Polarisatie

Question 1

ideologische polarisatie

Answer 1

polarisatie als een tegenstelling tussen opvattingen of conflicterende wereldbeelden

Question 2

affectieve polarisatie

Answer 2

een kloof die ontstaat door hoe we over elkaar denken of identiteitsissues.

Question 3

conflict vs polarisatie

Answer 3

conflict:
duidelijke probleemeigenaren
o gedwongen of gekozen
o betrokkenen gemakkelijk herkenbaar

polarisatie:
je kan kiezen of je een probleemeigenaar wordt
o niet zo duidelijk wie je kan aanspreken of wie polarisatie versterkt

Question 4

voedingsboden

Answer 4

SOORT DEMOCRATIE
o consensus democratieën met proportionele kiesstelsels (België, Nederland, Oostenrijk,
Denemarken, …)
o Meerderheidsdemocratieën met meerderheidsstelsel (VS, UK, Frankrijk, …)
* VERTROUWEN in instellingen
* PUBLIEKE DEBAT en SOCIALE MEDIA (TEXTGAIN)
o 2015-2020: toename Nederlandstalige berichten op sociale media met een beledigend,
racistisch, seksistisch of bedreigend karakter + verhoogde toxiciteit
▪ de polarisering tussen extremistische ideologieën neemt toe
▪ verharding en verscherping van het taalgebruik op sociale media
* (NIEUWS)MEDIA als KATALYSATOR
o opstoten van racistisch taalgebruik gelinkt aan nieuwsberichten of ophefmakende
opiniestukken – woord en wederwoordprincipe

Question 5

pusher

Answer 5

o Levert brandstof voor het wij-zij denken
o Verhoogt polarisatiedruk
o Eigen morele gelijk
o Energie, extremen

Question 6

joiner

Answer 6

o Kiest partij binnen spanningsveld
o Minder extreem
o Kamp medestanders

Question 7

silent

Answer 7

o Groep mensen die geen kant kiest
o Onverschilligen of juist heel betrokken
o Neutraliteit
o Weerstand aan druk
o Geen stem

Question 8

bruggenbouwer

Answer 8

o Boven de partijen
o Wil polarisatie tegengaan, dialoog organiseren, tegen narratief bieden
o Gedoogd

Question 9

zondebok

Answer 9

o Extreme polarisatie
o Wordt middenpositie geduld?
o Vaak bruggenbouwer (niet vertrouwd

Question 10

wetmatigheden bij polarisatie

Answer 10

wetmatigheid 1: gedachtenconstructie
o wetmatigheid 2: brandstof
o wetmatigheid 3: gevoelsdynamiek

Question 11

sociaal werk is ideaal

Answer 11

Op korte of lange termijn werken aan sociale cohesie
* Dialoog is hiervoor niet altijd het beste instrument (deep democracy, socratische dialoog, verbindende
communicatie, open space, talking stick, …)
* Timing in conflict of polarisatie inschatten

Question 12

game changers

Answer 12

verander van
o Doelgroep:Versterkt het midden
o Onderwerp: Niet de identiteit, wel dilemma’s en vragen
o Positie: Authentiek zelf in het midden staan, nuance kennen, luisteren
o Toon: interesse, erkenning, mildheid

Question 13

toon veranderen

Answer 13

• MEDIATIVE SPEECH
  o Soorten vragen
  ▪ Waar sta je?
  ▪ Wat raakt jou in deze situatie?
  ▪ Hoe raakt het ons vakmanschap, onze solidariteit, onze waarden, …?
  ▪ Wat is de werkelijke kwestie?
  ▪ Wat is de gemeenschappelijke kwestie?
  o VOLG NIET HET FRAME VD PUSHER
• MEDIATIVE BEHAVIOUR
  o Fundamentele houding:
  ▪ werkelijk oordeel opschorten
  ▪ onderzoek doen zonder conclusies
  ▪ vertrouwen opbouwen
  ▪ meerzijdige partijdigheid
  ▪ niet moraliseren
  ▪ zichzelf kwetsbaar opstellen
  ▪ actief luisteren
  ▪ kleine stappen waarderen
  o = BASISHOUDING SOCIAAL WERKER

Question 14

kritieken op Brandsma

Answer 14

• Polarisatie is (soms) nodig
• Om verandering na te streven
• Meningsverschil is nodig voor democratie (oa motivatie om te gaan stemmen)
• NEGEREN van PUSHERS is niet altijd goede aanpak
• Hangt van je sociaal werkpraktijk af
• Bv werken met geradicaliseerde jongeren
• RICHTEN OP HET MIDDEN BEVORDERT DE STATUS QUO
• Is de middenpositie innemen of versterken kiezen voor de sterksten?