Probleem 1

Question 1

Wat is ‘‘genotype’’?

Answer 1

Specifieke genetische eigenschappen. Verkregen door overerving

Question 2

Wat is ‘‘fenotype’’?

Answer 2

Dit is hoe het genotype tot uiting komt. Dit zijn de fysiek waarneembare kenmerken van iemand (Haarkleur, kleur van de ogen, lengte etc )

Question 3

Leg uit wat chromosomen zijn en waar ze zich bevinden

Answer 3

Iedere cel heeft een celkern. Deze celkern is opgebouwd uit staafvormige structuren. 23 paren die overeenkomen met elkaar. 22 paren zijn ‘’autosomes’. Het 23e heet het sex-chromosoom. XX chromosoom → Vrouw, XY → Man. X-chromosoom is langer dan het Y-chromosoom. Het x-chromosoom bevat meer genetische informatie.

Question 4

Waaruit bestaan chromosomen?

Answer 4

Chromosomen bestaan uit DNA, DNA is een lange lijn van moleculen die wordt verbonden dmv nucleotiden. Dit is een stikstofbase. 4 soorten nucleotiden:
- Adenine (A)
- Cytosine (C)
- Guanine (G)
- Thymine (T)

Question 5

Wat zijn de ‘‘basenparen’’ ?

Answer 5

Adenine (A) - Thymine (T)
Cytosine (C) - Guanine (G)

A bindt zich altijd aan T, C bindt zich altijd met G

Question 6

Wat is DNA en hoe is het opgebouwd?

Answer 6

DNA is een lange dubbele lijn van moleculen verbonden door nucleotiden.

DNA is een molecuul die genetische informatie bevat. De informatie bevindt zich in kleine segmenten –> Genen.

Question 7

Wat zijn genen en wat doen ze?

Answer 7

Een Gen is een segment van DNA over de lengte van een chromosoom. Genen zorgen er voor dat cellen zich kunnen voortplanten door instructies te sturen naar het cytoplasma om proteïne te maken

Question 8

Wat is een homozygote allel?

Answer 8

Wanneer je beide allelen overeenkomen met elkaar. (Bijvoorbeeld: Blauwe ogen (A) van papa, Blauwe ogen (A) van mama → Kind krijgt AA)

Question 9

Wat is een heterozygote allel?

Answer 9

Wanneer de allelen niet overeenkomen met elkaar. (Bijvoorbeeld: Bruine ogen (A) van papa, Blauwe ogen (a) van mama → Dominante (A) komt tot uiting → Kind krijgt bruine ogen (Aa).

Question 10

Wat is ‘‘co-dominantie?

Answer 10

Een vorm van erfelijkheid: Wanneer 2 allelen dominant zijn. Op dit moment combineren ze, maar ze mengen niet.

(Voorbeeld: bloedgroep: Bloedgroep (A) en bloedgroep (B) wordt bloedgroep (AB).

Question 11

Wat is ‘‘intermediair’’?

Answer 11

Een vorm van erfelijkheid : Beide allelen zijn dominant. Op dit moment combineren ze en mengen ze. (Voorbeeld: Witte Roos + Rode roos = Roze Roos) .

Question 12

Wat is ‘‘polygenetic inheritance’’?

Answer 12

Een vorm van erfelijkheid: Kenmerk of eigenschap wordt beïnvloed door 2 of meer genen

Question 13

Wat is ‘‘sex-linked’’?

Answer 13

Iets kan x-chromosomaal erfelijk zijn → Fragile X-Syndrome. X-chromosoom draagt meer genetische informatie. fragile x-syndrome komt dus vaker voor bij mannen

Question 14

Wat zijn ‘‘autosomes’’?

Answer 14

Dit zijn de eerste 22e paar van een chromosoom

Question 15

Wat is het 23e paar van een chromosoom?

Answer 15

Dit is het ‘‘sekse-chromosoom’’. Dit bepaalt het geslacht.

Question 16

Welke soorten cel-deling zijn er?

Answer 16

Mitose en Meiose

Question 17

Wat is ‘‘mitose’’?

Answer 17

Een vorm van celdeling. Tijdens mitosis kopieert/dupliceert een cel zijn chromosomen om meer identieke cellen te maken. Deze cellen zijn noodzakelijk om te groeien /herstellen.

Question 18

Wat is ‘‘Meiose’’?

Answer 18

Een vorm van celdeling. In meiose delen cellen (46 chromosomen) zich in 2, nu hebben ze 23 chromosomen. Dit doen ze om een spermacel/eicel te worden. Dit gebeurt bij zowel de moeder als bij de vader. DMV ‘‘crossing-over’’ wordt de genetische variabiliteit nog groter.

Question 19

Wat is een ‘‘zygote’’ ?

Answer 19

Een zygote is een eicel samen met een spermacel (beide 23 chromosomen) die samen een nieuwe cel vormen (46 chromosomen).

Question 20

Wat zijn de 3 periodes van prenatale ontwikkeling?

Answer 20

0-2 weken na conceptie: Zygote (Germinale Fase)
3-8 weken na conceptie: Embryo (Embryonic stage)
8 weken - geboorte : Foetus

Question 21

Omschrijf de germinale fase/zygote

Answer 21

Eerste 2 weken na conceptie. Deze periode begint wanneer de zaadcel de eicel bevrucht. Door meiose ontstaat een zygote. Dit is een nieuwe cel bestaande uit 46 chromosomen. Bevruchte cel beweegt vanuit de eileider naar de baarmoederwand. Hier vindt mitose plaatst en dit zorgt voor 2 delen: de blastocyst en de trophoblast

Question 22

Wat is de blastocyst?

Answer 22

De cellen in de binnenkant van de bevruchte cel

Question 23

Wat is de trophobast?

Answer 23

Dit is een buitenste laag cellen die zorgt voor bescherming, voeding. Dit wordt later de placenta.

Question 24

Welke structuren ontwikkelen zich in de germinale fase ?

Answer 24

Vruchtvlies

Vruchtwater

Dooierzak

Chorion

Placenta

Navelstreng

Question 25

Wat is het vruchtvlies?

Answer 25

De trophoblast (beschermende buitenlaag) vermenigvuldigt zich het snelst en vormt het vruchtvlies;

Question 26

Wat is het vruchtwater?

Answer 26

Vloeistof binnen het vruchtvlies dat het ontwikkelde mechanisme beschermt tegen stoten, de temperatuur reguleert en zorgt voor een gewichtloze omgeving waardoor het embryo beter kan bewegen;

Question 27

Wat is de dooizak?

Answer 27

Produceert bloedcellen tot de ontwikkelde lever, milt en beenmerg volgroeid genoeg zijn om deze functie over te nemen;

Question 28

Wat is het chorion?

Answer 28

Een ander beschermend membraan dat tijdens het einde van de tweede week wordt gevormd. Dit membraan bevat kleine bloedvaten die zich hechten aan de baarmoederwand, waardoor de placenta begint te ontwikkelen;

Question 29

Wat is de placenta?

Answer 29

Zorgt voor de overdracht van voeding en zuurstof naar het organisme en zorgt voor de afvoer van afvalproducten.

Ook wordt er een membraan gevormd waardoor deze substanties tussen kind en moeder kunnen worden uitgewisseld, maar waardoor het bloed van de moeder en het kind niet kan mengen.

De placenta en het organisme zijn verbonden via de navelstreng;

Question 30

Wat is de navelstreng?

Answer 30

De verbinding tussen placenta en het ontwikkelde organisme.

De navelstreng bevat één grote ader die bloed met voedingsstoffen bij het organisme kan afleveren.

Ook bevat het twee slagaders die afvalstoffen weg voeren

Question 31

Wat is de Embryonic fase ?

Answer 31

Fase van +- 3e tot +- 8e week na bevruchting. Meest prenatale veranderingen in deze fase. Hier begint de ontwikkeling van interne organen en lichaamsstructuren. Verschillende structuren die in zygote ontwikkelt zijn ontwikkelen zich nu verder. In deze fase is de embryo erg gevoelig voor verandering in de omgeving.

Question 32

Welke 3 lagen ontstaan in de Embryonic fase? Geef een toelichting op alle 3 de onderdelen

Answer 32

Endoderm: maagdarmkanaal, luchtpijp en bronchiën, buis van eustachius klieren en vitale organen.

Mesoderm: spieren, skelet, bloedsomloop en afscheidingssystemen, binnenste huidlaag.

Ectoderm: sensorische cellen en zenuwstelsel.

Question 33

Wat is de fase van de Foetus?

Answer 33

Vanaf +- 3e maand tot aan de bevalling. Tijdens deze periode ontwikkelen de spieren en het CZS erg stel. In deze periode groeit de foetus uit tot een volledige baby. Levensvatbare periode is vanaf 22 weken.

Question 34

Wat gebeurt er allemaal in de Foetale fase. Geef tijden met ‘‘mijlpalen’’ van gebeurtenissen

Answer 34

Start 3e maand: foetus heeft al zijn organen.
Eind 3e maand: Alle lichaamsdelen zijn zichtbaar
Eind 4e maand: Moeders voelen foetus bewegen
+/- 5 maanden: Reflexen worden zichtbaar (Slikken, de hik, zuigen)
na +- 5e maand: Foetus krijgt zweetklieren, nagels en grovere huid
+/- 6 maanden: Ogen gaan open en dicht

Question 35

Wat is het down syndrome?

Answer 35

Genetische afwijking: 21e chromosomenpaar kan niet gescheiden worden. Nieuw persoon krijgt er dus 3 ipv 2 en heeft dus een chromosoom te veel. Komt vaker voor wanneer de moeder ouder wordt.

Question 36

Wat is het turner syndrome?

Answer 36

Vrouwen die een x-chromosoom missen of een deel hiervan.

Question 37

Wat is het Kline-Felter syndrome?

Answer 37

Twee XX en Y : XXY. Vrouwelijke uiterlijk

Question 38

Wat is het super female syndrome?

Answer 38

Vrouwen met 3 x-chromosomen

Question 39

Wat is het super male syndrome?

Answer 39

Mannen met 3 y-chromosomen

Question 40

wat is Phenylketonuria (PKU) en wat zijn de kenmerken/gevolgen?

Answer 40

Het individu kan het aminozuur phenylalanine niet goed afbreken. Hierdoor is er te veel phenylalanine in het lichaam aanwezig waardoor het centrale zenuwstelsel beschadigd wordt. Dit wordt veroorzaakt door recessieve allelen.

Kenmerken zijn:
Groeiproblemen
Intellectuele problemen zoals slecht plannen en problemen oplossen

Klachten kunnen verminderd worden door een dieet te volgen dat weinig phenylalanine bevat

Question 41

wat is Sickle-cell anemia en wat zijn de kenmerken/gevolgen?

Answer 41

Genetische bloedziekte waarbij rode bloedcellen niet goed zuurstof kunnen dragen. Een recessief gen zorgt ervoor dat de rode bloedcel een haakvormige ‘sickle’ wordt die geen zuurstof kan dragen en snel sterft. Hierdoor krijgt het lichaam niet genoeg zuurstof, wat leidt tot bloedarmoede (anemie) en een hoge mortaliteit.

Kenmerken zijn:
Bloedarmoede
Geelzucht
Lage weerstand
Vatbaar voor beroertes
Aantasting van de organen

Question 42

wat is Huntington’s disease en wat zijn de kenmerken ?

Answer 42

Genetische ziekte veroorzaakt door dominante allelen.

Kenmerken zijn:
Persoonlijkheidsveranderingen
Depressies
Slecht motorische controle
Slecht geheugen
Symptomen worden vaak pas zichtbaar vanaf een leeftijd van ongeveer 35 jaar
Vroegtijdige dood

Question 43

Wat zijn teratogenen?

Answer 43

Externe factoren die invloed hebben op eventuele afwijkingen in de ontwikkeling van een baby (zowel fysiek als mentaal)

Question 44

Welke ziektes hebben invloed op de baby gedurende de zwangerschap ?

Answer 44

Rubella
Toxoplasmose
Genitale herpes
Syfilis
AIDS/HIV

Question 45

Wat zijn overige invloeden op de prenatale ontwikkeling?

Answer 45

Kenmerken van de vrouw: Dieet, obesitas, depressie, sporten, voeding, emotionele staat van zijn, stess en leeftijd

Omgevingsfactoren: Blootstelling aan straling en chemicaliën

Kenmerken van de man: Blootstelling aan lood/straling, bepaalde pesticiden, bloostelling aan petrochemicaliën.

Question 46

Welke middelen hebben invloed op de baby gedurende de zwangerschap? (7)

Answer 46

Cafeine (miskraam)
Alcohol (FEA, FAS)
Nicotine (vroeg geboren en laaggewicht)
Cocaine (fysieke en gedragsproblemen tenzij kind in goede omgeving, langzamere groei)
Meth (hogere kindersterfte, een laag geboortegewicht en ontwikkelings- en gedragsproblemen, geheugenproblemen)
Marihuana (lagere intelligentie)
Heroine (abnormaal huilen, verstoorde slaap, verminderde motorische controle, gedragsproblemen en afkickverschijnselen)