O prowadzeniu badań Flashcards
Współpraca - analiza nagrań przesłuchań: Doliński
- ludzie w sytuacji przesłuchania rzadko zgadzają się współpracować - paradoks: spodziewamy się uległości pod wpływem presji
- współpraca rozpoczyna się, gdy następuje nagła zmiana sytuacji: radykalna zmiana napięcia emocjonalnego, gdy mijają sygnały zagrożenia to osoba zaczyna współpracować
- zły i dobry policjant - u podłoża leży dynamika zmiany emocji (ze skrajnie negatywnych na skrajnie pozytywne)
Kradzież metodą “na misia”
- złodziej pojawia się na dworcach i szuka osoby, która zamierza gdzieś jechać, witał się z osobą jakby się z nią znał poprzez przytulenie (wtedy kradł)
- sytuacja zaskakująca dla ofiary
- wzbudzenie nagłej, zazkakującej pozytywnej emocji i nagłe wycofanie (ojej chyba pana/panią z kimś pomyliłem) - ofiara traci czujność
Model pełnego koła/cyklu: Mortensen, Cialdini
- korzystanie zarówno z wiedzy teoretycznej jak i odnoszenie ich do realnych sytuacji społecznych
- obserwacja w warunkach naturalnych, teoria, eksperymentowanie - elementy nierozerwalnie związane
- zakłada cykliczność: przechodzenie z jednego elementu do drugiego w trakcie procedury testowania założeń
- psychologia: zazwyczah teoria+eksperymentowanie
Doliński, Nawrat: seria badań opartych na obserwacjach w warunkach naturalnych
- analiza skuteczności metody przesłuchań wykorzystującej złego i dobrego policjanta (analiza przesłuchań)
- chcieli sprawdzić, czy człowiek jest bardziej podatny na manipulację społeczną w sytuacji indkukowania silnej emocji i wycofania jej (silna negatywna –> silna pozytywna)
Doliński, Nawrat: seria badań opartych na obserwacjach w warunkach naturalnych - Eksperyment I, przechodzenie przez jezdnię
- wykorzystanie sytuacji naturalnej: osoby przechodzą w niedozwolonym miejscu przez jezdnię, za co czasami można dostać mandat
- osoby przechodziły przez jezdnię w miejscu niedozwolonym, a pomocnik eksperymentatora gwizdał: pojawia się lęk
- następnie machanie do osób tak, jakby to był żart: wycofanie emocji lęku
- potem proszono o wypełnienie kwestionariusza mierzącego poziom lęku (dp pracy magisterskiej)
- grupy kontrolne: przechodzący na dziko, bez gwizdka ORAZ idące chodnikiem, z gwizdkiem
- wynik: słabe różnice między grupami, mała trafność wewnętrzna
Doliński, Nawrat: seria badań opartych na obserwacjach w warunkach naturalnych - Eksperyment II, parkowanie
- badani parkowali w miejscu niedozwolonym
- 4 grupy: mandat za wycieraczką, mandat na szybie przy drzwiach, reklama Vitapanu na “mandacie”, reklama krwiodastwa na “mandacie”, w każdej z grup kwestionariusz po zauważeniu mandatu
- warunek kontrolny: bez mandatu + kwestionariusz
- “mandat” za wycieraczką: dużo więcej osób zgodziło się na wypełnienie kwestionariusza (różnice istotne statystycznie)
Doliński, Nawrat: seria badań opartych na obserwacjach w warunkach naturalnych - Eksperyment III, parkowanie (replikacja)
- zmiana procedury: reklama Vitapanu lub mandat + warunek kontrolny bez żadnego papierka
- badano emocje pozytywne i negatywne (poczucie winy i wstyd)
- wyniki: podobne do poprzedniego badania, ale więcej osób podpisało w przypadku reklamy
- mandat (brak wycofania emocji): osoby były mniej podatne na wpływ społeczny (8%) - presja nie prowadzi do uległości
- potwierdzenie hipotezy, że wzbudzanie i wycofanie emocji generuje uległość
Doliński, Nawrat: seria badań opartych na obserwacjach w warunkach naturalnych - Eksperyment IV, warunki laboratoryjne
- badanie na licealistach
- 3 grupy:
-informacja, ze osoby będą rażone prądem
-informacja, ze mieli być rażeni prądem, ale maszyna się zepsuła, więc przeprowadzone będzie inne badanie
-kontrolna: z góry powiedziane, że będzie to inne badanie - potem proszono, czy wezmą udział w akcji charytatywnej (czy się zgadzają plus w jakim stopniu chcą pomóc)
- następnie kwestionariusz lęku
- osoby poddane stresowi nie są bardziej uległe (37,5%)
- osoby poddane huśtawce emocjonalnej bardziej podatne (75%) niż osoby stresowane i grupa kontrolna (52,5%) ALE deklarowały najmniejszy poziom pomocy
- wyniki co do lęku: najwyższy u osób stresowanych, ale również wyraźnie wyższy poziom lęku u osób doznających ulgi
- ulga nie jest stanem pozytywnym - jest stanem zredukowanej negatywnej emocji
Doliński, Nawrat: seria badań opartych na obserwacjach w warunkach naturalnych - Eksperyment V, przejście dla pieszych (badanie nad stanem bezrefleksyjności)
- oparte na badaniu Langer (ten z ksero i puszczaniem do kolejki)
- hipoteza: jeżeli ludzie poddani huśtawce znajduja się w stanie bezrefleksyjności to rodzaj uzasadnienia nie będzie miał znaczenia (zarówno pozorne jak i realne uzasadnienie będzie wywoływać wyższą uległość). W przypadku braku huśtawki będą reagować uległością na realne uzasadnienie
- piesi słyszeli gwizdek → widzieli, że to żart → pomocnik: wsparcie akcji charytatywnej: 3 grupy (brak uzasadnienia, uzasadnienie realne, uzasadnienie pozorne)
- grupa kontrolna: bez gwizdka
- wyniki: potwierdzono hipotezy
Huśtawka emocjonalna
- działa jako technika, w której wystepuje nagłe wycofanie emocji
- wyzwala bliżej nieokreślone zaburzenie poznawcze w przetwarzaniu informacji, które mogą skutkować stanem bezrefleksyjności
Bezrefleksyjność
stan poznawczy, w którym uwaga nie jest ukierunkowana na to co robimy, jest rozproszona albo ukierunkowana na inną aktywność
Langer: kontinuum funkcjonowania bezrefleksyjność-refleksyjność
- zwróciła uwagę na duże znaczenie refleksyjności w funkcjonowaniu człowieka
- stan refleksyjnego funkcjonowania (mindfullness) - stan, podczas którego nasza uwaga nie jest skupiona, jest rozlana ale aktywna
Refleksyjność
- elastyczne przetwarzanie informacji
- dokonywanie nowych rozróżnień
- rodzaj aktywnego monitorowania zmian w otoczeniu
- wrażliwość na zachodzące zmiany
- otwartość i zdolność asymilowania nowych informacji
- tworzenie nowych kategorii strukturyzujących rzeczywistość
- zdolność zmiany perspektywy/spojrzenia na sytuację z kilku różnych perspektyw
- stan poznawczt niezwykle wymagający
Bezrefleksyjność - aspekty poznawcze
- skłonność do redukcji wysiłku mentalnego
- automatyczne i bezwysiłkowe przetwarzanie informacji
- pewien rodzaj sztywności poznawczej
- przedwczesne zwiazanie poznawcze (szybko podejmujemy decyzje na podstawie szczątkowych informacji)
- konsekwencja wyczerpania się możliwośc sprawowania kontroli nad czynnościami wysiłkowymi
Informacyjny model bezradności: Kofta, Sędek, 1990. Skąd biorą się zachowania zupełnie nieadaptacyjne w danej sytuacji?
- podczas sytuacji problemowej zaczynamy testować pewne hipotezy, próbujemy rozwiązać problem (mobilizacja)
- gdy nie możemy tego zrobić szybko dochodzi do wyczerpania się możliwości dalszego testowania hipotez
- wyczerpanie poznawcze - zaprzestanie generowania hipotez, brak zdolności funkcjonowania poznawczego na poprzednim poziomie
- szybkie pojawienie się deficytów: emocjonalnego (obniżony nastrój), moytwacyjnego, poznawczego
Poznawcze uwarunkowania depresji - ludzie we współczesnym świecie często stają w sytuacji rozwiązywania problemów, które są dla nich nierozwiązywalne. Angażowanie się w tego rodzaju sytuacje prowadzi do powyższych deficytów.
Śpiewak: badania nad modelem bezradności (eksperyment I)
- hipoteza: wysiłek poznawczy oparty na informacyjnym modelu bezradności doprowadzi do wzrostu bezrefleksyjności; bezrefleksyjność jako konekwencja stanu wyczerpania i niezdolności kontrolowanego przetarzania informacji
- badani rozwiązywali proste zadania (wnioskowanie przez analogię, odkrywanie reguły)
- warunek eksperymentalny: manipulacja wysiłkiem przez trening bezradności - mówili, że źle robią, mimo, że robili dontze
- warunek kontrolny: prawdziwy feedback
- miara bezrefleksyjności: podpisanie się pod dokumentem bez czytania (“nie brałem udziału w badaniu”)
- wyniki: kont.- 23% bezrefleksyjna, eksp.- połowa bezrefleksyjna (różnica istotna statystycznie)
- pod wpływem treningu bezradności rosła tendencja do zachowań bezrefleksyjnych
- ALE badani niekoniecznie byli bezrefleksyjni - może wchodzili w rolę dobrej osoby badanej?
Śpiewak: badania nad modelem bezradności (eksperyment II)
- replikacja z kontrolą odpamiętania treści oświadczenia
- kont.- 30% błędnego odpamiętania
- eksp.- 66,67% błędnego odpamiętania