Različita određenja normalnosti i mentalnog zdravlja Flashcards
šta je norma?
član vrste u poređenju sa kojim se opisuju drugi članovi
šta je normalnost?
višeznačaj pojam definisan složenom međuigrom bioloških, psiholoških, socioloških, kulturoloških…faktora
šta je abnormalno?
ono što odstupa od ponašanja koje društvo u kojem ispitanik živi ili teorija koju naučnik zastupa smatra normalnim
šta je patologija u odnosu na antropološku dimenziju?
regresivno ponašanje, pad ispod postignutog nivoa razvoja
normalnost i patologija u odnosu na socijalnu dimenziju?
normalnost i patologija se jedino mogu definisati u kontekstu određene kulture i istorijskog trenutka
koji su modeli normalnosti?
- normalnost kao zdravlje
- normalnost kao prosječnost
- normalnost kao optimalno
- normalnost kao sistem transakcija
normalnost kao zdravlje?
bazira se na medicinsko-psihijatrijskom modelu
- pojedinac je zdrav ako ne ispoljava neki simptom ili poremećaj
normalnost kao prosječnost?
statistički model
- normalan je pojedinac koji je tipičan i uklapa se u očekivane standarde u datom kontekstu
normalnost kao optimalno?
utopijski konstrukt, zasnovan na psihoanalitičkim stavovima
- funkcionalan je pojedinac koji je ostvario sve svoje potencijale, dostigao pun razvoj i lični rast
- normalnost kao harmonično i optimalno uklapanje različitih elemenata psihičkog aparata, čija je kulminacija optimalno funkcionisanje
normalnost kao sistem transakcija?
sistemska perspektiva
- normalan je pojedinac koji “uspješno putuje kroz vrijeme”, raspolaže kapacitetom za adaptaciju na promjene
- normalno ponašanje je rezultat uspješne integracije biološke, socijalne i psihološke varijabilnosti
Olportova definicija ličnosti?
ličnost je dinamička organizacija onih psihofizičkih sistema unutar individue koji određuju njeno karakteristično ponašanje i njen karakterističan način mišljenja
crta ličnosti?
ideja o crtama ličnosti se svodi na ideju o dosljednosti ljudskih bića u odgovorima na slične situacije (ideja o sličnim tendencijama u ponašanju)
crtom ličnosti se neko manifestno vidljivo ponašanje objašnjava unutrapnjim dispozicijama
- crte su osnov strukture i dinamike ličnosti
crte ličnosti opredjeljuju tip ličnosti, a organizacija ličnosti opredjeljuje mentalno zdravlje, jer se klasifikuje kao normalna, neurotična, granična i psihotična
karakteristike crte ličnosti?
- stabilnost
- predvidljivost
- dosljednost
- prisilnost
podjela crta ličnosti?
- crte inteligencije - koliko efikasno osoba obavlja aktivnost
- crte temperamenta - način na koji individua obavlja neku aktivnost
- dinamičke crte - izraz potreba, motiva, interesovanja, stavova (onga što osoba voli da radi)
šta čini strukturnu osnovu ličnosti?
klase svojstava:
- sposobnosti
- motivaciono-emocionalne dispozicije
- društvene dispozicije
- tjelesna konstitucija
šta je dinamika ličnosti?
interakcija unutrašnjih faktora koji pokreću, usmjeravaju, kontrolišu i integrišu ličnost
- dominantno se odnosi na motive
koje su relevantne dimenzije u kontekstu mentalnog zdravlja i bolesti?
- funkcionalnost - disfunkcionalnost
- adaptiranost - neadaptiranost
- biološko - psihološko/socijalno
- kontrolisanost - nekontrolisanost
- distres - odsustvo psihičke patnje
- socijalno poželjno - socijaln nepoželjno
- statistički većinsko - statistički devijantno
- razvojni kapaciteti - aktuelno stanje
koji su kriterijumi mentalnog zdravlja?
- sposobnost realnog sagledavanja sebe
- otkrivanje sopstvenih potencijala
- efikasna samokontrola
- autonomija
- odsustvo distorzije u percepciji
- adaptibilnost na problemske situacije
- socijalni senzibilitet
koji su kriterijumi abnormalnog ponašanja?
- osjećanje patnje
- maladaptivnost
- iracionalnost
- ekscesivna nekonvencionalnost
- nesrazmjera odgovora na stresore
- kršenje normi
- statistička rijetkost
granica između normalnosti i abnormalnosti?
često ne postoji jasna granica između normalnosti i abnormalnosti u odnosu na bazičnu strukturu
- “normalna” ličnost može ispoljiti patologiju (čak i psihozu)
- osoba sa mentalnim poremećajem ima šansu da se vrati u stanje “normalnosti”
kako SZO definiše zdravlje?
zdravlje je tjelesno, psihičko i socijalni blagostanje, a ne samo odsustvo bolesti ili invaliditeta
- stanje blagostanja u kom pojedinac realizuje svoje sposobnosti, može da se nosi sa normalnim stresovima života, može da produktivno radi i zarađuje i u stanju je da da doprinos zajednici u kojoj živi
šta je mentalni poremećaj?
odstupanje od očekivanih standarda
- svako evidentno odstupanje u fizičkom, mentalnom ili bihejvioralnom smislu od socijalno očekivanih standarda strukturalnog ili funkcionalnog integriteta
- poremećenost je mjera statističkog odstupanja od prosjeka
kako Špricer definiše mentalni poremećaj?
mentalni poremećaj je klinički značajan bihejvioralni ili psihološki sindrom ili obrazac u individui koji je u vezi sa distresom (simptom trpnje) ili onesposobljenošću (oštećenost u oblasti/ma funkcionisanja)
kako objektivisti definišu mentalni poremećaj?
mentalni poremećaj postoji nezavisno od društveno-istorijskog i vrijednosnog konteksta, kao odraz disfunkcije izvjesnih psiholoških mehanizama koji su sa evolutivnog stanovišta specifični za ljudsku vrstu
