Karaciğer Flashcards
karaciğer görevleri
safra bileşiği Salgılama (ekzokrin)
Plazma protein üretimi (endokrin)
Aminoasitlerin glikoza dönüşümü (glikoneogenez)
detoksifikasyon
Üre oluşturan aminoasit deaminasyonu
Glikoz ve trigliserit depolama
A vit ve diğer yağda çözünen vit depolama (ADEK)
Protein ferritin komplexlerinde demir depolama
kupffer hücreleri yle eritrosit yıkımı
hepatosit hücreler
büyük yuvarlak iki veya bazıları 2-8 kat poliploidi gösteren Mitokondri den zengin, eozonoflik boyanan,kübik ya da Polihedral hücrelerdir.
Aralarında sıkı ve desmozom bağlantıları var
Karaciğer parankima içerisinde lobülleri
merkezi ven etrafında yüzlerce hepatositin düzensiz tabakalaşması sonucu oluşan 6gen şekilli yapılardır. Hepatosit tabakalar ince retiküler liflerle oluşmuş STROMA ile sarılıdır.
lobüller etrafındaki lobüller ile temas edip portal triadları oluşturur.(safra kanalcığı- portal ven venülü-hepatic arter arteriyolü)
portal ven ve hepatik arter perifer dalları anastomoz yapar. (sinüzoid)
sinüzoid kapiller
plazmanın dar perisinüzoidal aralığa (disse aralığı) dolar.
hepatositler mikrovilluslarıyla bu aralıklardan plazmayla doğrudan temas halindedir. Etkileşimler burda gerçekleşir.
Kupffer hücreleri (yıldız şekilli makrofaj) sinüzoid içinde bulunur. Fagosite ve hem, demiri açığa çıkarır. Antijen sunarlar portal kanda bulunan herhangi bakteri veya artığı yok ederler.
disse aralığında yağda çözünen vitaminleri depolayan küçük yağ damlacıkları içeren Hepatik Yıldız Hücreler (İTO hüc.) bulunur.Ayrıca hücre dışı matriks (kupffer etkinliği düzenler) ve sitokin leri üretir.
merkezi venül
Endoteli ince fibröz bir bağ dokusuyla desteklenir.
sinüzoidler le etkileşim halindedir.
2-3 tane hepatik ven oluşturan daha büyük venlerle birleşirler.
hepatositler
merkezi hepatositler düşük konsantrasyonda besin ve oksijene maruz kalır. Daha çok detoksifikasyon ve glikojen metabolizmasıyla uğraşırlar.
periportal hepatositlerse aerob metabolizma ve protein sentezi yönünden daha aktiflerdir. Daha Bazofilik boyanırlar.
Peroksizom da yaygındır. Yağ asidi Oksidasyonu ve bunun sırasında açığa çıkan hidrojen peroksitin katalaz aracılığıyla yıkımında ve fazlalık pürinlerin ürik asite dönüştürülmesinde önemlidir.
Bol DER bulunur. Depolama-Detoksifiye-yağ metabolizması
sinüzoidal (bazolateral) bölümleri kan işlevlerini yaparken
Küçük olan apikal bölümleri safra kanallarıyla ilişkilidir. Safra salgısına katılırlar. Kısa mikrovilluslarından dolayı yüzey alanı oldukça artar. Safra kanalikülleri parçalı ve akımın ters (perifere doğru) olduğu kanallardır.
safra kanalikülleri
en küçük safra kanallarıdır. Bunlar kolanjiosit denilen kübik epitelle döşeli Hering kanallarının içine girer.
Bunlar da kübik ya da prizmatik kolanjiosit(kök hücreler de burada bulunur) içeren safra kanallarıyla birleşir.
Safra kanalları da birleşerek sağ-sol hepatik kanalları oluşturur.
hepatositler kanaliküllerin içine safra asitleri-safra tuzları-elektrolitler-yağ asitleri-fosfolipitler-kolestrol-bilirubin karışımı safra salgılarlar.
siroz
fibrozis özelliği ile disse aralığı dolduran bağ doku üretilir.
sinüzoid ve hepatosit etkileşimi engellenir.
pıhtılaşma problemleri, hipoalbüminemi ve başka tıbbi problemlerle sonuçlanır.
disse aralığı önemliiii!!
sinüzoid Endoteli ile hepatosit arasındaki küçük aralıktır.
İTO hücreleri bulunur.
kupffer hücrelerindeki
küçük elektron yoğun ferritin komplexleri (hemosiderin) demir depolanmasında görevlidir.
karaciğer yağlanması
steatoz süreciyle hepatositler de çok yağ birikimi sonucunda meydana gelen geri döndürülebilen bir hastalıktır. Obez ve alkolik insanlarda daha çok görülür.
Hepatite neden olabilir bu duruma steatohepatit denir.
hapatik lobül
klasik lobüllerde endokrin işlevinin ağırlıklı olduğu plazma ile ilişkili yapı
portal lobül
safra gibi ekzokrin salgılar açısından daha avantajlıdır.
kabaca 3gen şeklinde 3 yerden gelen safra, safra kanalcığına dökülür.
hepatik asinüs
hepatositlere kan sağlanması ve hepatik arter den ana damara oksijen geçişini vurgulamaktadır.
6gen pırlanta şeklindeki 2 portal aralıktan merkezlere giden en yakın damarları gösterir. 3 bölge hepatosit vardır.
1.ler en çok oksijen ve besini alır periferde
3.ler merkeze yakındır. Az oksijen az besin. yağ transformasyonu ve ilaç biyotransformasyonunda öncelikli rol alırlar. Yağlanmaya ve iskemik nekroza uğrayacak ilk hepatositlerdir.
zorunlu hiperplazi
hepatositlerin yoğun mitozla eksilen kısmı tamamlaması.