Handelsrecht Inleiding

Question 1

Wat zijn de gevolgen van het handelaarsbegrip?

Answer 1

1. Faillissement:
   
   • Enkel handelaars kunnen failliet gaan.
   • Vrije beroepen dus niet, want geen handelaar. Ook VZW’s kunnen nooit failliet gaan.
2. Bewijsrecht:
   
   • Vrije bewijsregeling in handelsrecht.
   • Dit geldt indien je bewijst tegen een handelaar.
3. Vermoeden van hoofdelijkheid
   
   • Indien handelaars zich samen verbinden.
   • Gewoonterechtelijke regel, maar dit is maar regel van aanvullende regel.
4. Wet betalingsachterstand:
   
   • Geldt voor ondernemingen, niet enkel voor handelaars

Question 2

Wat wilt de dualiteit zeggen bij handelaar?

Answer 2

1. Procedurele dualiteit:
   
   • Rechtbank voor koophandel: handelaar als verweerder.
   • Rechtbank voor eerste aanleg voor de rest.
2. Materiële dualiteit
   
   • ​​Afwijkend handelsrecht: regels waar we afwijken van een regel in het burgerlijk recht: bv. bewijsrecht en hoofdelijkheid.
   • Bijzonder handelsrecht: handelsrecht dat je niet vindt in het burgerlijk wetboek: bv. verzekeringen, faillissementen.

Question 3

Wat is de theorie van Formkaufmann?

Answer 3

• Als er een vennootschap is met rechtspersoonlijkheid dan bent je sowieso handelaar in Duitslad omwille van de vorm.
• Ook sommige entiteiten handelaar omwille van de vorm.
• Dus als je rechtspersoonlijkheid hebt, sowieso ook handelaar.

Question 4

Wat is een handelaar?

Answer 4

• 2 voorwaarden in je wetboek: Art. 1 W. Kh.
  
  1. Objectieve daden van koophandel
  2. Die je stelt als aanvullend of als hoofdberoep, niet louter eenmalig.

Question 5

Wat zijn subjectieve daden van koophandel?

Answer 5

• Handelsdaden omdat ze gesteld worden door een handelaar namelijk je subject.
• Dit is neit van belang voor het faillissement: een handels- als een burgerlijke schuldeiser kan het faillissement aanvragen.
• Alles wat je als een handelaar doet wordt vermoed een handelsverbintenis te zijn. Dit vermoeden is weerlegbaar: je kan aantonen dat het vreemd is aan uw beroepsactiviteit –> Zo onttrekken aan het handelsrecht.
• Voorbeeld: het Pastoorszwembadarrest uit 1973:
  
  • Als je kan aantonen dat die objectieve daden gesteld zijn zonder winstoogmerk, dan bengt u geen handelaar.

Question 6

Wat zijn objectieve handelsdaden?

Answer 6

• Art. 2 en 3 W. Kh. = limitatieve lijst van daden van koophandel. Deze moeten ruim worden geïnterpreteerd.
• Wat zijn geen daden van koophandel:
  
  • Vrije beroepen
  • Ambachtsman: iemand die hoofzakelijk materieel werkt stelt en daarbij geen koopwaar levert: bv. schoenmaker, scharenslijper.
  • Delfstoffennijverheid = louter extractie en verkoop. Als je het ook verwerkt, dan ben je handelaar dus uithalen en verkopen.
  • Landbouwactiviteiten: Nbehalve als die zijn eten elders haalt om zijn brood te verdienen.
  • Voorbereidende handelingen zijn geen handelaarsstellingen.

Question 7

Wat is een onderneming?

Answer 7

• Art. 1.1. WER en art. 573 Ger. W.
• Zelfstandig een economisch doel nastreven: goederen en diensten aanbieden op de markt en dit duurzaam doen om een rendement te halen.
• Onderwijs, gezondsheidszorg en sociale sector niet, want de overheid betaalt dit.
• Subjectieve daden van onderneming kan je ook gebruiken.
• Winstoogmerk is niet relevant.
• Uitzonderingen op deze zelfstandheid is de meewerkende echtgenoot: statuut van zelfstandige, maar niet van onderneming.

Question 8

Wat is gerechtelijke reorganisatie?

Answer 8

• In 2009 ingevoerd bij WCO: bescherming tegen de schuldeisers.
• Toepassingsgebied: Formkaufman, maar zonder vrije beroepen.

Question 9

Wat is een handelszaak?

Answer 9

• Elke onderneming heeft een handelszaak = geheel van activa gebruikt voor een odernemingsactiviteit.
• Houdt onbeperkte aansprakelijkheid in: art. 8 Hyp. W.

Question 10

Wat houdt de fiduciaire verhouding in bij dividenden?

Answer 10

• Hoewel iemand een meerderheid heeft en zo al de beslissingen kan nemen in de Algemene Vergadering, ook over de dividenden, moeten ze wel proportioneel worden verdeeld.
• De macht is ongelijk verdeeld, maar de opbrengsten van de macht moeten gelijk worden verdeeld;
• U heeft de bevoegdheid, maar u meg die niet enkel in uw eigen belang uitoefenen –> vennootschapsbelang ook.
• Kan in statuten worden gewijzigd.

Question 11

Wat houdt “pearsing the corporate veil” in?

Answer 11

• Doorbreken van de vennootschapssluier, de scheiding tussen 2 rechtssubjecten en de vermogensrechtelijke gevolgen die daaruit voortvloeien.
• U bent als aandeelhouder neit aansprakelijk voor de vennootschapsschulden, het is een afgescheiden vermogen (art. 7 Hyp. W).
• Uitzonderingen hierop:
  
  • Aansprakelijkheid zaakvoerder
  • Foutaansprakelijkheid

Question 12

Wat is het criterium in welke hoedanigheid iemand optreedt?

Answer 12

• Formeel criterium: u mag kiezen. De vertegenwoordiger kiest zelf welk hoedje ze opzet:
  
  • Persoonlijk getekend: persoonlijk: Enkel MIet.
  • Zaakvoerder: BVBA is gebonden. Hierbij is ze niet gebonden voor verkeerde uitvoering: immuniteit uitvoeringsagent.
• Geen materieel criterium: Dit volgt uit caviat creditor: de schuldeiser moet opletten!
• Beperkte aansprakelijkheid volgt niet uit een regel van het vennootschapsrecht, maar uit de immuniteit van de uitvoeringsagent.

Question 13

Wat houdt voorrang van vennootschapsschuldeisers in?

Answer 13

• Feitelijke voorrang (dus niet zoals art. 8 Hyp.W) die volgt uit het feit dat die rechtspersoon ervoor zorgt dat het geld via een tussenstop gaat en na betaling kan de schuldeisers kan toekomen bij de aandeelhouders.
• Aandeelhouders hebben maar een netto-recht (enkel de waarde van het aandeel), pas als er na vereffening nog geld is, kunnen ze nog geld krijgen: ze zijn achtergesteld of gesubordineerd: art. 190 W. Venn.
• Hieruit volgt dat de persoonlijke schuldeisers ook op de laatste plaats komen: pas wanneer het bij mijn aandeelhouders is, dat ik het kan executeren: je hebt nooit meer rechten dan uw schuldenaar.

Question 14

Wat houdt het vennootschapsbelang in?

Answer 14

• Een zaakvoerder moet altijd handelen in het belang van de vennootschap.
• Dit staat nergens, maar je begaat wel een onrechtmatigheid die zelfs strafrechtelijk is gesanctioneerd als je steelt van de vennootschap (art. 492bis Sw).
• Dit kan leiden tot aansprakelijkheid zaakvoerder, maar dit gebeurt maar na faillissement, uitgeoefend door de curator, dan pas wordt deze aansprakelijkheid realiteit.

Question 15

Wat zijn de functies van het kapitaal?

Answer 15

• Wettelijk minimum wat je in de doos moet stoppen: inbreng voor de beperkte aanspraklijkheid = “losgeld”
• Grens: je mag niet zorgen dat door uitkeringen je netto-actief daalt oder de grens die in je statuten staat: art. 617 W. Venn (NV)
• Uitkeringen zijn strikt geregeld: ook voor het vennootschapsbelang om misbruik tegen te gaan.

Question 16

Wat betekent als een japanner komt en zegt “wij zijn schuldeiser van een Belgische vennootschap met een kapitaal van 62.000 euro, wat houdt dit in?”

Answer 16

• Er is ooit iets ter waarde van 62.000 ingebracht.
• Dit is er niet zomaar uitgehaald, tenzij via uitkerigen zodat het netto-actief daalt onder die grens.
• Als het toch zou gebeurd zijn: alarmbelprocedure normaal.
• Dit zijn waarborgen, maar die zijn niet waterdicht.

Question 17

Wat houdt de handelszaak in?

Answer 17

• Eigenaar bij eenmanszaak.
• Deze eigenaar is onbeperkt aansprakelijk.
• Het ondernemingsvermogen vormt geen afgescheiden vermogen.
  
  • Ondernemingsschuldeisers hebben geen bevoorrechte positie t.a.v. activa van de onderneming.
  • Eigenaar kan vrij beschikken over de activa van de onderneming
  • Geen vereffeningsprocedure
• Geen rechtsverhoudingen mogelijk tusse onderneming en eigenaar
• Ondernemingshandelen wordt toegerekend aan eigenaar
  
  • bv. eigenaar wordt handelaar bij commerciële activiteit
• Recht op ondernemingsgoederen roerend of onroerend, naargelang betrokken bestanddeel
• Overdracht van aanspraak op onderneming gebeurt door overdracht “ut singuli” van afzonderlijke vermogensbestanddelen.
• Handelszaak = feitelijke algemeenheid met een gezamenlijke bestemming: de betrokken economische activiteit en going concern-waarde.

Question 18

Wat houdt de volkomen rechtspersoon in?

Answer 18

• Bv. Vennoot in een BVBA
• De vennoot is niet aansprakelijk = “beperkte aansprakelijkheid”
• Vergmogen van de rechtspersoon vormt een afgescheiden vermogen
  
  • Schuldeisers van de rechtspersoon hebben als enige verhaal op activa van de rechtspersoon
  • Vennoot kan niet vrij beschikken over de goederen van de rechtspersoon voor eigen rekening = enkel voor rekening en in het belang van de rechtspersoon.
  • Vereffeningsprocedure die recht doet aan rechten van de schuldeisers van de rechtspersoon = samenloop.
• Rechtsverhoudingen zijn wel mogelijk tussen rechtspersoon en vennoot
• Handelen van rechtspersoon wordt niet toegerekend aan vennoten (bv. vennoot wordt geen handelaar door commerciële activiteit van vennootschap)
• Aandeel in rechtspersoon roerend, ook als de rechtspersoon onroerende goederen heeft.
• Overdracht van recht op rechtspersoon gebeurt “ut universi” door overdracht van aandelen

Question 19

Wat zijn de verschillende interpretaties van “winstoogmerk”?

Answer 19

1. Winstoogmerk als ontsnappingsroute voor natuurlijke personen die objectieve daden van koophandel hebben gesteld
   
   • Pastoor-zwembadarrest
   • Dit om te ontsnappen aan de kwalificatie van handelaar.
2. Positieve norm waar de vennootschap moet aan voldoen:
   
   • Een vennootschap moet een winstoogmerk hebben, maar ook een orechtstreeks vermogensvoordeel is ook goed: coöperatieve vennootschap.
   • Eigenlijk geen echte sanctie als er geen winstoogmerk is.
3. Negatiefs in de vereniging: een vereniging of een stichting mogen geen uitkeringen doen
   
   • Zie art. 1 VZW-wet = normatief: VZW mag geen uitkeringen doen, ze kan dat wel maar het mag niet. Ze mogen ook geen handelsdaden stellen en een VZW is dus nooit een handelaar.
   • Verbod is uitgehold, ook voor de VZW.

Question 20

Wat houdt de factuur in voor het bewijsrecht?

Answer 20

• Art. 25, lid 2 W. Venn: als er een aanvaarde factuur is, dan moet je de factuur gebruiken. De factuur heeft wettelijke bewijswaarde = afwijking burgerlijk bewijsrecht.
• Als er een aanvaarde factuur is dan moet de rechtbank dit aanvaarden en heeft dit dezelfde waarde op vlak van bewijs als een onderhandse akte in het burgerlijk bewijsrecht.
  
  • Bewijs door getuigen en vermoedens is niet mogelijk.
  • Rechtbank moet dit aanvaarden.
• 2 voorwaarden voor deze wettelijke bewijswaarde?
  
  1. Het moet gaan tegen handelaars
  2. Handelskoop = vermoeden dat daad die handelaar stelt handelskoop is, maar tegenbewijs is mogelijk.
• Aanvaarding zijn:
  
  • Expliciet
  • Impliciet: als u betaalt of niet protesteert: wie zwijgt, stemt toe.
• Indien een handelaar een aanspraakbevestiging ontvangt en protesteert niet in korte termijn, dan wordt de handelaar vermoed te hebben ingestemd.