Regulacja stęż. lipidów Flashcards
Statyny
inhibitory reduktazy HMG-CoA (działa najelpeij ok 24)
krótki t1/2 - wieczorem
długi t1/2 - rano
nie wolno w ciąży
zahamowanie sytnezy cholesterolu w hepatocytach → ↑ rec. dla LDL → ↓ LDL w osoczu
DZIAŁANIE PLEJOTROPOWE
(nasilane przez Warespladib i Darapladib)
zmniejszenie prenylacji (łączenie z lipidami) białek G na błonie kom.
- przeciwdziałanie dysfunkcji śródbłonka
- zmniejszenie procesu zapalnego w naczyniach krwionośnych
- osłabienie agregacji płytek krwi
- stabilizacja blaszki miażdżycowej
- działanie antytrobmotyczne
- wzrost fibrynolizy
inne pomysły powodowały zaćmę i były toksyczne
Lowastatyna
Pierwsza statyna
naturalna
met. przez CYP3A4 (rodzina P450)
podawana jako prolek
przekształca się w dobrze rozp. w wodzie metabolit
t1/2 = 3h
Simwastatyna
Statyna
naturalna
met. przez CYP3A4 (rodzina P450)
podawana jako prolek
przekształca się w dobrze rozp. w wodzie metabolit
t1/2 = 2h
Prawastatyna
Statyna
naturalna
nie met. przez CYP2C9
Fluwastatyna
Statyna
sztuczna
met. przez CYP2C9
t1/2 = 1-3h
Atorwastatyna
Statyna
sztuczna
met. przez CYP3A4
t1/2 = 14h
t1/2 akt. inhibitorowej = 20/30h
(ze względu na działanie metabolitów)
Rozuwastatyna
Statyna
syntateczna
zawiera siarkę
met. przez CYP2C9
t1/2 = 19h
Pitawastatyna
Statyna
syntetyczna
met. przez CYP2C9
t1/2 = 11h
Statyny
d.n.
- miopatie
(rabdomioliza - rozpad mm. szkieletowego z zatkaniem nefronów - ostra niewydolność nerek)
TRZEBA monitorować kinezę kreatynową w przypadku bólów mm. - uszkodzenie wątroby
Żywice wiążące kw. żółciowe
- cholestyramina
- kolestypol
- kolesewelam (syntetyczny, rozpuszczalny błonnik)
wiążą i zmniejszają wchłanianie kw. żółciowych
↓ cholesterolu w hepatocytach
↑ rec. dla LDL
↑ usuwania LDL i spadek stęż. LDL
może pojawić się ↑ syntezy VLDL na skutek ↑ TG
d. n.:
- nudności
- wzdęcia
- zaparcia
- biegunka
- zaburzenia wchłaniania wit. ADEK
Fibraty
↑ działania lipazy lipoproteinowej
agoniści rec. PPAR α
(PPAR α - stymuluje oksydację kw. tłuszczowych)
znaczne zmniejszenie stęż VLDL i TG
zmniejszenie LDL
niewielkie zmniejszenie HDL
Fibraty
leki
Lek (t1/2)
Klofibrat (18-22h)
Bezafibrat (2h)
Cyprofibrat (38-86h)
Gemfibrozyl (1,5h) - najczęstsze rabdomiolizy
Fenofibrat (20h) - najmniejsze ryzyko miopatii ze statynami
Fibraty
d.n.
- miopatie
(bóle mm i łydek) - objawy z p.pok.
Podsumowanie
↑ LDL - statyny
↑ TG - fibraty
Ezetymib
hamuje wchłanianie cholesterolu pokarmowego i żółciowego z p.pok. w jel. cienkim
zmniejsza stęż cholesterolu w surowicy
d. n.:
- bóle głowy
- dolegliwości z p.pok.
kw. nikotynowy
witamina
zmniejsza syntezę VLDL i TG w wątrobie
co pośrednio powoduje ↓ LDL i ↑ HDL
w makrofagach pobudza rec. dla PPAR-y
zwiększa zwrotny transport cholesterolu
wzrost wychwytu cholesterou na obwodzie
d.n.: (b. silne)
- napadowe czerwienienie twarzy
(łagodzone przez Laropiprant)
- kołatanie serca
- zaburzenia żołądkowo jelitowe
posiada swój rec. w adipocytach (z białkiem G):
↓ cAMp → ↓ uwalniania wolnych kw. tłuszczowych
rec. na kom. Langerhansa w skórze:
↑ prostaglandyn D2 i E2 → rozszerzenie naczyń → rumień
Acypimoks
pochodna kw. nikotynowego
mniejsze dawki i mniejsze d.n.
Probukol
zmniejsza stęż cholesterolu LDL i HLD
zmniejszenie HDL jest niekorzystne
kw. eikozapentaenowy
EPA
kw. tłuszcz. omega-3
zmniejszają ApoB
korzystne efekty przeciw arytmii
słabe działanie przeciwpłytkowe
spożywanie w dawkach >2g
zmniejsza zwawartość lipidów i lipoprotein
zwłaszcza VLDL
spożywanie oleju rybnego zmniejsza TG o 30%
kw. dokozaheksaenowy
DHA
kw. tłuszcz. omega-3
zmniejszają ApoB
korzystne efekty przeciw arytmii
słabe działanie przeciwpłytkowe
spożywanie w dawkach >2g
zmniejsza zwawartość lipidów i lipoprotein
zwłaszcza VLDL
spożywanie oleju rybnego zmniejsza TG o 30%
