Pojmovi o klimi

Question 1

Klima

Answer 1

srednje stanje atmosfere ili najčešće vreme
srednje stanje se shvata kao dugoročno ispoljavanje
vremenskih uslova iznad neke oblasti

Question 2

Solarna klima

Answer 2

zavisi samo od astromoskih uslova (nagib pod kojim sunčevi zraci padaju na zemljinu površinu i rastojanje Zemlje od Sunca)
(određena samo temperaturom
temperatura zavisi samo od isnosa primljenje toplote od Sunca)

Question 3

Klimatski elementi

Answer 3

promenljive fizičke veličine koje odražavaju stanje atmosfere i promene u njoj
zračenje, pritisak vazduha, T, relativna vlažnost, isparavanje, oblačnost, trajanje osunčavanja,
padavine, pojave i vetar

Question 4

Pritisak vazduha

Answer 4

ciklon- atmosferska tvorevina gde vazduh cirkuliše na visini u smeru suprotnom kazaljki na satu
anticiklon- atmosferska tvorevina gde vazduh na visini struji u smeru kazaljki na satu
1mb=100Pa=1hPa
1mmHg=1,333hPa
pritisak na nivou mora 1000mb
1013,25mb pritisak na nivou mora, geografske širine 45° pri T od 0°C
jednačina koja se dobija zahtevajući da je pritisak tačno jednak težini stuba vazduha iznad jedinice horizontalne površine je jdnačina statike- opadanje pritiska sa visinom
dp/dz=-gρ

Question 5

Atmosferski pritisak

Answer 5

sila kojom vazduh deluje na 1m2 zemljine površine

Question 6

Temperatura

Answer 6

toplotno stanje nekog tela
izražava se Celzijusovim stepenima ili Kelvinima
tipično opada sa visinom 6-7°C po km

Question 7

Inverzija

Answer 7

zimi i noću, pri mirnom vremenu, temperatura raste sa visinom

Question 8

Troposfera

Answer 8

sloj atmosfere do 10km u kojem T tipično opada sa visinom

Question 9

Stratosfera

Answer 9

sloj iznad troposfere i u njemu je T najpre približno konstantna, a zatim počinje da raste sa visinom

Question 10

Temperatura vazduha

Answer 10

bitan klimatski element jer temperaturni režim nekog mesta određuje pripadnost klimatskom tipu
menja se u meridionalnom i zonalnom pravcu

Question 11

T Srbije

Answer 11

srednja januarska T ispod 1000m nv od 0 do -2°C
srednja julska T ispod 600m nv 20-24°C
srednja godišnja T naše zemlje 10-12°C
strednja T planinskih oblasti iznad 600m 10°C

Question 12

Relativna vlažnost vazduha

Answer 12

izražava stepen zasićenosti vazduha vodenom parom

U=e/E*100%

Question 13

Oblačnost

Answer 13

važan klimatski element jer utiče na sunčevo zračenje i izračivanje zemljine površine i atmosfere tj, na bilans toplote
zavisi od vertikalnih kretanja u atmosferi, vertikalne raspodele T i vlažnosti u atmosferi

Question 14

Prikazivanje oblačnosti

Answer 14

priakzuje se pomoću prostorne raspodele količine oblaka tj. pomoću pokrivenosti neba oblacima izraženom u desetinama i to u mesecu sa najmanjom i najvećom oblačnošću u godini kao i broja vedrih (oblačnost < 2 desetine) i oblačnih (oblačnost > 8 desetina) dana
najmanja oblačnost kod nas- avgust 3-4 desetine
južno Primorje 2 desetine
najveća u decembru- 7-8 desetina

Question 15

Trajanje osunčavanja

Answer 15

obrnuto srazmerno oblačnošću
zavisi od oblačnosti, konfiguracije terena i godišnjeg doba
izražava se onolikim brojem sati koliko je sunce sijalu u određenom razdublju , mesecu ili godini
izražava se sumom časova sijanja sunca u godini ili prosečnim brojem sati na dan
maksimum- jul ili avgust
minimum- decembar

Question 16

Padavine

Answer 16

izražavaju se preko visine stuba vose po jedinici površine, koja odgovara ukupno imerenim padavinama svih oblika
stub vode na površini osnove od 1m2 i visnom od 1mm odgovara količini padavina od 1l po m2
prosek količine padavina u Beogradu je 650mm
prosečan broj dana pod snegom kod nas iznosi 20-30 dana, a u planinama 80-100

Question 17

Režim padavina

Answer 17

raspodela padavina tokom godine
prikazuje se pomoću relativnog godišnjeg klebanja padavina izraženog u % od godišnje količine padavina
mediteranski režim- velika četina i količina padavina u zimskoj polovini godine i suvo leto
kontinentalni režim- česte i obilne kiše leti i prilično suve zime

Question 18

Kišni period

Answer 18

broja uzastopnih dana sa količinom padavina većom ili jednakom od 0,1mm

Question 19

Sušni period

Answer 19

broj uzastopnih dana bez padavina

Question 20

Pojave

Answer 20

najznačajnije pojave kod nas su magla, grad i nepogode

Question 21

Nepogoda

Answer 21

poremećaj u atmosferi pri kojem se ispoljavaju razorni efekti na zemljinoj površini
manifestuje se orkanskim vetrom, jakim pljuskovima, električnim pražnjenjem i ponekad gradom
obično se javlja u toploj polovini godine od maja do jula

Question 22

Grad

Answer 22

pojava grada je uglavnom vezana za vrlo razvijene kumulonimbuse koji imaju karakter nepogode

Question 23

Magla

Answer 23

uslovljena oblicima topografije zemljine površine
predstavlja vidljivost manju od 1km
može biti radijaciona i advektivna

Question 24

Radijacione magle

Answer 24

vezane su za pojavu inverzije zbog radijacije i hlađenja tla
u najhladnijem delu atmosfere, neposredno uz tlo dolazi do kondenzacije
debljina 100-500m

Question 25

Advektivne magle

Answer 25

nastaju horizontalnim prenosom vazdušnih masa, različitih karakteristika, pri čemu dolazi do njihovog mešanja

Question 26

Vetar

Answer 26

vektor brzine kretanja vazduha

kod nas: jugo, bura, košava i etezija

Question 27

Etezija

Answer 27

prostrana, srazmerno slaba struja vazduha

kod nas se razvija u junu a isčezava u septembru