali członkowie
—> zarząd województwa = 5 osób
Marszałek województwa (jako przewodniczący wybierany przez sejmik BW US)
Pozostali członkowie w tym nie więcej niż 2 wiceprzewodniczących
TYLKO wybór pełnego składu oznacza skuteczne powołanie organu wykonawczego
STAROSTA sprawuje zwierzchnictwo w stosunku do
Powiatowych służb, inspekcji i straży
Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy
Starostwa powiatowego
Sejmik województwa - kolegialny organ stanowiący i kontrolny
Kadencja trwa 4 lata
Wygaśnięcie mandatu wójta - inna droga niż referendum
1- odmowa złożenia ślubowania
2- pisemne zrzeczenie się mandatu
3- niezłożenie w terminie oświadczenia majątkowego
4- utrata prawa wybieralności lub brak tego prawa w dniu wyborów
5- naruszenie ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z innymi
6- orzeczenie niezdolności do pracy
7- śmierć
Wygaśnięcie mandatu radnego - inna droga niż referendum
1- śmierć
2- odmowa złożenia ślubowania
3- pisemne zrzeczenie się mandatu
4- utrata prawa wybieralnościci lub nieposiadanie do w dniu wyborów
5- naruszenie ustawowego zakazu łączenia
6- wybór na wójta
Z czym nie można łączyć funkcji wójta lub jego zastępcy
1- funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie
2- członkostwem w organach jst w tym gminie w której jest wójtem lub zastępcą wójta
3- zatrudnienie w administracji rządowej
4- mandat posła lub senatora
Za utworzenie/likwidację.reorganizację jednostki organizacyjnej zawsze odpowiada
Organ stanowiący jst
Nadzór nad działalnością samorządu terytorialnego sprawuje
1 - Prezes Rady MINISTRÓW
2- Wojewoda
3- w zakresie spraw finansowych Regionalna Izba Obrachunkowa
Jeżeli uchwała rady gminy jest nielegalna to wojewoda wydaje
Rozstrzygnięcie nadzorcze - czyli dokument stwierdzający nieważność całości lub części uchwały- czas na wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego to 30 dni od dnia doręczenia uchwały —> jest to termin ZAWITY tzn po jego upływie wojewoda traci możliwość podjęcia decyzji
Rozstrzygnięcie nadzorcze działa z mocą
WSTECZNĄ
Co jeśli organ uchybił temu terminowi
Może zaskarżyć uchwale do WSA
Nie stwierdza się nieważność uchwały jeżeli
Minął rok od daty jej podjęcia chyba, ze
1- uchwała jest aktem prawa miejscowego albo
2- jeżeli uchybiony obowiązkowi przedłożenia uchwały organowi nadzoru
Rada ma 30 dni od doręczenia jej rozstrzygnięcia nadzorczego na
Złożenie SKARGI na rozstrzygnięcie do WSA - jest to termin ZAWITY
Zarządzenie zastępcze
Może je wydać wojewoda (tylko i wyłącznie wojewoda) w przypadkach wskazanych w ustawie —> jeżeli organ jst nie podejmuje działań nakazanych przepisem prawa
Zanim wojewoda wyda zarządzenie zastępcze WZYWA organ (tj organ upoważniony do wydania danej decyzji) do podjęcia działań w terminie 30 dni
W razie i ustosunkowania się do wezwania (tj, niewydania decyzji) po powiadomieniu ministra do administracji publicznej wojewoda wydaje zarządzenie zastępcze
Zarządzenie zastępcze w I instancji może być zaskarżone do WSA a w II - NSA
Różnica miedzy zarządzeniem zastępczym a rozstrzygnięciem nadzorczym
Zarządzenie zastępcze nie dotyczy istniejącej uchwały ma miejsce w przypadku bezczynności organu —> ale tylko wtedy kiedy ustawa nakazuje działanie.
Podczas gdy rozstrzygnięcie nadzorcze dotyczy aktu już istniejącego
