parzydełkowce Flashcards
Co to parzydełkowce
Tkankowe zwierzęta dwuwarstwowe o promienistej symetrii ciała
Czemu zawdzięczają nazwę
Komórkom parzydełkowym (knidocystom), które służą do atakowania potencjalnych ofiar bądź obrony przed drapieżnikami
Gdzie żyją
We wszystkich strefach klimatycznych, wyłącznie w środowisku wodnym, głównie w morzach i oceanach
Jak żyją
Prowadzą wolno żyjący lub osiadły tryb życia, samotnie lub w koloniach
Grupy systematyczne
Stułbiopławy, koralowce, krążkopławy, kubopławy
Dlaczego są dwuwarstowcami
Ponieważ ich tkanki wywodzą się z dwóch listków zarodkowych - ektodermy i endodermy
Budowa ciała
Pierwszy biegun - otwór gębowy otoczony czułkami i płatami gębowymi (pobieranie pokarmu, usuwanie niestrawionych resztek i uwalnianie gamet)
Jama gastralna (chłonąco-trawiąca) tożsama z prajelitem gastruli
Ściana ciała
Dwie warstwy komórek: epiderma (zewnątrz), gastroderma (wewnątrz) oddzielone galaretowatą mezogleą
Charakterystyczna cecha
Dwupostaciowość - dwie formy dorosłe, polip i meduza
Charakterystyka polipa
Forma osiadła, przytwierdzona do podłoża za pomocą stopy.
Otwór gębowy + wieniec ruchliwych czułków (zdobywanie pokarmu), cienka warstwa mezoglei, forma długowieczna
Charakterystyka meduzy
Forma wolno żyjąca, otwór gębowy + ruchliwe płaty gębowe + krótkie czułki na brzegach ciała, gruba warstwa mezoglei, forma krótkotrwała
Kształt ciała meduzy i polipa
Meduza - parasol
Polip - cylinder
Warstwy ściany ciała i ich charakterystyka
Epiderma - zewnętrzna warstwa wywodząca się z ektodermy
Gastroderma - wewnętrzna warstwa wywodząca się z endodermy
Mezoglea
Galaretowata substancja, może mieć budowę bezkomórkową lub zawierać komórki (mezenchyma)
Czym wzmocnione jest ciało wielu parzydełkowców
Szkieletem zewnętrznym lub wewnętrznym, zbudowanym z substancji podobnej do chityny albo węglanu wapnia
Rodzaje komórek epidermy i gastrodermy
- nabłonkowo-mięśniowe - ruch
- parzydełkowe - obrona, atak
- nerwowe - reagowanie na bodźce
- gruczołowe - wydalanie enzymów trawiennych
- interstycjalne - ruszają się i przekształcają w inne
Budowa komórek parzydełkowych
Wyrostek czuciowy (knidocyl), pęcherzyk z trującym płynem, spiralnie zwinięta nić
Proces parzenia
Podrażnienie knidocylu wyrzuca nić, która wbija się w caiło ofiary, a z pęcherzyka wypływa płyn
Odżywanie się
Są drapieżnikami, chwytają zdobycz za pomocą płatów gębowych, obezwładniają ją parzydełkami, wprowadzają przez otwór gębowym i do jamy gastralnej, gdzie zachodzi trawienie
Typy trawienia
- zewnętrznokomórkowe - przez enzymy z komórek gruczołowych w jamie gastralnej
- wewnętrznokomórkowe - przez lizosomy w komórkach trawiennych gastrodermy
Budowa układu pokarmowego
Jama gastralna składa się z części centralnej i odchodzących od niej w kierunku brzegów kanałów promienistych - łączą się one z kanałem okrężnym, biegnącym wzdłuż krawędzi ciała
Układ pokarmowy
Pokarmowo-naczyniowy, pełni funkcję trawienną i rozprowadza substancje pokarmowe w obrębie ciała.
Gdzie idą resztki
Niestrawione resztki są usuwane przez otwór gębowy
Symbioza
Występują liczne gatunki żyjące w symbiozie z fotosyntetyzującymi protistami, od których czerpią związki organiczne (korale madreporowe, stułbiopławy)