Niesteroidowe leki przeciwzapalne Flashcards
Efekty kliniczne działania NLPZ
NLPZ działają:
- przeciwbólowo - hamowanie uczulającego działania prostaglandyn na zakończenia bólowe
- przeciwgorączkowo - hamowanie powstaniwania PGE2
- przeciwzapalnie - blokowanie tworzenia prostaglandyn
Dodatkowe mechanizmy działania NLPZ
- hamowanie powstawania leukotrienów (INDOMETACYNA, KETOPROFEN, DIKLOFENAK)
- wytwarzanie przeciwzaplanych lipoksyn (KWAS ACETYLOSALICYLOWY)
- hamownie aktywacji czynnika transkrypcyjnego NF (KWAS ACETYLOSALICYLOWY, SALICYLAN SODU, SULDINAK, FLURBIPROFEN)
- działanie przeciwnowotworowe (przeciwnowotworowi jelita grubego)
- Działanie przeciwzapalne przez pobudzenie receptorów PPARgamma i PPARalfa (INDOMETCYNA, IBUPROFEN, FENOPROFEN, KWAS FLUFENAMOWY)
Preferencyjne inhibitory COX-1
KWAS ACETYLOSALICYLOWY INDOMETACYNA ACEMETACYNA KETOPROFEN KWAS TIAPROFENOWY KETOROLAK FLURBIPROFEN SUPROFEN
Leki podobnie działające na COX-1 i COX-2
IBUPROFEN NAPROKSEN TOLMETACYNA FENOPROFEN KWAS NIFLUMINOWY KWAS MEFENAMOWY KWAS TOLFENAMOWY SALICYLAN SODU DIFLUNISAL PIROKSYKAM MEKLOFENAMAT ETOFENAMAT SULDINAK DIKLOFENAK NABUMETON
Preferencyjne inhibitory COX-2
NIMEZULID
MELOKSYKAM
ETODOLAK
CELEKOKSYB
Wybiórcze inhibitory COX-2
WALDEKOKSYB ROFEKOKSYB LUMIRAKOKSYB ETOKOKSYB PAREKOKSYB
Wskazania do stosowanie NLPZ
- Leczenie ostrych i przewlekłych dolegliwosci bólowych
- Leczenie ogólne oraz miejscowe schorzeń zapalnych
- Leczenie przeciwzapalne w zapaleniu ucha środkowego
- Leczenie w stanach zapalnych gardła i zatok
- Zwalczanie gorączki
Wskazania do stosowanie NLPZ
- Leczenie ostrych i przewlekłych dolegliwosci bólowych
- Leczenie ogólne oraz miejscowe schorzeń zapalnych
- Leczenie przeciwzapalne w zapaleniu ucha środkowego
- Leczenie w stanach zapalnych gardła i zatok
- Zwalczanie gorączki
- Hamowanie agregacji płytek krwi
- Farmakologiczne zamknięcie drożnego przewodu Botala.
Działania niepożądane NLPZ
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- uszkodzenia śluzówki i owrzodzenia żołądka i dwuniastnicy
- Zahamowanie agregacji płytek krwi
- Zatrzymanie sodu i wody, obrzęki, wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
- Enteropatie
- Reakcje skórne
- Astma aspirynowa
- Wpływ na układ rozrodczy, ciąże i zdrowie
- Pogorszenie funkcji nerek (hiperkaliemia)
- Zawroty, bóle (!) głowy
- Wzrost ciśnienia śródgałkowego
Działania niepożądane NLPZ
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- uszkodzenia śluzówki i owrzodzenia żołądka i dwuniastnicy
- Zahamowanie agregacji płytek krwi
- Zatrzymanie sodu i wody, obrzęki, wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
- Enteropatie
- Reakcje skórne
- Astma aspirynowa
- Wpływ na układ rozrodczy, ciąże i zdrowie
- Pogorszenie funkcji nerek (hiperkaliemia)
- Zawroty, bóle (!) głowy
- Wzrost ciśnienia śródgałkowego
Działania niepożądane KWASU ACETYLOSALICYLOWEGO
OBJAWY ZATRUCIA:
- szum w uszach,
- wymioty
- zawroty głowy
- hiperwentylacja
- porażenie ośrodka oddechowego (przy skrajnie dużym stężeniu)
- wzrost temp ciała
- wzmożenie metabolizmu
U dzieci:
* zespół Reye’a
Pogorszenie przebiegu dny moczanowej
Działania niepożądane koksybów
- Zakrzepica - ROFEKOKSYB
- Toksyczna nekroliza naskórka, zespół Stevensa-Johnsona - CELEKOKSYB
- Ciężka niewydolność wątroby i nerek - LUMIRAKOKSYB
Działania niepożądane koksybów
- Zakrzepica - ROFEKOKSYB
- Toksyczna nekroliza naskórka, zespół Stevensa-Johnsona - CELEKOKSYB
- Ciężka niewydolność wątroby i nerek - LUMIRAKOKSYB
Działania niepożądane IBUPROFENU i pochodnych
- szum w uszach
- zawroty głowy
- jałowe zapalenie opon mózgowych
- śródmiąższowe zapalenie nerek
- zespół nerczycowy
- wysypki skórne
Działania niepożądane SULINDAKU
- Zespół Stevnsa-Johnsona
- agranulocytoza
- małopłytkowość
- cholestaza
Działania niepożądane METAMIZOLU i PROPYFENAZONU
- mielosupresja z agranulocytozą
- uszkodzenie wątroby
- reakcje uczuleniowe
Przeciwwskazania do stosowania NLPZ
- czynna choroba wrzodowa
- czynne krwawienie
- alergia na lek
- astma aspirynowa
- zaawansowana niewydolność wątroby
- młody wiek (do 12 r. ż.)
- Dna moczanowa (ale tylko małe dawki kw sal szkodzą!)
*
Przeciwwskazania do stosowania NLPZ
- czynna choroba wrzodowa
- czynne krwawienie
- alergia na lek
- astma aspirynowa
- zaawansowana niewydolność wątroby
- młody wiek (do 12 r. ż.)
- Dna moczanowa (ale tylko małe dawki kw sal szkodzą!)
- Ciąża - III trymestr (PARACETAMOL w I trymestrze)
Intereakcje NLPZ
+ inny NLPZ = osłabione lub nawet znieisone działanie
+ doustne antykoagulanty = krwawienia
+ diuretyki pętlowe = osłabienie działania
+ ACEI i b-adrenolit = osłabienie działania ACEI i b-adreno…
+ glikokortykosteroidy = ryzyko krwawienia z górnych dróg oddechowych
+ sulfonylomocznik = hipoglikemia
+ FLUOROCHINOLONY PRZECIWBAKTERYJNE = ryzyko drgawek
+ AMINOGLIKOZYDY = zaburzenia czynności nerek
Krótkodziałające przeciwzapalne NLPZ
KWAS ACETYLOSALICYLOWY DIKLOFENAK IBUPROFEN KWAS TIAPROFENOWY MEKLOFENAMAT
Długodziałające NLPZ
MELOKSYKAM PIROKSYKAM TENOKSYKAM NABUMETON OKSAPROZYNA
NLPZ wykorzystywane w leczeniu zmian pouraozwych
KETOPROFEN
FENYLBUTAZOL
SALICYLAN METYLU
NLPZ wykorzystywane w jamie ustnej
SALICYLAN CHOLINY
BENZYDAMINA
FLURBIPROFEN
SALICYLAMID
Jakie NLPZ stosować u pacjentów z niewydolnością nerek?
SALICYLANY z wyjątkiem KWASU SALICYLOWEGO
Jakie NLPZ stosować u pacjentów z niewydolnością nerek?
SALICYLANY z wyjątkiem KWASU SALICYLOWEGO
Nie podawać FENOPROFENU
Jakich NLPZ należy unikac u pacjentów z niwydolnością wątroby?
DIKLOFENAKU i SULINDAKU
Wskazania do stosowania PARACETAMOLU
- ostre dolegliwości bólowe - małe do średnie natęzenie; u dzieci i dorosłych
- ból przewlekły
- gorączka
Działania niepożądane PARACETAMOLU
- nudności, biegunka
- zmiany skórne
- przejściowa neutropenia, niedokrwistość i małoplytkowość.