Ruggenmergbanen autonoom zenuwstelsel Flashcards
Parasympaticus afferent (NX)
Mechano-/chemo-/pijnreceptor in orgaan –> dendriet –> gl. nodosum (1) –> NX –> ncl. tractus solitarius (2).
Parasympaticus afferent (NVII/NIX)
Mechano-/chemo-/pijnreceptor in orgaan –> dendriet –> gl. petrosum (1) –> NVII/NIX –> ncl. tractus solitarius (2).
Sympaticus afferent
Mechano-/chemo-/pijnreceptor in orgaan –> dendriet –> gl. spinale (1) –> cornu lateralis –> ncl. intermediomedialis (2).
S gaat opklimmen via de weg van de bloedvaten, gaat via rr. communicans naar andere ganglia van de truncus sympaticus om zo terecht te komen in de radix dorsale van een cerebrale zenuw, daar ligt gl. spinale. Vanuit daar vertrekt axon naar ncl. intermediomedialis.
Gl. spinale
Bevat AVA, ASA, SSA.
Ligging pre- en postganglionaire zenuw parasympaticus (efferent)
Preganglionaire zenuw:
- Hersenstam: kerngebieden NIII, NVII, NIX, NX
- Columna lateralis sacraal ruggenmerg (omdat hersenstam te ver van bekken ligt), gaat plexus pelvinus vormen
Postganglionaire zenuw:
- Gl. ciliare (NIII)
- Gl. pterygopalatinum (verloop NVII)
- Chorda tympani - gl. mandibulare (NVII)
- Gl. oticum (NIX)
- Enterische ganglia (NX; in wand buikorganen)
NX
= nervus vagus, onderdeel van autonome zenuwstelsel, gelinkt aan PS. Ontspringt thv MO, neuronen zijn gemengd:
- AVA: ncl. tractus solitarius
- AVE: ncl. PS NX
- ASE: ncl. ambiguus
Op het verloop van de zenuw ligt gl. cervicale craniale (AVA). NX loopt bij Eq. in luchtzak.
Na verlaten schedel gaat de NX in de halsadergroeve lopen en fusioneren met de truncus sympaticus –> truncus vagosympaticus, loopt naast de trachea en gaat thv de borstholte weer truncus vagalis worden met een dorsalis en ventralis. De dorsalis gaan met elkaar versmelten en de ventralis ook (positionering tov slokdarm). Deze zenuw bevat de preganglionaire zenuwvezels die projecteren vanuit de hersenstam via de NX (ncl. tractus solitarius), gaan per regio een synaps vertonen met een tweede neuron dat ingebed ligt in de wand van verschillende organen.
Geeft onderweg takken af:
- R. pharyngeus (M+S) –> farynx en larynx
- N. laryngeus cranialis (M+S) –> voorste spieren farynx en larynxslijmhuid
- R. cardiaci cranialis –> thv borstingang, naar gl. stellatum
- N. laryngeus recurrens –> M+S voor achterste deel strottenhoofd. Li langer dan rechts, beiden lopen dorsolateraal van trachea. Geeft N. laryngeus caudalis af –> m. cricoarytenoïdeus dorsalis –> groter maken stemspleet
Na afgifte N. laryngeus recurrens gaat NX zich volledig afsplitsen van truncus sympaticus.