Odporność Flashcards
Antygeny, immunoglobuliny, surowice
Czym charakteryzuje się odporność wrodzona?
- jest zwykle nieswoista
- mechanizmy rozwinęły się wcześnie w filogenezie, są mniej precyzyjne ale za to pojawiają się szybko i stanowią pierwszą linię obrony
Czym charakteryzuje się odporność nabyta?
- swoista, może być naturalna i sztuczna oraz bierna i czynna
- mechanizmy są młode filogenetycznie, pełen ich rozwój wymaga określonego czasu ale są one niezwykle precyzyjne, ich “opieszałość” zanika przy kolejnym kontakcie z antygenem
Jakie wyróżniamy mechanizmy odporności nieswoistej?
1) bariery anatomiczne
2) odruchy obronne
3) pozakomórkowe białka antygenowo nieswoiste w krążeniu
4) proces fagocytozy
5) działalność limfocytów NK
6) defensyny
7) naturalna flora bakteryjna
Jakie wyróżniamy bariery anatomiczne w odporności nieswoistej?
1) skóra ze złuszczającym się naskórkiem i wydzieliną łojowo-potową (nienasycone kwasy tłuszczowe na powierzchni skóry)
2) nabłonki i ich wytwory (rzęski) i wydzieliny (ślina i łzy - histatyny, lizozym)
3) nieswoiste interferony
4) laktoferryna
5) kwaśne pH żołądka
6) białka A i D surfaktantu (pęcherzyki płucne)
Jakie wyróżniamy odruchy obronne w odporności nieswoistej?
- kichanie
- kaszel
- odruch wymiotny
- perystaltyka jelit
Jakie wyróżniamy pozakomórkowe białka antygenowo nieswoiste w krążeniu?
- dopełniacz
- białka ostrej fazy
Jakie działanie mają białka ostrej fazy?
przeciwzapalne
Kiedy mówimy o fagocytozie ułatwionej?
po opsonizacji antygenu
Jakie komórki mają możliwość opsonizacji antygenu?
komórki żerne
Jakie wyróżniamy komórki żerne?
- granulocyty
- monocyty
- makrofagi
Jakie wyróżniamy mechanizmy bójcze w fagocytach?
tlenowe i nietlenowe
Czym są defensyny?
peptydowe substancje antybiotykowe produkowane przez nabłonki
Jaką rolę w mechanizmach nieswoistej odporności pełni naturalna flora bakteryjna?
- utrzymuje właściwe pH
- produkuje substancje antybiotykowe np. kolicynę
Jakie wyróżniamy mechanizmy odporności swoistej?
- klasyczna odporność humoralna
- alergiczna odporność humoralna
- klasyczna odporność komórkowa
- alergiczna odporność komórkowa
- tolerancja immunologiczna
Jakie komórki odporności powstają podczas klasyczne odporności humoralnej?
IgM i IgG (limfocyty B)
Jakie komórki odporności biorą udział w alergicznej odporności humoralnej?
IgE lub IgM i IgG (limfocyty B)
Jakie komórki odporności biorą udział w klasycznej odporności komórkowej?
limfocyty Tc
Jakie komórki odporności biorą udział w alergicznej odporności komórkowej?
limfocyty T NTP (nadwrażliwość typu późnego) i makrofagi
Czym jest tolerancja immunologiczna?
brak odpowiedzi
Gdzie ma znaczenie tolerancja immunologiczna?
w rozpoznawaniu własnych tkanek
Jak dzielimy odporność naturalną?
czynna i bierna
Co zapewnia naturalną odporność czynną?
przechorowane zakażenie
Co zapewnia naturalną odporność bierną?
- przejście IgG przez łożysko
- IgA z mleka matki
Jak dzielimy odporność sztuczną?
- czynna
- bierna
- adoptywna
- czynno-bierna
Co zapewnia sztuczną odporność czynną?
szczepienie
Co zapewnia sztuczną odporność bierną?
podanie immunoglobulin (surowice ozdrowieńców)
Co zapewnia sztuczną odporność adoptywną?
podanie swoistych Tc
Co zapewnia sztuczną odporność czynno-bierną?
szczepienie + immunoglobuliny
Czym jest antygen?
substancją posiadającą dwie cechy: immunogenność i antygenowość
Czym jest immunogenność?
zdolność do wywołania swoistej odpowiedzi
Czym jest antygenowość?
zdolność do reakcji z immunoglobulinami i receptorami limfocytów T
Czym jest hapten?
substancją mającą jedną cechę: antygenowość
Kiedy hapten może zyskać immunogenność?
po połączeniu z nośnikiem, np. cząsteczką białka
Jakie substancje mogą być przykładem haptenów?
- proste związki chemiczne
- jony metali ciężkich
- niektóre leki
- garbniki
Czym jest epitop?
determinanta antygenowa = fragment antygenu, który łączy się bezpośrednio z wolnym przeciwciałem, receptorem limfocytów B lub receptorem limfocytów T wiążących antygen
Ile epitopów może rozpoznawać każdy receptor przeciwciał?
tylko jeden
Jakie wyróżniamy determinanty antygenowe?
- sekwencyjne
- przestrzenne
Jak są zbudowane determinanty sekwencyjne?
z kolejno ułożonych aminokwasów na jednej nici polipeptydowej
Jak są zbudowane determinanty przestrzenne?
z kilku aminokwasów ułożonych na jednej nici ale przestrzennie zwiniętej lub na dwóch niciach położonych blisko siebie
Jakie limfocyty rozpoznają determinanty sekwencyjne?
B i T
Jakie limfocyty rozpoznają determinanty przestrzenne?
tylko B
Czym są antygeny heterofilne?
antygeny, które występują u różnych gatunków, zwykle bardzo słabo ze sobą spokrewnionych, np. ssaka i bakterii, różniące się pod względem chemicznym, zawierające jednak te same lub podobne epitopy
Czym są zwykle antygeny heterofilne z chemicznego punku widzenia?
glikoproteinami lub lipopolisacharydami
Jakie są klasyczne przykłady antygenów heterofilnych?
- antygen Forssmana
- antygeny układu grupowego AB0