Pierścienice Flashcards
W jakich środowiskach żyją?
Wody słone, słodkie, ląd, głównie gleba
Rozmiar
1 milimetr do 3 metrów
Kształt ciała
Robakowate, wydłużone, na przekroju poprzecznym obłe, owalne, grzbieto-brzusznie spłaszczone
Grupy pierścienic
Skąposzczety, wieloszczety, pijawki
Najbardziej charakterystyczna cecha ciała pierścienic
Segmentacja (metameria) podział na odcinki zwane segmentami (metamerami). Są one ułożone szeregowo jeden za drugim i są oddzielone od siebie poprzecznymi przegrodami (septami).
Typy metamerii
Homonomiczna - segmenty są do siebie podobne i mają podobny zestaw narządów
Heteronomiczna - segmenty różnią się od siebie
Wyróżniające się segmenty ciała to…
Segment pierwszy (przedgębowy), drugi (gębowy), ostatni (analny)
Dodatkowe elementy wieloszczetów
W wyniku cefalizacji u niektórych wieloszczetów wykształcił się odcinek głowowy, a poszczególne segmenty ich ciała są zaopatrzone w parapodia
Parapodia - co to
Dwugałęziste wyrostki boczne z chitynowo-białkowymi szczecinami, funkcjonujące jako narządy lokomotoryczne
Kto ma parapodia
Tylko wieloszczety, skąposzczety mają tylko nieliczne szczeciny, a pijawki nic
Rozwój zarodkowy
Są zwierzętami trójwarstwowymi (ektoderma, endoderma i mezoderma), są wtórnojamowcami, mają wtórną jamę ciała - celomę.
Celoma
Jest wypełniona płynem, który odgrywa rolę szkieletu hydraulicznego i pośredniczy w wymianie substancji między krwią a komórkami
Różnorodność pierścienic
Wieloszczety - żyją głównie w morzach i prowadzą aktywny tryb życia
Skąposzczety - żyją głównie w glebie, ściółce lub w wodach słodkich (strefa przydenna)
Pijawki - słodkowodne, pasożyty zewnętrzne lub drapieżniki
Pokrycie ciała pierścienic
Ścianę ciała pierścienic stanowi wór powłokowo-mięśniowy, zewnętrzna warstwa to kolagenowy oskórek, a pod nim jednowarstwowy nabłonek z gruczołami śluzowymi. U większości występują też pęczki szczecin ułatwiające zdobywanie pokarmu i lokomotorykę.
Budowa nereidy
Osiąga do 20 cm długości, żyje na dnie morza
Wyróżniające merystemy to odcinek głowowy - kilka pierwszych segmentów ciała z narządami zmysłów (parzyste czułki, wąsy, oczy) i odcinek analny.
Parapodia są pokryte szczecinami, a u wielu gatunków także bogato unaczynionymi wyrostkami pełniący funkcję skrzeli.
Wytwory nabłonka
Gruczoły śluzowe w siodełku, wytwarzany przez nie śluz tworzy kokon, w którym rozwijają się młode osobniki
Siodełko
Struktura, która uczestniczy w rozmnażaniu - z jej wydzieliny powstaje kokon
Mięśnie
Z warstwą nabłonka zrośnięta jest cienka warstwa mięśni okrężnych i gruba warstwa mięśni wzdłużnych (u pijawek dodatkowo skośnych)
Hydroszkielet - co to
Tworzy go wór powłokowo-mięśniowy i płyn wypełniający celomę, stanowi podstawowy aparat ruchu
Hydroszkielet - jak działa
Ciśnienie płynu wypełniającego jamę ciała poszczególnych segmentów zależy od stanu napięcia mięśni wzdłużnych i okrężnych. Skurcz tych mięśni wywołuje odpowiednio poszerzanie się segmentów oraz ich wydłużanie. Powstają fale skurczów i rozkurczów, które umożliwiają pierścienicą poruszanie się.
Układ pokarmowy
Mają drożny układ pokarmowy, składający się z jelita przedniego, środkowego i tylnego, ma on postać rury, przebijającej przegrody międzysegmentalne i ciągnącej się przez całe ciało zwierzęcia
Przemieszczanie pokarmu
Ze względu na wykształcenie mięśni treść pokarmowa jest przesuwana dzięki ruchom perystaltycznym
Jelito przednie
Jest najbardziej zróżnicowane, zaczyna się otworem gębowym, który prowadzi do niewielkiej jamy gębowej i umięśnionej gardzieli, potem przełyku i żołądka.