Kolokvijum Flashcards
1
Q
Radiosonda
A
- mala pokretna automatska meteorološka stanica
- kućište: senzori (T vazduha, vlažnost vazduha,
vazdušni pritisak), uređaj za merenje signala, radio
odašiljač sa baterijom, antena - balon nosi sondu, puni se vodonikom i helijumom
- mali padobran
- koristi se jenadput
- osmatranja 2 puta dnevno 00h i 12h po Griniču
2
Q
Meteorološki krug
A
- zemljište na kome se nalazi glavna/obična meteo.
stanica - glavna 20x20 m, obična 9x6 m
3
Q
Obična meteo. stanica
A
- vrata sa severne strane
- kišomer, vetrokaz, meteorološki zaklon
- svi instrumenti okrenuti ka severu
4
Q
Meteorološki (termometarski) zaklon
A
- radi jenoobraznog smeštaja instrumenata za merenje i
registraciju temperature i vlažnosti vazduha i zaštite od
neposrednog uticaja zračenja, padavina i olujnih
vetrova - od drveta, četvorougaona sa rebrstim stranama
- suvi i mokri (vlažni) termometar, min. i maks.
termometar, termograf, higrograf, higrometar i pišeov
isparitelj (evaporimeter)
5
Q
Aktinograf Robiča
A
- određivanje intenziteta globalnog Sunčevog
zračenja (zbir direktnog Sunčevog i difuznog nebeskog
zračenja) - bimetalne pločice, poluga, valjak, metalna belo
obojena ploča, staklena kalota, libela, stakleni prozor - pločice 1,5 x 8,5 cm², pravac zapad-istok
- precnik kalote 12 cm
- na otvorenom prostoru, da sve vreme bude izložen
Suncu i nebu - libela, horizontalan položaj
- satni mehanizam, jednodnevni. četvorodnevni ili
sedmodnevni - traka se menja ponedeljkom između 19 i 20 h po lok.
vremenu - stakleni prozor ka severu
- W · m-2
6
Q
Heliograf Kembel-Stoksa
A
- trajanje direktnog Sunčevog zračenja tj. trajanje sijanja
Sunca (osunčavanje) - staklena kugla, držač, zavrtanj, lučni držač, postolje,
metalna školjka, trake od hartije, igla - kugla orijentisana ka jugu
- trake crne ili tamno plave, najkraće (zimske), srednje
(proletnje i jesenje) i najduže (letnje), preko sredine
bela linija i duže (časovne) i kraće (polučasovne) linije - horizontalno na što otvorenijem mestu
- lučni držač ka severu
- igla probada traku na oznaci za 14 h
- menja se svakog dana, na poleđini datum i mesto
meteorološke stanice
7
Q
Piranometar sa filterom
A
- intenzitet Sunčevog zračenja u opsegu od 0,4μm do
0,70μm u W/m2 - menja heliograf u auto. meteo. stanicama
- prilikom gradijentnih merenja
8
Q
Merači fotonske struje (fotometri)
A
- broj fotona u odgovarajućem delu spektra
9
Q
Luksmetri (svetlomeri)
A
- intenzitet osvetljenosti neke površine
- jedinica je luks (Lx)
- pogodni za terenska merenja
- luksmetar sa selenskom ćelijom ima najširu primenu
- prijemni deo je fotoelement (svetlosna energija u
električnu), stari tip
10
Q
Digitalni luksmetar sa selenskom ćelijom
A
- intenzitet osvetljenja na svim površinama različitog
nagiba i ekspozicije, moć refleksije (albedo) P listova,
četina i skeletnih delova biljaka - 1m od površine zemlje
- selenska ćelija, zaštitni poklopac, pokretni kabl, telo
luksmetra i dispej - ospeg 0-100000 Lx
- malih dimenzija, lako prenosiv, džepnog formata,
jednostavan za upotrebu i otporan na udarce
11
Q
Digitalna kamera sa objektivom “riblje oko”
A
- podaci o režimu svetlosti u šumi
- stabilni horizontoskop
- hemisferične fotografije
- na 1m visine
12
Q
Geotermometri
A
- termometri za merenje T zemljišta
- laktasti, do 30cm
- kolenasti, poseban nosač, do 50cm, ispod kolena cev
je ojačana dvostrukim prstenom (mera dubine) - zabadajući, preko 50cm, u metalnoj zaštitnoj cevi
- izvlačeći, preko 50cm, u plastičnij cevi, rezervoar
zaštićen bakarnom kapom - na južnoj strani kruga, skala ka severu
13
Q
Štap termometar
A
- merenje T vode
- na vrhu alka
- u čaši sa otvorima po obodu
14
Q
Običan živin termometar
A
- T vazduha, može i vlažnost vazduha
- mlečno staklo, umetnuta skala, živa
- dižina 40 cm, poprečni presek staklenog cilindra 9,2
mm, spoljni prečnik kapilare 0,25 cm - -31 °C-+50 °C ili -35 °C-+50 °C
- duža crtica-ceo stepen, kraća-0,2 °C
15
Q
Maksimalni termometar
A
- maks. T u toku 24 h
- -35 °C-+60 °C ili -20 °C-+70 °C
- duža crtica-ceo stepen, kraća-0,5 °C
- živa
- kapilarna cev sužena iznad živinog rezervoara
- pod uglom od 2°
- 7 i 21h po lokalnom vremenu
16
Q
Minimalni termometar
A
- min. T u periodu od 24 č
- -41 °C-+50 °C
- etil alkogol
- rezervoar u obliku viljuške, pokretni štašić (2 cm)
- 7 i 21h po lokalnom vremenu
- T vazduha na visini od 5cm iznad tla
17
Q
Termograf
A
- kontinualno merenje i registrovanje neprekidnih
promena T vazduha - bimetalni ili Burdonov prsten, prenosni mehanizam,
poluga sa perom, termografska traka, valjak, postolje
sa zaštitnom kutijom - 7 h po lokalnom vremenu
- Burdonova cev zakrivljena elastična metalna cev,
ispunjena alkoholom - valjak, satni sedmodnevni ili jednodnevni mehanizam
- traka, vertikalnim lučnim linijama podeljena na
dvočasovne intervale, horizontalnim na cele stepene
18
Q
Digitalni termometar
A
- merenja T u šumarstvu
- prijemni deo je sonda sa velikim brojem senzora
- različite sonde
- -65 °C-+ 199,9 °C
- tačnost 0,1-0,2 °C
- baterija 9 V, ugrađena memorija, LCD ekran-displej
- sonda za T zemljišta do 30 cm dubine
- malih dimenzija, lako prenosiv, džepnog formata,
jednostavan za upotrebu, otporan na udarce i Sunčevo
zračenje
19
Q
Avgustov psihometar
A
- merenje vlažnosti vazduha
- stalak, suvi termometar, vlažni termometar, muslinska
krpica (tkanina), pamučni fitilj, čašica za vodu - pritisak vodene pare (e), relativna vlažnost vazduha (U),
apsolutna vlaga (q), deficit zasićenosti (D), T rosne
tačke (Td) - psihometarska konst. 0,8 m/s
- do -5 °C
20
Q
Asmanov psihometar
A
- merenje vlažnosti vazduha, terenska merenja u
šumarstvu - suvi termometar, vlažni termometar, metalni oklop,
spoljni oklop, ventilacioni aspirator, centralna cev - pogon ventilatora mehanički ili električni
- postavlja se pomoću viljuške
- kod mehaničkog pogona ventilatora, kvašenje vlažnog
termometra i navijanje psihometra 15-20 min pre
početka merenja
21
Q
Šubertov obrtni psihometar
A
- strujanje vazduha se postiže ručnim putem
22
Q
Kopeov higrometar
A
- merenje relativne vlažnosti vazduha u %
- vlas-dlaka, mesingani ram, zavrtanj, obrtna osobina,
kazaljka, teg, lučna skala, termometar - lučna skala 1-100%
- higrometri džepnog formata, 1-2 snopa vlasi, mali,
jednostavni za rukovanje, lako prenosivi
23
Q
Polimetar
A
- merenje relativne vlažnosti vazduha (gornja lučna
skala) i T (leva strana termometra) - snop dlaka, mesingani ram, zavrtanj, poluga sa
kazaljkom, dvojna lučna skala, termometar sa dvojnom
skalom - određivanje maks. pritiska vodene pare (E, desna
strana termometra) i T tačke rose (Td) (T - donja lučna
skala)
24
Q
Higrograf
A
- merenje i registracija neprekidnih promena relativne
vlažnosti vazduha - harfa- 8-10 snopova dlaka
- snop dlaka ili “harfa”, metalni ram, prenosni mehanizam
poluga sa perom, higrografska traka, valjak, postolje sa
zaštitnim poklopcem - satni mehanizam, jednodnevni ili sedmodnevni
- traka, vertikalne lučne linije na 2č intervale,
horizontalne linije na 5% vlažnosti vazduha - ponedeljak 7h po lokalnom vremenu
25
Q
Digitalni higrometar
A
- merenje vlažnosti vazduha pri terenskim istraživanjima
u šumarstvu - promena otpora senzora sa promenom vlažnosti
vazduha - senzori od litijum hlorida
- prijemni deo- sonda
- dijapazon 10-95%
- tačnost 0,1% pri T 0-50°C
- baterija 9V, ugrađena memorija, LCD ekran-displej
- kalibracija s vremena na vreme
26
Q
Tenziometar
A
- meri otpor tla na izvlačenje vode iz njega od strane
korenovog sis. - keramički senzor, manometar
- vrh cevi- sonde sa senzorima je porozan
- monitoring fluktoacije potencijala vode u tlu
27
Q
Neutronske probe
A
- merenje stvarne količine vlage u tlu
- koristi radioaktivnost
28
Q
Atmometri
A
- merenje gubitka vode nastao isparavanjem sa
porozne vlažne površine
29
Q
Pišeov atmometer
A
- merenje isparavanja, relarivno isparavanje u atmosferi
iznad zemljišta ili biljaka- fizičko isparavanje
(evaporaciju) gde transpiracija nije uzeta u obzir - staklena cev, uzani otvor, mesingani ram, filter papir,
grumena kruška sa pipetom - duže crte cele mm, kraće 0,2 mm
- savijena staklena cev, R=1,5cm i dužine 30cm
- skala 0-20mm, duže crte celi mm, kraće 0,2mm
- filter papir, R=3cm, debljina 0,5mm
- 7 i 21h po lokalnom vremenu
30
Q
Evaporimetri u obliku sudova i rezervoara
A
- ispariteji sa otvorenim vodenim površinama
31
Q
Isparitelji klase A
A
- merenje isparavanja sa slobodne vodene površine
- na drvenom postolju 3-5cm iznad tla
- postolje instrumenta, sud za isparavanje, mesingani
sud-komora, mikrometarski zavrtanj - 7 i 19h
- sud- cilindrična posuda od pocinkovanog lima, voda
5cm od gornje granice - komora za umirivanje vode od mesinga sa severne
strane isparitelja, 30 cm od ivice - za vreme merenja u komoru mikrometarski zavrtanj
sa kukom tako da vrh kuke dodiruje P vode odozdo - T vode u sudu, brzina vetra
32
Q
Lizimetri (evapotranspirometri)
A
- prikazivanje realnijih rezultata merenja isparavanja na
terenu - meri se stvarno isparavanje
- sudovi ukopani u tlo, ispunjeni zemljištem obraslim
okolnom vegetacijom, mere gubitak vlage iz njih - procena potencijalne evapotranspiracije
- konstruisani tako da im je omogućeno proceđivanje
kroz dno - obični (zapreminski)
- težinski- oslonjen na sistem manometara (vaga),
promena mase se meri hidrauličnim barometrom
33
Q
Lizimetri slobodnog protoka proceđene vode tla (gravitacioni)
A
- prikupljaju proceđenu vodu iz zemljišta kada je u
zemljištu zasićenje iznad poljskog vodnog kapaciteta - prikupljanje vode ispod humusnog horizonta
34
Q
Kišomer (pluviometar) po Helmanu
A
- merenje količine padavina
- mesingani prsten, gornji deo, donji deo, kantica,
gvozdeni nosač, menzura - od pocinkovanog lima
- gornji otvor suda na visini od 100cm
- menzura, podela 0-10mm, duže crte celi mm,
kraće 0,2mm - slobodni kraj stuba ka jugu
- rastojanje padavinskih stanica oko 10km
- 7č po lokalnom vremenu
- merenje čvrstih padavina, 2 kišomera
35
Q
Pluviograf po Helmanu
A
- merenje i registracija količine padavina, određivanje
intenziteta padavina, vremena početka i završetka
padavina - zaštitni oklop sa gornjim otvorom, dovodna cev,
cilindrični sud sa plovkom, poluga sa perom, papirna
traka, valjak sa satnim mehanizmom, odvodna cev, sud
za pražnjenje - valjak sa jednmodnevnim hodom (satni mehanizam)
- automatsko ptažnjenje (pero beleži 10mm)
- traka, vertikalne linije period od 10 min (č arapskim br),
horizontalne desete delove mm (celi obeleženi br.) - 7h, ako je bilo padavina
36
Q
Totalizator
A
- merenje padavina na teško pristupačnim planinskim
terenima - u zavisnosti od prostupačnosti merenja se vrše 1 god,
ili 1 u 6 meseci ili 1 mesečno - gornji deo, zaštitni levak- vetrobran, sud za prikupljanje
padavina, otvor za ispuštanje tečnosti, nogare - kantica prihvata 100l, tokom zime 4kg pečenog
kalcijum-hlorida u 7l vode, iznad se sipa 600 a tokom
leta 1000g vazelinskog ulja ili petroleuma radi
spečavanja isparavanja - na 3 m visine
37
Q
Kolektori
A
- Trufol kolektori- sakupljanje prokapavanja
- Stemflou kolektori- padavine koje se slivaju niz debla
- Balk kolektori- čvrste padavine
38
Q
Snegomerna letva
A
- visina snežnog pokrivača
- stalna, pokretna
39
Q
Snegomerna vaga
A
- merenje gustine snega
- meri masu snega direktno
- poluga, pokretni teg, cilindrični sud, mesingani prsten,
poklopac na dnu suda, pokretni prsten, kuka za
vešanje, lopatica - na poluzi skala sa podelom u masi, podeok=5g
- sud dužine 60cm, p presek 50cm², cm skala 0-60cm
- svakog 5 dana, visina snega>10cm
40
Q
Helmanova vadilica
A
- otvoren cilindar od pocinkovanog lima, lopatica
- dužina 60cm, p presek 10cm², cm podela
41
Q
Vildov vetrokaz
A
- određuje pravac vetra
- nepokretna šipka, drveni stub, krst sa oznakom N,
pokretna cev, limena ploča, luk sa zubcima, metalna
krilca sa kuglom - ruža vetrova (4,8,16,32 pravca)
- 10m iznad zemlje na drveni stub, na objekat 4m iznad P
krova
42
Q
Ručni anemometar
A
- merenje srednje brzine vetra na različitim visinama
- metalne šuplje polulopte-kalote, vertikalna osovina,
zavrtanj, brojčanik, poluga - manje skale, podela 1-100
- odnos krugova 1:10
- na visinu od 2m ili na 10m (vetrokaz)
43
Q
Turbinski anemometar
A
- prijemni deo- mala turbina (propeler) oko vertikalne
osovine - poluga, isključivanje posle 1 min
44
Q
Digitalni anemometar
A
- merenje brzine vetra pri terenskim istraživanjima
- digitalni ručni anemometar- prijemni deo šuplje
polulopte, vertikalna osovina, telo, s vemena na vreme
kalibracija - digitalni turbinski anemometar- turbine (8,6,5), telo
- baterija od 9V, ugrađena memorija, LCD ekran-displej
45
Q
Anemograf
A
- merenje i registracija smera vetra, trenutne brzine
vetra i pređenog puta (srednje brzine) vetra - Fusov anemograf
46
Q
Stalna snegomerna letva
A
- 7č po srednjeevropskom vremenu
- širina 6cm, debljina 2,5cm, dužina 1-3m
- cm podela, na 10 cm menja se strana, neparni cm
crveni - lice ka severu, 3 letve jednakostraničan trougao 10m
- visina, srednja vrednost 3 merenja
47
Q
Pokretna snegomerna letva (snegomerni lenjir)
A
- 7č po lokalnom vremenu, sa 1 ili 3 određene tačke
- širina 4cm, debljina 2cm, dužina 1-3m
- cm podela, svaki 10-ti oznaćen
- zašiljena na dnu i obložena metalom u visina od 4 cm
48
Q
Automatske meteorološke stanice
A
- za merenje, sakupljanje i prenošenje meteoroloških
podataka - popunjavanjepraznina u mreži meteo. merenja na teško
pristupačnim terenima - stacionarne i pokretne (mobilne), automatske i
poluautomatske - regisruje Sunčevo zračenje, vetar, T, vlažnost vazduha i
padavine - centralna procesorska jedinica povezuje sve delove,
ima unutrašnju memoriju - senzori za pravac vetra, za brzinu vetra, za Sunčevo
zračenje, za T, vlažnost vazduha i za padavine - direktno na elektičnu mrežu, baterijska napajanja
(baterija 9V ili akumulatori sa komb. litijum-jonskih
akumulatorskih baterija i solarnih panela) - veza sa računarom, žična ili bežična
49
Q
Relativna vlažnost vazduha U
A
U= e/E 100%
50
Q
Pritisak vodene pare e
A
e= E1-Δe
51
Q
Deficit zasićenosti D
A
D= E-e
