Organen van de vennootschap Flashcards
1
Q
Wat is het bestuur?
A
- Heeft residuaire bevoegdheid:
- Interne dimensie: beslissingsbevoegdheid
- Externe dimense: uitvoer van beslissingen dus rechtshandelingen in het externe rechtsverkeer.
- NV:
- Raad van Bestuur met minstens 3 personen (2 indien NV maar met 2 is), die collegiaal handelen. Bij blokkering stemmen: voorzitter kan voordeel hebben tenzij met 2, dan niet. Indien geen voorzitter, dan is bij staking van stemmen het voorstel verworpen.
- Bestuurder kan natuurlijke persoon zijn maar ook een rechtspersoon: vaak een managementsvennootschap: maar dan moet er wel een natuurlijke persoon worden aangeduid als vaste vertegenwoordiger (art. 61 W. Venn) die wel persoonlijk aansprakelijk kan worden gesteld.
- Bestuurder aangesteld voor max. 6 jaar, kan verlengd worden met meerderheid AV.
- Ad nutum herroepbaarheid, zonder motivering:
- Bij NV is dit van openbare orde en is opzegtermijn vergoeding zelfs verboden.
2
Q
Wat is het bestuur bij de BVBA?
A
- Zaakvoerders: men moet er minstens 1 benoemen: ze vormen geen college, maar indien er meerdere zijn worden ze concurrentieel benoemd.
- Ze kunnen dus naast elkaar handelen.
- Kan statutair worden bepaald dat ze wel als college handelen.
- Ook ad nutum herroepbaarheid maar ontslagbescherming wel mogelijk in de statuten.
- Ook statutaire zaakvoerder mogelijk:
- Bijzondere bescherming: hij kan slechts ontslagen worden met unanimiteit: alle vennoten voor het ontslag stemmen of via statutenwijziging met wettige reden.
3
Q
Hoe zit het met het bestuur in de CV?
A
- Residuaire bevoegdheid ligt bij AV!
- Er is statutaire vrijheid.
- Bestuur enkel daden van beheer en niet van beschikking, tenzij de statuten de zaakvoerders uitdrukkelijk machtigen.
4
Q
Wat is het dagelijks bestuur?
A
- In de NV is het mogelijk om een dagelijks bestuur te benoemen om beslissen te nemen maar ook om de vennootschap binnen dagelijks bestuur te vertegenwoordigen naar buiten toe.
- Kan 1 persoon zijn of een college.
- Het gedelegeerd bestuur is iemand die tegelijkertijd zowelbestuurder is en ook belast is met het dagelijk bestuur dus 2 hoedanigheden = CEO.
- Omvang dagelijks bestuur?
- Vrij beperkt, en niet wettelijk gedefinieerd.
- Handelingen die dagdagelijks nodig zijn.
- De raad van Bestuur blijft zelf bevoegd om die handelingen van dagelijk bestuur te doen!
- Niet nodig in BVBA want zaakvoerders kunnen individueel, concurrentieel handelen.
- In de CV kan dit via de statutaire vrijheid: enkel als het bestuur collegiaal is.
5
Q
Wat is het directiecomité?
A
- Bij de NV: hiervoor is een statutaire machtiging nodig. De Raad van Bestuur draagt zijn operationele bevoegdheden over en wordt een toezichthoudend orgaan.
- Het directiecomité krijgt alle bevoegheden uitgezonderd:
- Wettelijke bevoegheden die zijn voorbehoduen aan Raad van Bestuur: bv. bijeenroepen AV.
- Algemeen beleid en toezicht op directiecomité blijft ook bij Raad van Bestuur.
- Men kan zowel lid zijn van directiecomité als van Raad van Bestuur.
- Bevoegdheidsverdeling?
- Wetgever gaat ervan uit dat het maximale aantal bevoegdheden aan het directiecomité worden uitgegeven.
- Voor dagdagelijks bestuur is er concurrentiële bevoegdheid en kan de Raad van Bestuur nog steeds optreden = delegatie en geen overdracht.
- Meerderheid vindt wel dat dit exclusief zou moeten zijn.
6
Q
Wat zijn adviserende comités?
A
- Bij NV en andere vennootschapsvormen: adviserende comités binnen de schoot van de Raad van Bestuur: een subcomité in functie van hun specialisatie.
- Geen beslissingsbevoegdheid maar bereiden besluitvorming voor: uiteindelijk beslist Raad van Bestuur.
- Genoteerde NV’s zijn 2 comités verplicht:
- Auditcomité: staat in voor de opvolging van de interne autdit, commisssaris voor de externe audit dus de betrouwbaarheid van de boekhoudkundige processen.
- Renumeratiecomité: voorstellen over het renumeratiebeleid.
7
Q
Wat bij een belangenconflict tussen de vennootschap en de bestuurder?
A
- Enkel als de bestuurder rechtstreeks of onrechtstreeks fincancieel belang heeft bij een beslissing die tot bevoegdheid van de Raad van Bestuur hoort.
- Louter emotioneel belang volstaat niet om deze procedure in werking te laten treden. Enkel financiële.
- Men gaat dit melden aan de medebestuurders, voorafgaan aan de beraadslaging: 2 scenario’s mogelijk:
- Publieke NV: de bestuurder mag niet meer deelnemen aan de beraadslaging.
Niet-publieke NV: bestuurder mag meedelen, maar zal zijn besluit zorgvuldig moeten motiveren.
Belangenconflict gemeld aan commissaris en uittreksel in jaarverslag. - BVBA 1 zaakvoerder? Melden aan de NV, als er maar 1 vennoot is kan hij zelf beslissen.
- Publieke NV: de bestuurder mag niet meer deelnemen aan de beraadslaging.
- Wat als procedure niet nageleefd is?
- Vennootschap kan de nietigheid vorderen.
- Bestuurders persoonlijk aansprakelijk stellen: kan ook ondanks dat de procedure is gevolgd als de vennootschap is benadeeld.
8
Q
Wat is het sociaal statuut van bestuurders?
A
- Bestuurder of zaakvoerder van een NV/BVBA zijn geen werknemer van de vennootschap: ze zijn dus zelfstandige:
- Ze staan immers niet onder gezag/leiding/toezicht (AV is niet voldoende permanten). Ze moeten autonomie hebben.
- Ad nutum herroepbaarheid geeft geen recht op ontslagvergoeding op opzegtermijn terwijl dit in arbeidsrecht wel vaak is.
- Toch soms combinatie met een administratieve functie voor bescherming arbeidsrecht. Hof van Cassatie heeft dit toegelaten odner dubbele voorwaarde:
- De andere functie moet duidelijk te onderscheiden zijn van het bestuurdersmandaat.
- De betrokkene in de andere functie duidelijk onder het gezag staat van de vennootschap.
- Voorbeeld hiervan is: iemand die lid is van dagelijks bestuur kan een arbeidsovereenkomst hebben (bestuurder/zaakvoerder niet) omdat deze onder het gezag staat van Raad van Bestuur. Gedelegeerd bestuurder is iemand die zowel bestuurder is als dagelijk bestuurderder: dus in hoedanigheid van lid van dagelijks bestuur kan hij een arbeidsovereenkomst hebben want hij wordt benoemd en ontslagen door Raad van Bestuur.
9
Q
Hoe zit het met de aansprakelijkheid van bestuurders?
A
- Contractuele aansprakelijkheid want bestuurder is een lasthebber van de rechtspersoon, in een contractuele verhouding met de vennootschap zelf, niet met de vennoten.
- Voor de gewone bestuursfouten:
- Wordt streng maar marginaal beoordeeld. Streng want professioneel, maar marginaal omdat geen enkele bestuurder deze beslissing zo zou hebben genomen. Wordt ook individueel beoordeeld.
- Zwaardere aansprakelijkheid: overtreding wetboek vennootschappen of statuten.
- Dit kan actief door de bestuurder of gebrek aan roezcith. Alle bestuurders worden vermoed hoofdelijk aansprakelijk te zijn. Hoe ontsnappen aan dit vermoeden? 3-voudig tegenbewijs:
- Bewijzen dat ze die handelingen niet hebben gesteld, niet hebben meegewerkt.
- Bewijzen dat hen ook geen schuld te verwijten valt dat ze neit hebben meegewerkt aan de fout / handeling = gewettigd afwezig.
- Van zodra bestuurder effectief kennis heeft dat hij op de eerstevolgende AV dit aankaart, signaleert aan aandeelhouders en probeert te remediëren.
- Dit kan actief door de bestuurder of gebrek aan roezcith. Alle bestuurders worden vermoed hoofdelijk aansprakelijk te zijn. Hoe ontsnappen aan dit vermoeden? 3-voudig tegenbewijs:
- Aansprakelijkheidsvordering vereist beslissing van de algemene vergadering bij gemwone meerderheid = actio mandati = mandaat van bestuurders. Normaal zijn juridische procedures een bevoegdheid van de Raad van Bestuur maar hier dus AV, anders belangenconflict.
- AV kan ook een bijzondere lasthebber ad hoc aanstellen om die vordering in te stellen namens de vennootschap.
- AV kan bestuurder kwijting geven: décharge na de goedkeuring jaarrekeing als dit een getrouw beeld geeft van de werkelijkheid. Dit is kwijting voor alle gewone bestuursfouten. De bijzonderd fouten moeten openlijk in de agenda staan voor kwijting.
10
Q
Wat is de minderheidsvordering?
A
- Om het Agency probleem meerderheid-minderheid tegen te gaan.
- Voorwaarden:
- Wanneer men minimale drempel heeft bereikt: minstens 1 percent van de stemmen, in bvba 10 procent en NV ook nog 1,25 miljoen euro kapitaal/aandelen/bezit. Dit kan alleen of met meerdere
- Vereist dat aandeelhouders niet mee voor kwijting hebben gestemd, dus enkel als ze hebben tegengestemd, onthouden, niet aanwezig waren of hun toestemming gebrekkig was.
- Minderheidsvordering komt uit naam van de vennootschap, die schadevergoeding komt dan ook toe aan de vennootschap. De kosten van de vordering moeten wel worden voorgeschoten! Groot risico en komt dus niet vaak voor in de praktijk.
11
Q
Hoe zit het met de externe aansprakelijkheid van bestuurders ten opzicht van derden?
A
- Door derden zullen nooit contractueel zijn, eventueel buitencontractueel want niet voor alles immuniteit.
- Wel immuniteit als hij een onrtechtmatige daad heeft gedaan terwijl hij mandaat van bestuurder aant uitoefenen was.
- Rechtspersoon kan strafrechtelijk worden veroordeeld als er geen natuurlijke persoon kan worden aangeduid maar duidelijk de vennootschap wel was. Enkel de persoon die de zwaarste fout heeft begaan wordt gestraft.
- Quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent
- Stuwadoorsarrest
- Geen rechtstreekse band dus die kan je niet contractueel aanspreken maar enkel de vennootschap, tenzij de bestuurder een misdrijf heeft gedaan kan je die buitencontractueel aanspreken: anders niet.
- Deze theorie geldt niet bij fouten van sluting van het contract: gewone culpa in contrahendo.
- Theorigeldt ookk niet wanner die derde een onvrijwillige derde is: de fiscus: als die schade lijdt kan die bestuurders wel aansprakelijk stellen.
- Bijzondere aanspraklijkheid wegens overteding wet of statuten: hoofdelijk aansprakelijk ook tov derden = verzwaarde aansprakelijkheid geldt zowel intern als extern!
- Oprichters ook aansprakelijk als kapitaal niet volledig is geplaatst of bij kapitaalverhoging voor de bestuurders = objectieve aansprakelijkheid, ongeacht of ze een fout hebben begaan.
- Hoe eindigt aansprakelijkheid? Art. 198 W. Venn. = 5 jaar vanaf ontdekking en korter bij kwijting (telt niet voor minderheidsaandeelhouders of derden).
- Bestuurder blijft aansprakelijk voor fouten die hij heeft begaan terwijl hij in functie was, ontslag geen zin = kan ook een fout zijn!
12
Q
Hoe werkt de aansprakelijkheid bij faillissement van de bestuurders?
A
- De curator wordt aangesteld als hoofd van de vennootschap en vervangt bestuur: hij kan dus de actio mandati instellen zonder voorafgaande machtiging, ongeacht meerderheidsaandeelhouder.
- Individuele schuldeisers hebben geen rechtstreekse vordering tegenover de bestuurders, tenzij bijzondere schade.
- Bijzonder faillissementsaanspraklijkheid bij NV of grote BVBA/CVBA:
- Bestuurders, ex-bestuurders of diegene die de eigenlijke beslissingen nam kunnen aansprakelijk worden gesteld voor een kennelijk grote fout.
- In dat geval kunnen ze veroordeeld worden tot het gehele netto-actief = het gehele tekort.
- Voorwaarden:
- Kennelijk grote fout vereist (fout die geen enkele professional zou hebben gedaan)
- Niet vereist dat het daadwerkelijk de reden was voor het faillissement maar het moet wel hebben bijgedragen.
- De vergoeding zal verschillen: de schade is het volledige netto-actief, rechter kan beslissen dat gedeelte al dan niet hoofdelijk is: rechter heeft discretionaire bevoegdheid.
- Bijzondere aansprakelijkheid kan wel door individuele schuldeisers worden ingesteld zoals fiscus en RSZ: wetgever heeft ook een vermoeden van kennelijk grove fout ingeschreven wanneer het gaat om grote / ernstige fiscale fraude.
- Ook wanneer men niet kan aantonen dat bestuurder het heeft gedaan, gaat men ervan uit dat de bestuurder op de hoogte moest zijn geweest.
13
Q
Wat is de Algemene vergadering?
A
- Verplicht orgaan, alle aandeelhouders, door wetgever geregeld.
- NV / BVBA: grotendeels dwingend
- CV: grotendeels suppletief (regels van NV)
- Besluitvorming bij meerderheid (≠ unanimiteit)
- Afwijking van art. 1134 BW
- Bevoegdheid: enkel aantal beperkte toegewezen, niet de residuaire.
- controle op bestuur, statutenwijziging.
14
Q
Wat is de gewone algemene vergadering?
A
- Moet 1 maal per jaar = jaarvergadering of statutaire vergadering binnen 6 maanden na einde boekjaar: voor 30 juni vaak, bepaald door de statuten.
- Beslissingen worden genomen bij gewone meerderheid, zonder minimale aanwezigheidsvereiste.
- Agendapunten:
- Goedkeuring jaarrekening
- Stel fouten in de jaarrekening: kan de AV dit wijzigen? Nee, vragen aan bestuur om opnieuw: bestuur kan 3 weken uitstel vragen als jaarrekening nog niet klaar is.
- Niet hetzelfde als jaarverslag = moet enkel bij grote vennootschappen met bijkomende info zoals belangenconflicten.
- Stemming over kwijting bestuurders en eventueel commissaris en zijn controleverslag, daarna mogelijkheid vragen stellen.
- Beslissen over winstuitkeringen, dit is geen afzonderlijke stemming maar wordt al vastgelegd door bestuur.
- Goedkeuring jaarrekening
15
Q
Wat is de buitengewone algemene vergadering?
A
- Vergadering die wordt gehouden om statuten te wijzigen want dit impliceert een wijziging van oprichtingsakte dus notaris.
- Aanwezigheidsvereiste: aandeelhouders die minstens de helft van het kapitaal vertegenwoordigen, bij tweede keer geen vereiste meer.
- 3/4de moet voor de wijziging zijn, een onthouding = tegenstem. Voor bepaalde wijzigingen gelden strengere vereisten.
- Omzetting moet er unanimiteit zijn:
- Van beperkt naar onbeperkt aansprakelijk = elke aandeelhouder moet instemmen, ook bij soortwijziging.