Porez na dobit pravnih lica

Question 1

Pojam osnovice

Answer 1

Predstavlja oporeziva dobit koja se utvrđuje u por. bilansu usklađivanjem dobiti obveznika iskazane u bilansu uspeha, koji je sačinjen u skladu s međunarodnim računovodstvenim standardima, odnosno međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja i propisima kojima se uređuju računovodstvo i revizija na način utvrđen zakonom.
Poreski bilans ima za cilj utvrđivanje osnovice za obračun poreza na dobit. Cilj sastavljanja i predstavljanja je da se obezbede podaci za utvrđivanje osnovice za oporezivanje dobiti. Predstavlja izvedeni bilans uspeha.
Oporeziva dobit se dobija usklađivanjem dobiti iskazane u bilansu uspeha, na način predviđen zakonom, tj. usklađivanjem prihoda i rashoda.

Question 2

Na teret rashoda u por bilansu priznaju se

Answer 2

1.troškovi materijala i nabavna vrednosot prodate robe,
2.troškovi zarada, odnosno plata,
3.obračunate otpremnine i novčane naknade zaposlenom po osnovu odlaska u penziju ili prestanka radnog
odnosa po drugom osnovu, 4.amortizacija stalnih sredstava.

Question 3

Teret rashoda banke

Answer 3

Na teret rashoda u poreskom bilansu banke priznaje se uvećanje ispravke vrednosti potraživanja bilansne aktive i rezervisanja za gubitke po vanbilansnim stavkama.

Question 4

Teret rashoda drustva za osiguranje

Answer 4

Na teret rashoda u por. bilansu društva za osiguranje priznaje se uvećanje indirektnog otpisa prema kategorijama naplativosti potraživanja, obračunato i iskazano u bilansu uspeha na teret rashoda u por. periodu, do visine određene u skladu s propisima Narodne Banke Srbije.

Question 5

Na teret rashoda u poreskom bilansu ne priznaju se

Answer 5

1.troškovi koji se ne mogu dokumentovati,
2.ispravke vrednosti pojedinačnih potraživanja od lica kojima se istovremeno duguje, do iznosa obaveze prema tom licu,
3.pokloni i prilozi dati političkim organizacijama,
4.pokloni čiji je primalac povezano lice,
5.kamate zbog neblagovremeno plaćenih poreza, doprinosa i drugih javnih dažbina,
6.novčane kazne koje izriče nadležni organ, ugovorne kazne i penali,
7.zatezne kamate između povezanih lica..

Question 6

Koji prihodi se priznaju

Answer 6

Pri utvrdjivanju oporezive dobiti priznaju se prihodi u iznosima utvrdjenim bilansom uspeha u skladu sa MRS odnosno MSFI, osim prihoda za koje je Zakonom o porezu na dobit pravnih lica propisan drugi nacin utvrdjivanja.

Question 7

Koji prihodi ne ulaze u poresku osnovicu

Answer 7

1.Prihodi koji rezidentni obveznik ostvari po osnovu dividendi i udela u dobiti od drugog rezidentnog obveznika
2.Prihod koji rezidentni obveznik ostvari od kamata na osnovu duznickih hartija od vrednosti ciji je izdavalac Republika Srbija
3.Kapitalni dobitak koji ostvari rezidentni obveznik
4.Prihodi nastali po osnovu neiskoriscenih dugorocnih rezervisanja koja nisu bila priznata kao rashod u poreskom periodu u kom su izvrsena
5.Prihodi nastali u vezi sa rashodima koji u poreskom periodu nisu priznati

Question 8

Sta se smatra kapitalnim dobitkom

Answer 8

Kapitalnim dobitkom smatra se prihod koji obveznik ostvari prodajom, odnosno drugim prenosom uz naknadu:
1.nepokretnosti koje je koristio kao osnovno sr za obavljanje delatnosti,
2.prava industrijske svojine,
3.udela u kapitalu pravnih lica i akcija i ostalih HOV,
4.investicione jedinice koje je otkupio otvoreni investicioni fond.

Question 9

Sta predstavlja kapitalni dobitak?

Answer 9

Kapitalni dobitak predstavlja razliku između prodajne cene navedene imovine i njene nabavne cene, utvrđene prema odredbama zakona. Ako je razlika negativna u pitanju je kapitalni gubitak.

Question 10

Nabavna i prodajna cena

Answer 10

Za određivanje kapitalnog dobitka prodajnom cenom se smatra ugovorena cena, odnosno tržišna cena koju utvrđuje poreski organ, ako oceni da je ugovorena cena niža od tržišne.
Za svrhu određivanja kapitalnog dobitka nabavna cena je:
a) cena po kojoj je obveznik stekao imovinu, umanjena po osnovu amortizacije utvrđene u skladu sa zakonom,
b) kod prodaje nepokretnosti u izgradnji – iznos troškova izgradnje koji su do dana prodaje iskazani,
c) za nepokretnost stečenu osnivačkim ulogom ili povećanjem osnivačkog uloga – tržišna cena nepokretnosti na dan unosa uloga,
d) kod HOV kojima se trguje na organizovanom tržistu – cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu,
e) kod HOV kojima se ne trguje na organizovanom tržistu – njena nominalna vrednost,
f) kod HOV pribavljenih osnivačkim ulogom ili povećanjem osnivačkog uloga – tržišna cena koja je važila na organizovanom tržištu na dan unosa uloga,
g) za investicionu jedinicu – neto vrednost imovine otvorenog fonda.

Question 11

Uticaj poslovnih gubitaka na oporezivu dobit

Answer 11

Gubici ostvareni iz poslovnih, finan. i neposlovnih transakcija, utvrđeni u por. bilansu, izuzev onih iz kojih proizilaze kapitalni dobici i gubici utvrđeni u skladu sa zkaonom, mogu se preneti na račun dobiti utvrđene u godišnjem por. bilansu iz budućih obračunskih perioda, ali ne duže od 5 god

Question 12

Ko je poresko obveznik

Answer 12

Poreski obveznik je privredno društvo, odnosno drugo pravno lice koje je osnovano radi obavljanja delatnosti s ciljem sticanja dobiti. Poreski obveznik je i zadruga, koja ostvaruje prihode prodajom proizvoda na tržištu ili vršenjem usluga uz naknadu. Nedobitne organizacije nisu osnovane radi sticanja dobiti.

Question 13

Dva glavna principa

Answer 13

1. Princip rezidentstva (mesto registracije pravnog lica ili mesto stvarne kontrole i upravljanja)
2. Izvora dohotka (teritorija na kojoj je dobit ostvarena)

Question 14

Rezidentni i nerezidentni obveznik

Answer 14

Poreski obveznik je rezident Srbije, koji podleže oporezivanju dobiti koju ostvari na teritoriji Srbije i izvan nje, odnosno uvedena je obaveza plaćanja poreza dobit pravnih lica za rezidentne obveznike u odnosu na njihov svetski dohodak.
Rezidentni obveznik je pravno lice koje je osnovano ili ima sedište stvarne uprave i kontrole na teritoriji Srbije. Nerezidentni obveznik je pravno lice koje je osnovano i ima sedište stvarne uprave i kontrole van teritorije Srbije.

Question 15

Stalna poslovna jedinica

Answer 15

Stalna poslovna jedinica je svako stalno mesto poslovanja preko kojeg nerezidentni obveznik obavlja delatnost, a naročito:
a) ogranak,
b) pogon,
c) predstavništvo,
d) mesto proizvodnje, fabrika ili radionica,
e) rudnik, kamenolom..

Question 16

Stalnu poslovnu jedinicu ne cini:

Answer 16

a) držanje zaliha robe ili materijala koji pripadaju nerezidentnom obvezniku isključivo u svrhu skladištenja, prikazivanja ili isporuke,
b) držanje zaliha robe ili materijala koji pripadaju nerezidentnom obvezniku isključivo u svrhu prerade u drugom preduzeću ili od strane preduzetnika,
c) držanje stalnog mesta poslovanja isključivo u svrhu nabavljanja robe ili prikupljanja informacija za potrebe nerez. obvaveze.

Question 17

Poreska prijava i rok

Answer 17

Poreski obveznik je dužan da poreskom organu podnese poresku prijavu u kojoj je obračunat porez za period za koji se utvrđuje porez. Podnosi se i por. bilans. Poreska prijava podnosi se u roku od 180 dana od dana isteka perioda za koji se utvrđuje porez.
Obveznik poreza koji u toku godine otpočne s obavljanjem delatnosti dužan je da podnese poresku prijavu u roku od 15 dana od dana upisa u registar nadležnog organa. U prijavi daje procenu prihoda, rashoda i dobiti za por. period koji, za obveznika registrovanog do 15. u mesecu započinje mesecom u kome je registrovan, a za obveznika registrovanog od 15. do kraja meseca, prvim narednim mesecom

Question 18

Manje i vise placen porez

Answer 18

Poreski obveznik dužan je da u poreskoj prijavi obračuna porez na dobit za por. period za koji se prijava podnosi. Ako je platio manje poreza, nego što je bio dužan – dužan je da razliku uplati najkasnije do podnošenja por. prijave. Ako je platio više – više plaćeni porez uračunava se kao akontacija za naredni period ili se obvezniku vraća na njegov zahtev.

Question 19

Mesecna akontacija

Answer 19

Poreski obveznik tokom godine porez na dobit plaća u vidu mesečnih akontacija, čiju visinu utvrđuje na osnovu poreske prijave za prethodnu godinu. Mesečna akontacija poreza na dobit plaća se do 15. u mesecu za prethodni mesec. Na iznos mesečnih akontacija koje nisu plaćene u propisanom roku, poreski obveznik je dužan da obračuna i plati kamatu u skladu sa zakonom kojim se uređuju por. postupak i por. administracija.

Question 20

Grupa povezanih lica

Answer 20

atično pravno lice i zavisna pravna lica čine grupu povezanih pravnih lica, ako među njima postoji neposredna ili posredna kontrola nad najmanje 75% akcija ili udela. Povezana pravna lica imaju pravo da traže poresko konsolidovanje pod uslovom da su sva povezana pravna lica rezidenti Srbije.

Question 21

Zahtev za poreskim konsolidovanjem

Answer 21

Zahtev za por. konsolidvanjem matično pravno lice podnosi poreskom organu najranije istekom por. perioda u kome su ispunjeni navedeni uslovi, od početka do kraja poreskog perioda. Poreski organ u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva donosi rešenje kojim se odobrava por. konsolidovanje, počev od por. perioda u kome su ispunjeni uslovi.

Question 22

Prebijanje gubitaka u konsolidovanom poreskom bilansu, ko su obveznici i koliko se primenjuje jedno poresko konsolidovanje

Answer 22

U konsolidovanom por. bilansu gubici por. perioda jednog ili više povezanih pravnih lica prebijaju se na račun dobiti ostalih povezanih pravnih lica u grupi u tom por. periodu. Za obračunati porez po konsolidovanom bilansu obveznici su pojedinačna povezana pravna lica iz grupe, srazmerno oporezivoj dobiti iz pojedinačnog poreskog bilansa. Jednom odobreno poresko konsolidovanje primenjuje se najmanje 5 god, odnosno 5 por. perioda.

Question 23

Sta je transferna cena?

Answer 23

Transfernom cenom smatra se cena nastala u vezi s transakcijama sr. ili stvarenjam obaveza među povezanim licima.

Question 24

Ko je lice povezano sa obveznikom?

Answer 24

Licem povezanim s obveznikom smatra se ono fizičko ili pravno lice u čijim se odnosima s obveznikom javlja mogućnost kontrole ili značajnijeg uticaja na poslovne odluke. Posedovanjem 25% i više, ili pojedinačno, najvećeg dela akcija ili udela, smatra se omogućenom kontrolom nad obveznikom.

Question 25

Sta je obveznik duzan da ukljuci u poreski osnovicu ako se njegova transferna cena razlikuje od cene te transakcije po principu ‘van dohvata ruke’?

Answer 25

1.iznos pozitivne razlike između prihoda po osnovu transakcije po ceni utvrđenoj primenom principa “van dohvata ruke” i prihoda po osnovu transakcije po transfernoj ceni ili
2.iznos pozitivne razlike između rashoda po osnovu te transakcije po transfernoj ceni i rashoda po osnovu te transakcije po ceni utvrđenoj primenom principa “van dohvata ruke”.

Question 26

Sopstveni kapital i kredit

Answer 26

Radi sprečavanja utanjene kapitalizacije, propisano je da se kod duga prema poveriocu sa statusom poverenog lica, por. obvezniku, izuzev banci i privrednom društvu koje obavlja delatnost finansijskog lizinga priznaje kao rashod u por. bilansu iznos kamate i pripadajućih troškova na zajam, odnosno kredit do visine četvorostruke vrednosti obveznikovog sopstvenog kapitala.
Sopstveni kapital jednak je razlici između aktive na osnovu koje obveznik ostvaruje prihod i dugova koji su s njom povezani, s tim što su i aktiva i dugovi uprosečeni za stanje na dan 1.1. i 31.12. tekuće godine.