Recht herhalen Flashcards
Verbintenissen uit rechtshandelingen
Verbintenissen die doelbewust zijn aangegaan door 1 of meerdere personen
Meerzijdige rechtshandelingen
de overeenkomst als bron van verbintenissen Ontstaan tussen twee of meerdere personen; overeenkomsten zijn het beste voorbeeld hiervan
Eenzijdige rechtshandelingen
eenzijdige wilsuiting als bron van de verbintenis
Verbintenissen uit rechtsfeiten
verbintenissen die tot stand komen zonder dat ze doelbewust zijn nagestreefd
Verbintenissen uit oneigenlijke overeenkomst
geheel vrijwillige daden van de mens, waaruit enige verbintenis ontstaat jegens een derde, en soms een wederzijdse verbintenis voor beide partijen = situatie waarbij een persoon een vrijwillige handeling stelt die een andere persoon ten goede komt bv. Als je per ongeluk 2 x wordt uitbetaald, mag je dit niet bijhouden, je moet het terugbetalen aan de persoon van wie je het ontvangen hebt
Verbintenissen uit onrechtmatige daad
Wanneer een persoon onrechtmatig handelt en daardoor - al dan niet opzettelijk - schade berokkent bv. Door onoplettendheid bots je al rijdend tegen een andere auto. De schade aan het andere voertuig zal je zelf moeten betalen
Verbintenissen en de bron waaruit zij ontstaan
Is de aansprakelijkheid gebaseerd op een overeenkomst?
ja: contractuele aansprakelijkheid
nee: buitencontractuele aansprakelijkheid
Verbintenis met een handelskarakter:
wanneer een handelaar een verbintenis aangaat
Verbintenis met een burgerlijk karakter:
Wanneer een niet-handelaar een verbintenis aangaat
verbintenissen met een persoonsgebonden karakter
Verbintenissen met een persoonsgebonden karakter kunnen enkel uitgevoerd worden door een persoon die daar wettelijk of contractueel toe aangewezen is.
Verbintenissen en hun voorwerp:
- Verbintenissen om iets te geven, om iets te doen en om iets niet te doen
- Resultaatsverbintenis en inspanningsverbintenis
Verbintenissen om iets te geven:
bv. Een zaak in eigendom overdragen
Verbintenissen om iets te doen:
bv. Een huis ontwerpen
Verbintenissen om iets niet te doen of na te laten:
bv. Concurrentieverbod
Resultaatsverbintenissen versus inspanningsverbintenissen
Garandeert de schuldenaar een bepaald resultaat?
ja: resultaatsverbintenis nee: inspanningsverbintenis
Inspanningsverbintenis:
De schuldenaar garandeert enkel dat hij voldoende inspanningen zal leveren, zonder garant te staan voor het resultaat. (Om dit te meten of de inspanningen voldoende waren, wordt gekeken naar wat ‘de goede huisvader’ zou doen in dezelfde omstandigheden).
Resultaatsverbintenis:
De schuldenaar garandeert dat een bepaald resultaat bereikt zal worden.
Deelbare verbintenissen:
gezamenlijke verbintenissen = samengevoegde verbintenissen = splitsbare verbintenissen = verbintenissen waarvan het voorwerp gesplitst of in delen KAN worden uitgevoerd
Ondeelbare verbintenissen:
Verbintenissen waarbij het voorwerp in zijn geheel MOET worden uitgevoerd
Ondeelbaarheid uit aard:
Wanneer een voorwerp onmogelijk voor een deel gepresteerd kan worden bv. Een huisdier lever je volledig, je kan niet eerst de poten en dan de kop leveren en daarna derest
Wanneer de gedeeltelijke uitvoering materieel mogelijk is, maar praktisch geen nut heeft: bv. Een auto leveren : eerst het stuur, dan de zetels en daarna de wielen en andere onderdelen
Conventionele ondeelbaarheid:
Wanneer de partijen dergelijke ondeelbaarheid uitdrukkelijk of stilzwijgen overeen zijn gekomen.
Hoofdverbintenis
het essentiële element van de verbintenis (bijverbintenis secundair)
Deelbare verbintenissen
Verdeling in evenveel gelijke delen als er schuldenaars of schuldeisers zijn
1 Schuldeiser: Schuldeiser kan van elke schuldenaar maar het delen eisen dat hij / zij hem moet
Meerder schuldeisers: Elk kan maar zijn eigen aandeel vorderen bij de schuldenaar
Ondeelbare verbintenissen
Wanneer er meerdere schuldeisers zijn, moet de schuldenaar de volledige prestatie aan alle schuldeisers.
Bij meerdere schuldenaars, moeten alle schuldenaars de volledige prestatie aan de schuldeiser.
Hoofdelijke verbintenissen
Een verbintenis is hoofdelijk wanneer er meerdere personen zijn die ieder tot het geheel gerechtigd of gehouden zijn.
Actieve hoofdelijkheid
aan de zijde van de schuldeisers, meerdere schuldeisers kunnen de betaling van de volledige schuldvordering eisen van de schuldenaar.
Passieve hoofdelijkheid
aan de zijde van de schuldenaars, meerdere schuldenaars kunnen voor de gehele schuld aangesproken worden door de schuldeiser.
Verbintenissen in solidum
In situaties waarbij meerdere personen afzonderlijk fouten maken die leiden tot eenzelfde schade waarbij elk van de schuldenaren voor de volledige schade kan aangesproken worden.
Toepassingsgevallen: wanneer verschillende personen samen een buitencontractuele aansprakelijkheid dragen, elk op grond van eigen fout.
Gevolgen: de schuldeiser kan elk van zijn schuldenaars voor het geheel van de schuld aanspraken. Wanneer 1 schuldenaar de volledige de volledige schuld betaald heeft, zijn de andere schuldenaars bevrijdt.
De schuldenaar die het totaal betaald heeft, kan dit vorderen bij de andere schuldenaars.
Verbintenissen onder voorwaarde
een voorwaarde is een toekomstige onzekere gebeurtenis waarvan de verbintenis afhankelijk wordt gemaakt.
Verbintenissen onder tijdsbepaling
een tijdsbepaling is een toekomstige zekere gebeurtenis waarvan de verbintenis afhankelijk gemaakt wordt.
Opschortende voorwaarde:
Waar de uitvoering afhangt van de vervulling van een toekomstige, onzere gebeurtenis.
bv. Een koop wordt gedaan onder de opschortende voorwaarde dat de koper de toestemming krijgt van zijn echtgenote.
Ontbindende voorwaarde
Als deze verbintenis vervult wordt, wordt de verbintenis teniet gedaan.
bv. De koop wordt gesloten onder de ontbindende voorwaarde dat de echtgenote van de koper haar toestemming weigert.
Eenzijdige rechtshandeling
wilsuiting door 1 persoon
Meerzijdige rechtshandeling
wilsuiting door minstens 2 personen
verbintenissen uit meerzijdige rechtshandelingen: de overeenkomst
= een op een wilsovereenstemming of consesus berustende meerzijdige rechtshandeling waarbij 1 of meer partijen jegens een of meer anderen, dan wel over en weer, juridische verbintenissen aangaan
Eenzijdige overeenkomsten : 1 partij neemt de verbintenis op zich
Wederkerige overeenkomsten: partijen nemen verbintenissen op tegen over elkaar
Consensuele overeenkomsten:
Komen tot stand door loutere wilsovereenstemming tussen de partijen.
Geen bijzondere vormvereisten of formaliteiten.
Zakelijke overeenkomsten:
Komen pas tot stand wanneer het voorwerp van de overeenkomst aan de schuldeiser wordt overhandigd.
Plechtige overeenkomsten:
Komen pas tot stand wanneer bepaalde vormvereisten of formaliteiten zijn voldaan.
bv. Een schenking moet verplicht via notariële akte gebeuren, wanneer dit niet zo gebeurd is de schenking nietig.
Eenzijdige overeenkomsten: overmacht
De schuldenaar die met overmacht geconfronteerd wordt, wordt bevrijd. Het risico berust op de schuldeiser.
Wederkerige overeenkomsten: overmacht
De schuldenaar die met overmacht geconfronteerd wordt, wordt bevrijd. Schuldeiser moet dan ook niet meer presteren. Risico berust bij de schuldenaar.
Overeenkomsten onder bezwarende titel
elke partij verplicht zich iets te geven / te doen / niet te doen.
Vergeldende overeenkomsten
Partijen moeten hun wederzijdse prestaties van bij de contractsluiting als gelijkwaardig beschouwen. (Subcategorie overeenkomst onder bezwarende titel).
Kanscontracten
De partijen kunnen bij de totstandkoming van het contract niet inschatten of hun prestaties gelijkwaardig zullen zijn omdat 1 van de prestaties op dat moment nog onzeker is. (Subcategorie van overeenkomst onder bezwarende titel).
Overeenkomsten uit vrijgevigheid
1 partij wil de andere partij een voordeel verschaffen zonder dat deze daar iets voor in ruil krijgt. Tegengestelde van overeenkomsten onder bezwarende titel
Benoemde overeenkomsten:
Overeenkomsten die in het BW een eigen specifieke regeling gekregen hebben.
Onbenoemde overeenkomsten:
Overeenkomsten waarvoor geen kant-en-klaar wettelijk kader bestaat. Ze zijn dan onderworpen aan algemene regels van verbintenissen uit overeenkomst.
Gemengde overeenkomst:
Overeenkomsten waarin elementen van verschillende benoemde overeenkomsten zitten.
Consensualisme
Partijen zijn niet alleen vrij om contracten te sluiten; de loutere wilsovereenstemming (= consensus) tussen de partijen is coldoende om een geldige overeenkomst te hebben.
Precontractuele fase
de fase voorafgaand, waarin partijen onderhandelen over de overeenkomst
Precontractuele aansprakelijkheid:
Precontractuele aansprakelijkheid: Tijdens de onderhandelingen moeten de partijen zich ook als goede huisvader gedragen. Als ze dit niet doen, kunnen ze aansprakelijk gesteld worden voor de schade die hun gedrag veroorzaakt.
2 Toepassingsgevallen:
Wanneer een partij op een foute manier gevorderde onderhandelingen afbreekt terwijl de andere partij een contractsluiting verwachte
Wanneer een partij informatie achterhoudt en op die manier schade berokkent aan de andere partij.
Aanbod:
Een aanbod is een éénzijdige rechtshandeling; de wilsuiting van 1 persoon volstaat om verbintenissen tot stand te brengen. De bestemmeling van het aanbod moet het aanvaarden om een overeenkomst te hebben
Aanbieder
Formuleert het aanbod
Bestemmeling van het aanbod:
Diegene aan wie het aanbod is gericht
Aanvaarding:
Wanneer de bestemmeling van het aanbod zonder het minste voorbehoud akkoord gaat met het aanbod.
De fase van daadwerkelijke totstandkoming van de overeenkomst: 4 geldigheidsvereisten
De wilsuiting van degene die de verbintenis aangaat moet volwaardig en geldig zijn
De verbintenis moet door een bekwaam persoon worden aangegaan
De verbintenis moet een bepaald of bepaalbaar voorwerp hebben
De verbintenis moet een geoorloofde oorzaak hebben
De wilsuiting moet geldig zijn:
3 wilsgebreken:
Dwaling
Bedrog
Geweld
Dwaling:
Een niet-uitgelokte verkeerde voorstelling van de werkelijkheid
Bedrog:
Een uitgelokte verkeerde voorstelling van de werkelijkheid. Een door een kunstgreep van de wederpartij veroorzaakte dwaling.
Hoofdbedrog:
Wanneer de overeenkomst zonder het bedrog niet zou gesloten zijn. Rechter kan de overeenkomst nietig verklaren.
Incidentieel bedrog:
Wanneer de overeenkomst zonder het bedrog wel zou gesloten zijn maar tegen minder bezwarende voordelen bv. tegen een lagere prijs. De overeenkomst wordt niet nietig verklaard, maar het herstel van de berokkende schade kan worden teruggevorderd.
