pankreas ve safra kesesi Flashcards
pankreas
25 cm uzunluğunda
büyük çoğunluğu ekzokrin özellikte seröz salgı yapar.
septumlar lob ve lobüllere ayırır.
acinar hücrelerinin lümenlerine bir kanal bağlantısı vardır (intercalar kanal) bu kanal centroacinar hücreler(açık boyanan özgül) e temas halindedir.
zimojen acinar hücrelerinin apikal kısımlarında ki granüller de proenzimler(aktif olmayan enzim) bulunur. duedonum un 2. bölümüne dökülünce aktiflenir.
Bol Mitokondri li ve GER li acinar hücreleri.
içinde çok nadir postgangliyonik nöron bulunabilr.
Endokrin özellikten sorumlu langerhans adacıkları %2 hacim ve dağınık. Kuyruk kısmında daha ağırlıkta. Fenestratalı Kapilleri vardır.
intercalar kanal
yassı tek katlı epitelle döşelidir. İçeriğine Bikarbonat, bol su ve Na, Cl segrede ederler!
daha sonrasında intralobüler (kübik epitel)-yer yer enteroendokrin hücre ve Goblet bulunabilir. Gittikçe prizmatikleşir.
interlobüler kanala açılır
daha sonrasında ana kanala
Sekretin ve kolesistokinin pankreasta
Sekretin(duodenumda enteroendokrin hücreler salgılar) intercalat diskleri uyarıp enzim içermeyen salgıyı
kolesistokinin ise acinar hücreleri etkileyip Aktif olmayan enzimleri salınmasını uyarır.
Parasempatik kontrol de vardır
Endokrin pankreas
glukagon A hücreleri LHAnın genelde periferinde %20
-GİP veya CCK, endorfin de sentezler.
İnsülin B %70 olarak merkez ağırlıklı
somatostain D-dağınık periferde %10
%2 panratik Polypeptid(PP) hücreleri de var
D1 hücreleri VİP
EC hücreleri sekretin ve motilin
epsilon hücreleri Ghrelin sentezler
somatostain hem B hem A hücrelerini baskılar.
Sempatik inervasyonu glukagon aktive ins. inhibe eder.
Parasempatik ikisini de aktive eder.
ada hücreleri arasında gup junction boldur.
Hipoglisemi (glikoz düşüklüğü)
endokrin salgılar ekzokrin salgıları etkiler
ins.-sekretin-VİP-CCK arttırıcı etki
Glukagon-PP-somatostain inhibe edici
safra kesesi
pankreas la beraber endoderm kökenlilerdir.
safranın konsantre edilip depolanması sağlar (50ml)
Lipid metabolizmasında etkili
mukozası tek katlı prizmatik Kısa mikrovlluslu
apikalde sıkı bağlantılı ve lateral-apikalde aqua porin çok. aşağıda sıvı alımına bağlı boşluk artabilir. Bu boşluğa hücreler HCO3-, Na,K sekrete ederek su geçişini sağlarlar osmozla. Sonra aşağıdaki fenestratalı kapillerden bu su emilir. Böylece lümendeki safra konsantre hale gelir
Muskularis mukoza ve submukoza yok!
Karaciğer kısmı Adventisya diğerleri Seroza kaplı
mukoza derin katlantılar yapmış (ropitanski ashof)
L propriada fenestratalı Kapiller var- lenf damarları yok. Müköz bezler olablir. Ropitanski ashof sinüsler bulunur(bez karakterli kas ve l propria içinde bulunabilir)-içerisi prizmatik tek katlı epitelle döşeli.
düzensiz muskularis externa var. Musküler tababaka kasılıp ilerlemeyi sağlar. Bunu İB enteroendokrin hücrelerinin yağ varlığında salgıladığı CCK sağlar.
pankreas ekzokrin salgısı
1,5 L civarında alkaliik sıvı proteaz (kimotripsinojen-tripsinojen-proelastaz-prokarboksipeptidaz) a-amilaz lipazlar nükleazlar
tripsinojen duodenumda enterokinaz(enteropeptidaz) tarafından aktifleştirilir. Oluşan tripsin de diğer proteazları aktifleştirir.
Pankreatit
proenzimler aktifleşip pankreası sindirmesiyle oluşur.
Bunu engelleyen centroacinar ve intercalar kanaldan salgılanan alkaliik içerik ve salgı granüllerinde bulunan tripsin inhibitör engeller
safra yolu
safra kanalcıkları-kanalı-hepatik kanal
hepatik-cystik kanal=koledok(hepsi prizmatik tek katlı döşeli)
sistik kanal bazı bölgelerinde müköz bezler ve submukoza altında ince kas tabakası ile çevrilidir. Bu kas tabakası sonra kalınlaşıp sfinkteri oluşturur.
Safra kesesi çıkarılır sa safra karaciğerden direkt bağırsağa salgılanır.
