Pelvis Flashcards
Ograniczenia kanału zasłonowego
- od dołu - wolny brzeg błony zasłonowej
- od góry - bruzda zasłonowa
- od przodu - guzek zasłonowy przedni
- od tyłu - guzek zasłonowy tylny
Zawartość otworu nadgruszkowatego
- n. pośladkowy górny
- t. i ż. pośladkowe górne
- naczynia chłonne
Zawartość otworu podgruszkowego
- n. pośladkowy dolny
- t. i ż. pośladkowe dolne
- n. sromowy
- naczynia sromowe wewnętrzne
- n. kulszowy
- n. skórny tylny uda
- naczynia chłonne towarzyszące żyłom
Zawartość otworu kulszowego mniejszego
- n. sromowy
- naczynia sromowe wew.
- m. zasłaniacz wew.
- naczynia chłonne
Dno miednicy
Przepona miednicy: -m. dźwigacze odbytu -m. guziczne -górna i dolna powięź przepony Przepona moczowo-płciowa (między więzadłem poprzecznym krocza, a środkiem ścięgnistym krocza): -błona krocza -m. poprzeczny głęboki krocza -m. zwieracz cewki moczowej
Mięśnie krocza
-opuszkowo-gąbczasty
-kulszowo-jamisty
-poprzeczny powierzchowny krocza
(unerwione przez n. sromowy)
Dół kulszowo-odbytowy, ograniczenia
-od góry i przyśrodkowo - dolna pow. przepony miednicy
-przyśrodkowo - m. zwieracz zew. odbytu
-bocznie - pow. przyśrodkowa guza kulszowego i igałęzi kości kulszowej oraz błona zasłonowa
-ku przodowi - m. poprzeczny powierzchowny krocza, tworzy też zachyłek łonowy między przeponami miedniczną a moczowo-płciową
-od tyłu - więzadło odbytowo-guziczne
-od dołu - skóra krocza
Łączy się przez otwór kulszowy mniejszy z przestrzenią podpośladkową.
Zawartość przestrzeni podotrzewnowej
-pęcherz moczowy
-miedniczne cz. moczowodów
-odcinek miedniczny cewki moczowej
-prostnica
-t. biodrowe wew. z odgałęzieniami
-ż. biodrowe wew. z dopływami
-naczynia chłonne i w. ch. krzyżowe, biodrowe wew. i miedniczne
-sploty krzyżowe i nerwy z nich wychodzące
-miedniczne cz. pni współczulnych i włókna odchodzące z nich
-n. podbrzuszne
-n. trzewne miedniczne
-sploty podbrzuszne dolne i sploty wtórne od nich
-n. zasłonowe
U płci męskiej:
-prostata
-miedniczne cz. nasieniowodów
-pęcherzyki nasienne
-przewody wytryskowe
U płci żeńskiej:
-macica
-górna cz. pochwy
T. biodrowa wew., gałęzie
Pień tylny: -t. biodrowa-lędźwiowa -t. krzyżowe boczne: górna i dolna -t. pośladkowa dolna Pień przedni: -t. pośladkowa dolna -t. zasłonowa -t. pępkowa -t. odbytnicza środkowa -t. maciczna/nasieniowodu -t. pęcherzowa dolna -t. sromowa wew. (t. odbytnicza dolna, kroczowa, t. opuszki prącia/t. opuszki przedsionka pochwy, t. cewki moczowej, t. grzbietowa i głęboka prącia/łechtaczki)
Ż. biodrowa wew.
Dopływy:
- ż. biodrowo-lędźwiowe
- ż. krzyżowe-boczne
- ż. pośladkowe górne
- ż. pośladkowe dolne
- ż. zasłonowe
- ż. sromowa wew.
- splot ż. odbytniczy
- splot ż. pęcherzowy
- splot ż. sterczowy
- splot ż. maciczny
- splot ż. pochwowy
W. ch. miednicy
- biodrowe
- biodrowe wew.
- krzyżowe
- odbytowo-odbytnicze
- przyodbytnicze
- pęcherzowe
- przymaciczne
N. ścian miednicy
- zasłonowy (wychodzi spod przyśrodkowego brzegu m. lędźwiowego większego, przykryty przez ż. biodrową wspólną)
- mięśniowe krótkie
- pośladkowy górny
- pośladkowy dolny
- sromowy → n. kroczowe, n. grzbietowy prącia/łechtaczki (zaopatruje:
- mięsień dźwigacz odbytu
- m. guziczny
- skórę okolicy przyśrodkowej pośladków
- tylną cz. moszny lub warg sromowych większych
- błonę śluzową cewki moczowej
- m. poprzeczny krocza głęboki i powierzchowny
- m. opuszkowo-gąbczasty
- m. kulszowo-jamisty
- m. zwieracz zew. odbytu
- m. zwieracz zew. cewki moczowej
- m. skórę krocza i narządów płciowych zewnętrznych z wyjątkiem przedniej cz. moszny lub warg sromowych większych oraz skóry wzgórka łonowego)
- n. guziczny (zaopatruje: m. guziczny, m dźwigacz odbytu, skórę okolicy guzicznej)
Środek ścięgnisty krocza
Jest ścięgnem dla:
- włókien przednich m. zwieracza zew. odbytu odbytu
- m. poprzecznych krocza powierzchownych i głębokiego
- m. opuszkowo-gąbczastego
- cz. m. dźwigacza odbytu
Pęcherz moczowy, sąsiedztwo
- od dołu - u mężczyzn z prostatą
- z przodu - przednia ściana brzucha i przestrzeń załonowa, u kobiet przepona moczowo-płciowa
- z tyłu - u mężczyzn z odbytnicą, pęcherzykami nasiennymi, bańki nasieniowodów, przewody wytryskowe, u kobiet z cz. nadpochwową szyjki macicy i cz. pochwy
- od góry - pętle jelita cienkiego i u mężczyzn dolna pętla esicy, a u kobiet z trzonem macicy
- od boku - pęcherz krzyżuje nasieniowód u mężczyzn, a u kobiet więzadło obłe macicy
Unaczynienie pęcherza
Dolna ściana, gałęzie pęcherzowe od: -t. sromowej wew. -t. zasłonowej -t. odbytniczej środkowej -t. nasieniowodu/macicy Cz. górna i ściany boczne: -t. pęcherzowe górne Dno pęcherza (u mężczyzny pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy, górna cz. pochwy u kobiet): -t. pęcherzowe dolne (od t. biodrowych wew.)
Odpływ krwi żylnej
splot pęcherzowy (łączy się z pęcherzowo-sterczowym u mężczyzn) łączy się ze splotami odbytniczymi → z przodu do ż. grzbietowej prącia, ż. zasłonowe, ż. sromowe wew.
ż. pęcherzowe górne i dolne analogicznie do tętnic.
Opływ chłonki
sieć w błonie śluzowej i podśluzowej → splot wokół pęcherza → w. ch. pęcherzowe przednie i boczne → w. ch. biodrowe wew. → w. ch. biodrowe wspólne → w. ch. lędźwiowe
Częściowo chłonka uchodzi do w. ch. zaodbytniczych.
Unerwienie pęcherza moczowego
Dwa ośrodki:
-przywspółczulny (S2-S4) (opróżnianie pęcherza)
-współczulny (Th10-L3)
Sploty pęcherzowe od splotów pobrzusznych dolnych.
Unerwienie somatyczne przez n. sromowy.
Unerwienie czuciowe: n. sromowy, n. podbrzuszne, n. trzewne miedniczne
Rozwój gonad
Pochodzenie:
-pierwotne komórki płciowe
-kom. nabłonka pochodzenia mezodermalnego
-kom. mezenchymalne spod nabłonka
(4 tydz) grzebień płciowy ze śródnercza → sznury płciowe, które wnikają do mezenchymy podścieliska → (6 tydz.) gonocyty w grzebieniach płciowych
Jądra:
(7 tydz.) sznury płciowe → sznury rdzenne → (4 mies.) kręty kształt → (okres pokwitania) → światło w kanalikach → kanaliki nasienne kręte → łącza się z siecią jądra, a te z przewodzikami odprowadzającymi, a te uchodzą do przewodów śródnercza → jądro oddziela się od śródnercza i pojawia się krezka jądra
Umocowanie jądra
-więzadło mosznowe (pozostałość po jądrowodzie, które rozwija się z więzadła płciowo-pachwinowego)
Unaczynienie jadra
-t. jądrowa (zespala się z t. nasieniowodu i m. dźwigacza jądra)
Unerwienie jądra
-splot jądrowy, wtórny od splotu trzewnego
Nasieniowód
Części: -jądrowa -powrózkowa -pachwinowa -miedniczna (krzyżuje naczynia nabrzuszne dolne i t. pępkową, naczynia biodrowe zew., n. zasłonowy, naczynia zasłonowe, moczowód) Unaczynienie: -t. nasieniowodu od t. biodrowych wew. Unerwienie: -sploty nasieniowodowe od podbrzusznego dolnego
Zstępowanie jader
(koniec 2 mies.)jądro jest umocowane za pomocą jądrowodu do ściany jamy brzusznej, ściana tylna rośnie (pozorne zstępowanie wew. jąder) → (3 mies.) wyrostek pochwowy otrzewnej w miejscu późniejszego pierścienia pachwinowego głębokiego → (7 mies.) wyrostek przenika przez ścianę do moszny → (9 mies.) wzdłuż jego tylnej ściany jądro i najądrze zstępują do moszny
Moszna
Budowa: -skóra -błona kurczliwa -powięź nasienna zew. -powieź m. dźwigacza jądra -m. dźwigacz jądra -powięź nasienna wew. -osłonka pochwowa jądra Unaczynienie: -gałęzie mosznowe tylne od t. sromowej wew. -żyły analogicznie uchodzą do ż. odpiszczelowych lub sromowych wew. Unerwienie: -gałąź płciowa n. płciowo-udowego -gałęzie mosznowe n. sromowego -włókna autonomiczne ze splotu podbrzusznego dolnego
Pochodzenie rozwojowe prostaty
endodermalny nabłonek wyścielający cewkę moczową → (koniec 3 mies.) szereg uwypukleń → stercz
Stercz
Umocowanie: -więzadła łonowo-sterczowe -od tyłu przegroda odbytniczo-pęcherzowa Unaczynienie: -gałęzie sterczowe t. pęcherzowych dolnych i odbytniczych środkowych Odpływ krwi żylnej: Splot sterczowy → splot żylny pęcherzowo-sterczowy (także uchodzą ż. grzbietowa prącia, częściowo ż. pęcherzowe, ż. pęcherzyków nasiennych) → ż. biodrowe wew., splot odbytniczy Odpływ chłonki: -w. ch. biodrowe zew. (z cz. górnej) -w. ch. biodrowe wew. (z cz. bocznych i tylnej, z wierzchołka stercza) -w. ch. krzyżowe boczne (z cz. tylnej) -w. ch. biodrowe wspólne (z cz. tylnej)
Pochodzenie rozwojowe cewki moczowej męskiej
- cz. właściwa i odcinek sterczowy do wzgórka nasiennego z przedniej cz. steku
- odcinek sterczowy, reszta z zatoki moczowo-płciowej
- cz. gąbczasta z fałdów płciowych
- cz. gąbczasta w obrębie żołędzi z ektodermy
Umocowanie prącie
- więz. wieszadłowe prącia
- więz. procowate prącia
Osłonki prącia
- skóra
- osłonka mięśniowa
- powięź powierzchowna prącia
- powięź głęboka prącia
Unaczynienie prącia
Od t. sromowej wew.: -t. opuszki prącia -t. cewki moczowej -t. grzbietowa prącia -t. głęboka prącia Od t. sromowej zew.: -t. mosznowe przednie
Odpływ krwi żylnej z prącia
- ż. powierzchowne prącia → ż. sromowe zew.
- ż. głębokie prącia → nieparzysta ż. grzbietowa prącia → splot żylny pęcherzowy
Odpływ chłonki z prącia
naczynia ch. powowierzchowne i głębokie → w. ch. pachwinowe powierzchowne, w. ch. biodrowe wewnętrzne
Unerwienie prącia
Somatyczne:
-n. sromowe
Czuciowe:
-n. mosznowe tylne, grzbietowe prącia (od n. sromowych)
Autonomiczne:
-sploty jamiste prącia (od splotu podbrzusznego dolnego)
Rozwój dróg odprowadzających jądra
(4 tydz.) pęcherzyki w obrębie mezodermy nerkotwórczej → cewki →przewód przednercza → cewki zanikają, a do przewodu dochodzą nowe kanaliki
(5 tydz.) mezoderma poniżej przednercza → ceki → dochodzą do przewodu przednercza → przewód śródnercza → (nieco później) lite przewody przyśródnerczowe z mezodermy → łączą się z przeciwległym i uchodzą do steku
U mężczyzny z przewodów śródnercza rozwijają się:
-przewód najądrza
-nasieniowód
-przewód wytryskowy
-pęcherzyk nasienny
-pęczek moczowodowy (aż do cewek zbiorczych)
Z kanalików pranercza u mężczyzny rozwijają się:
-przewodziki odprowadzające jądra
-przyjądrze
-przyczepek przyjądrza
-przewodziki zbaczające
Po przewodach przyśródnerczowych u mężczyzny pozostają:
-łagiewka sterczowa
-przyczepek jądra
Rozwój zewnętrznych narządów płciowych
wzgórek stekowy → wyrostek płciowy, żołądź wyrostka, fałdy płciowe → wały płciowe po obu stronach fałdów
Rozwój dróg rodnych żeńskich
przewody śródnercza stopniowo zanikają (6 tydz.) przewody przyśródnerczowe wnikają do steku → część bliższa otwiera się do jamy ciała → (8 tydz.) połączenie przeciwległych przewodów w kanał maciczno-pochwowy odcinki przewodu przyśródnerczowego głowowy (→ jajowody), środkowy, ogonowy (→ macica; koniec 3 mies. - zanika przegroda macicy) Pozostałości rozwojowe po śródnerczu: -przyczepek pęcherzykowy -nadjajnik -przyjajnik -przewód podłużny nadjajnika
Dołek jajnikowy - ograniczenia
Od góry: -podział t. biodrowej wspólnej Od dołu: -t. zasłonowa -przez dołek przebiega n. zasłonowy
Sąsiedztwo jajnika
- lejek jajowodu i jego strzępki
- prawy z wyr. robaczkowym
- lewy z dolną pętlą esicy
- od dołu z macicą
Unaczynienie jajnika
- t. jajnikowa (od aorty brzusznej)
- g. jajnikowe (od t. macicznej)
Umocowanie jajnika
- krezka jajnika
- więz. własne jajnika (pozostałość po górnej części więz. płciowo-pachwinowego)
- więc. wieszadłowe jajnika
- więz. lejkowo-jajnikowe
Części szyjki macicy
- pochwowa
- nadpochwowa (sąsiaduje od przodu z pęcherzem moczowym i cewką moczową, a od tyłu z bańką odbytnicy)
Unaczynienie macicy
-t. maciczna (od t. biodrowej wew.) → odcinki: zstępujący, poprzeczny (krzyżuje moczowód), wstępujący → g. do jajnika i jajowodu (zespalają się i tworzą arkady)
Odpływ krwi żylnej z macicy
jeziorka żylne → ż. zbiorcze → ż. maciczne (między warstwami więz. szerokiego macicy)
Odpływ chłonki z macicy
- z dna i górnej cz. trzonu → w. ch. lędźwiowe
- z rogu macicy → w. ch. pachwinowe powierzchowne
- z dolnej części trzonu macicy i części nadpochwowej szyjnych → w. ch. przymacicze → w. ch. biodrowe wew.
- z części pochwowej szyjni macicy → w. ch. biodrowe wew., zew., lędźwiowe
- występują połączenia z naczyniami chłonnymi pęcherza, odbytnicy i z w. ch. krzyżowymi
Unerwienie macicy
-sploty maciczno-pochwowe od splotów miednicznych
Umocowanie macicy
Układ wieszadłowy, więzadła:
-podstawowe (część nadpochwowa szyjki → boczne ściany miednicy)
-łonowo-pęcherzowo-maciczne (tylna pow. spojenia łonowego, dolne g. kości łonowych → pęcherz moczowy → część nadpochwowa szyjki macicy)
-krzyżowo-odbytniczo-maciczne (pow. miedniczna k. krzyżowej → bańka odbytnicy → część nadpochwowa szyjki macicy)
Układ podporowy:
-pochwa wraz z jej umocowaniem
-m. zwieracz cewki moczowej i pochwy
-pasma tk. łącznej, które łączą pochwę z odbytnicą, pęcherzem i cewką moczową
-więz. poprzeczne krocza
Zawartość krezki jajnika
- więz. własne jajnika
- g. jajnikowa t. macicznej
- naczynia żylne towarzyszące tej t.
- naczynia ch.
- włókna nerwowe
Zawartość krezki jajowodu
- g. jajowodowe
- naczynia chłonne
- splot autonomiczny od sploty maciczno-pochwowego
- nadjajnik
- przyjajnik
- przewód podłużny nadjajnika
Przymacicze
Ograniczenia: -od przodu i tyłu - więz. szerokie macicy -od góry - krezka jajowodu -od dołu więz. zasadnicze -przyśrodkowo - boczny brzeg trzonu macicy -bocznie - ściana miednicy Zawartość: -t. maciczna -splot żylny maciczno-pochwowy -ż. maciczna -naczynia i w. ch. przymacicze -splot autonomiczny maciczno-pochwowy -końcowy odc. moczowodu
Odcinki jajowodu
- śródścienny (maciczny)
- cieśń
- bańka
- lejek (otoczony strzępkami)
Sąsiedztwo jajowodu
- po prawej -wyr. robaczkowy
- po lewej - esica
- oba mogą z pętlami jelita
Unaczynienie jajowodu
-g. jajowodowe (od t. macicznej i jajnikowej)
Przedsionek pochwy
Ograniczenia: -od przodu - wędzidełko łechtaczki -od boku - wargi sromowe mniejsze -od tyłu - wędzidełko warg sromowych Do przedsionka pochwy uchodzą: -pochwa -cewka moczowa -gruczoły przedsionkowe mniejsze i większe -gruczoły przycewkowe
Pochodzenie rozwojowe pochwy
Z dolnego odc. kanału maciczno-pochwowego.
Części pochwy
- śródmiedniczna
- przeponowa
Unaczynienie pochwy
- t. pochwowe (od t. macicznych)
- g. pochwowe (od t. pęcherzowych dolnych i odbytniczych środkowych)
Unaczynienie warg sromowych
- t. wargowe tylne (od t. sromowych wew.)
- t. wargowe przednie (od t. sromowych zew.)
