Probleem 5 Flashcards
Wat is taal?
Een klein aantal individueel betekenisloze symbolen (geluiden, letters, gebaren) die kunnen worden gecombineerd volgens overeengekomen regels om een oneindig aantal berichten te produceren.
Wat zijn psycholinguisten?
Dit zijn degenen die de structuur en ontwikkeling van de taal van kinderen bestuderen.
Leg uit wat fonologie is
Het geluidssysteem van een taal en de regels voor het combineren van deze geluiden om betekenisvolle spraakeenheden te produceren.
Wat zijn fonemen?
Fonemen zijn de basiseenheden van geluid die in een gesproken taal worden gebruikt (e.g. oe, t, b)
Leg uit wat morfologie is
De leer van de woordvorming, dat wil zeggen van de wijze waarop in een taal door afleiding en samenstelling woorden worden gevormd, alsook de leer van de verbuigings- en vervoegingsvormen van een taal.
Leg uit wat semantiek is
De uitgedrukte betekenis van woorden en zinnen.
Wordt gevormd door betekenisvolle taaleenheden, dit zijn morfemen
Welke 2 typen morfemen zijn er?
Vrije morfemen
—> morfemen die op zichzelf kunnen staan als een woord (bijv. kat, go, geel).
Gebonden morfemen
—> morfemen die niet op zichzelf kunnen staan, maar die de betekenis van vrije morfemen wijzigen (bijvoorbeeld de -te die aan Nederlandse werkwoorden wordt toegevoegd om de verleden tijd aan te geven, e.g. fietste).
Leg uit wat syntax is
De structuur van een taal; de regels die specificeren hoe woorden en grammatica moeten worden gecombineerd om zinvolle zinnen te produceren.
Leg uit wat pragmatiek is
Kennis van hoe taal kan worden gebruikt om effectief te communiceren.
Principes die ten grondslag liggen aan effectief en gepast taalgebruik in sociale contexten.
Sociolinguïstische kennis is onderdeel van pragmatiek. Leg uit wat sociolinguïstische kennis is.
Dat omvat cultureel specifieke regels die specificeren hoe taal moet worden gestructureerd en gebruikt in bepaalde sociale contexten.
Wat stelt het learning perspective? (empiricisme)
—> kinderen leren een taal door imitatie en versterking (reinforcement —> e.g. verbeteren en corrigeren als kind iets verkeerd zegt)
—> verzorgers ‘leren’ taal aan door te modelleren en door grammaticale spraak te versterken
Welke 2 kritieken zijn er op het leerperspectief?
- Te weinig verklaring voor de ontwikkeling van syntax
- Imitatie zorgt niet voor verwerving van grammaticale regels
Wat stelt het nativistische perspectief?
—> mensen zijn biologisch geprogrammeerd om taal te leren
—> taalaquisitie gaat automatisch, zolang de kinderen linguistische input hebben om te verwerken
In het nativistische perspectief zijn er 2 leidende theortici. Wat stelt Chomsky?
—> Taal is aangeboren
Language aquisision device (LAD) = Chomsky’s term voor de aangeboren kennis van grammatica die mensen zouden bezitten - kennis die jonge kinderen in staat zou kunnen stellen de regels voor de spraak van anderen af te leiden en deze regels te gebruiken om taal te produceren.
—> LAD wordt geactiveerd door verbale input, en bevat universele grammatica. Dat zijn in nativistische theorieën over taalverwerving, de basisregels van de grammatica die kenmerkend zijn voor alle talen.
In het nativistische perspectief zijn er 2 leidende theortici. Wat stelt Slobin?
—> kennis over taal is niet aangeboren, LMC is wel aangeboren
Language-making capacity= een veronderstelde set van gespecialiseerde taalverwerkingsvaardigheden die kinderen in staat stellen spraak te analyseren en fonologische, semantische en syntactische relaties te detecteren.
Wat houdt de sensitive period hypothesis in?
het idee dat mensen het meest bedreven zijn in het leren van talen voordat ze de puberteit bereiken.
De rechterhersenhelft van de relatief ongespecialiseerde hersenen van een kind kan alle taalkundige functies overnemen die verloren gaan wanneer de linkerhersenhelft beschadigd is.
Noem 3 kritiek punten op het nativistische perspectief
- Het feit dat menselijke baby’s in de eerste dagen en weken van hun leven belangrijke fonemische onderscheidingen maken, lijkt niet langer zo’n overtuigende ondersteuning te zijn, omdat de jongen van andere soorten vergelijkbare auditieve onderscheidingsvermogens vertonen
- LAD en LMC leggen niet écht uit hoe taalontwikkeling werkt
- Vele manieren worden over het hoofd gezien waarop de taalomgeving van een kind het leren van talen bevordert
Welke 2 breingebieden zijn gespecialiseerd in taal?
Broca’s area en Wernicke’s area
Wat is Broca’s area?
Broca’s area is een structuur in de frontale kwab van de linkerhersenhelft van de hersenschors die de taalproductie regelt.
Verwonding aan dit gebied hebben doorgaans invloed op de spraakproductie en niet op het begrip.
Wat is Wernicke’s area?
Wernicke’s area (planum temporale) is een structuur in de temporale kwab van de linkerhersenhelft van de hersenschors die verantwoordelijk is voor het interpreteren van spraak.
Verwondingen aan dit gebied hebben doorgaans invloed op het begrip en niet op de spraakproductie.