Niesteroidowe leki przeciwzapalne Flashcards

1
Q

Efekty kliniczne działania NLPZ

A

NLPZ działają:

  • przeciwbólowo - hamowanie uczulającego działania prostaglandyn na zakończenia bólowe
  • przeciwgorączkowo - hamowanie powstaniwania PGE2
  • przeciwzapalnie - blokowanie tworzenia prostaglandyn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Dodatkowe mechanizmy działania NLPZ

A
  • hamowanie powstawania leukotrienów (INDOMETACYNA, KETOPROFEN, DIKLOFENAK)
  • wytwarzanie przeciwzaplanych lipoksyn (KWAS ACETYLOSALICYLOWY)
  • hamownie aktywacji czynnika transkrypcyjnego NF (KWAS ACETYLOSALICYLOWY, SALICYLAN SODU, SULDINAK, FLURBIPROFEN)
  • działanie przeciwnowotworowe (przeciwnowotworowi jelita grubego)
  • Działanie przeciwzapalne przez pobudzenie receptorów PPARgamma i PPARalfa (INDOMETCYNA, IBUPROFEN, FENOPROFEN, KWAS FLUFENAMOWY)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Preferencyjne inhibitory COX-1

A
KWAS ACETYLOSALICYLOWY
INDOMETACYNA
ACEMETACYNA
KETOPROFEN
KWAS TIAPROFENOWY
KETOROLAK
FLURBIPROFEN
SUPROFEN
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Leki podobnie działające na COX-1 i COX-2

A
IBUPROFEN
NAPROKSEN
TOLMETACYNA
FENOPROFEN
KWAS NIFLUMINOWY
KWAS MEFENAMOWY
KWAS TOLFENAMOWY
SALICYLAN SODU
DIFLUNISAL
PIROKSYKAM
MEKLOFENAMAT
ETOFENAMAT
SULDINAK
DIKLOFENAK
NABUMETON
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Preferencyjne inhibitory COX-2

A

NIMEZULID
MELOKSYKAM
ETODOLAK
CELEKOKSYB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wybiórcze inhibitory COX-2

A
WALDEKOKSYB
ROFEKOKSYB
LUMIRAKOKSYB
ETOKOKSYB
PAREKOKSYB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wskazania do stosowanie NLPZ

A
  • Leczenie ostrych i przewlekłych dolegliwosci bólowych
  • Leczenie ogólne oraz miejscowe schorzeń zapalnych
  • Leczenie przeciwzapalne w zapaleniu ucha środkowego
  • Leczenie w stanach zapalnych gardła i zatok
  • Zwalczanie gorączki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wskazania do stosowanie NLPZ

A
  • Leczenie ostrych i przewlekłych dolegliwosci bólowych
  • Leczenie ogólne oraz miejscowe schorzeń zapalnych
  • Leczenie przeciwzapalne w zapaleniu ucha środkowego
  • Leczenie w stanach zapalnych gardła i zatok
  • Zwalczanie gorączki
  • Hamowanie agregacji płytek krwi
  • Farmakologiczne zamknięcie drożnego przewodu Botala.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Działania niepożądane NLPZ

A
  • Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • uszkodzenia śluzówki i owrzodzenia żołądka i dwuniastnicy
  • Zahamowanie agregacji płytek krwi
  • Zatrzymanie sodu i wody, obrzęki, wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
  • Enteropatie
  • Reakcje skórne
  • Astma aspirynowa
  • Wpływ na układ rozrodczy, ciąże i zdrowie
  • Pogorszenie funkcji nerek (hiperkaliemia)
  • Zawroty, bóle (!) głowy
  • Wzrost ciśnienia śródgałkowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Działania niepożądane NLPZ

A
  • Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • uszkodzenia śluzówki i owrzodzenia żołądka i dwuniastnicy
  • Zahamowanie agregacji płytek krwi
  • Zatrzymanie sodu i wody, obrzęki, wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
  • Enteropatie
  • Reakcje skórne
  • Astma aspirynowa
  • Wpływ na układ rozrodczy, ciąże i zdrowie
  • Pogorszenie funkcji nerek (hiperkaliemia)
  • Zawroty, bóle (!) głowy
  • Wzrost ciśnienia śródgałkowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Działania niepożądane KWASU ACETYLOSALICYLOWEGO

A

OBJAWY ZATRUCIA:

  • szum w uszach,
  • wymioty
  • zawroty głowy
  • hiperwentylacja
  • porażenie ośrodka oddechowego (przy skrajnie dużym stężeniu)
  • wzrost temp ciała
  • wzmożenie metabolizmu

U dzieci:
* zespół Reye’a

Pogorszenie przebiegu dny moczanowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Działania niepożądane koksybów

A
  • Zakrzepica - ROFEKOKSYB
  • Toksyczna nekroliza naskórka, zespół Stevensa-Johnsona - CELEKOKSYB
  • Ciężka niewydolność wątroby i nerek - LUMIRAKOKSYB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Działania niepożądane koksybów

A
  • Zakrzepica - ROFEKOKSYB
  • Toksyczna nekroliza naskórka, zespół Stevensa-Johnsona - CELEKOKSYB
  • Ciężka niewydolność wątroby i nerek - LUMIRAKOKSYB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Działania niepożądane IBUPROFENU i pochodnych

A
  • szum w uszach
  • zawroty głowy
  • jałowe zapalenie opon mózgowych
  • śródmiąższowe zapalenie nerek
  • zespół nerczycowy
  • wysypki skórne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Działania niepożądane SULINDAKU

A
  • Zespół Stevnsa-Johnsona
  • agranulocytoza
  • małopłytkowość
  • cholestaza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Działania niepożądane METAMIZOLU i PROPYFENAZONU

A
  • mielosupresja z agranulocytozą
  • uszkodzenie wątroby
  • reakcje uczuleniowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Przeciwwskazania do stosowania NLPZ

A
  • czynna choroba wrzodowa
  • czynne krwawienie
  • alergia na lek
  • astma aspirynowa
  • zaawansowana niewydolność wątroby
  • młody wiek (do 12 r. ż.)
  • Dna moczanowa (ale tylko małe dawki kw sal szkodzą!)
    *
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Przeciwwskazania do stosowania NLPZ

A
  • czynna choroba wrzodowa
  • czynne krwawienie
  • alergia na lek
  • astma aspirynowa
  • zaawansowana niewydolność wątroby
  • młody wiek (do 12 r. ż.)
  • Dna moczanowa (ale tylko małe dawki kw sal szkodzą!)
  • Ciąża - III trymestr (PARACETAMOL w I trymestrze)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Intereakcje NLPZ

A

+ inny NLPZ = osłabione lub nawet znieisone działanie
+ doustne antykoagulanty = krwawienia
+ diuretyki pętlowe = osłabienie działania
+ ACEI i b-adrenolit = osłabienie działania ACEI i b-adreno…
+ glikokortykosteroidy = ryzyko krwawienia z górnych dróg oddechowych
+ sulfonylomocznik = hipoglikemia
+ FLUOROCHINOLONY PRZECIWBAKTERYJNE = ryzyko drgawek
+ AMINOGLIKOZYDY = zaburzenia czynności nerek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Krótkodziałające przeciwzapalne NLPZ

A
KWAS ACETYLOSALICYLOWY
DIKLOFENAK
IBUPROFEN
KWAS TIAPROFENOWY
MEKLOFENAMAT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Długodziałające NLPZ

A
MELOKSYKAM
PIROKSYKAM
TENOKSYKAM
NABUMETON
OKSAPROZYNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

NLPZ wykorzystywane w leczeniu zmian pouraozwych

A

KETOPROFEN
FENYLBUTAZOL
SALICYLAN METYLU

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

NLPZ wykorzystywane w jamie ustnej

A

SALICYLAN CHOLINY
BENZYDAMINA
FLURBIPROFEN
SALICYLAMID

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie NLPZ stosować u pacjentów z niewydolnością nerek?

A

SALICYLANY z wyjątkiem KWASU SALICYLOWEGO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jakie NLPZ stosować u pacjentów z niewydolnością nerek?

A

SALICYLANY z wyjątkiem KWASU SALICYLOWEGO

Nie podawać FENOPROFENU

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Jakich NLPZ należy unikac u pacjentów z niwydolnością wątroby?

A

DIKLOFENAKU i SULINDAKU

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wskazania do stosowania PARACETAMOLU

A
  • ostre dolegliwości bólowe - małe do średnie natęzenie; u dzieci i dorosłych
  • ból przewlekły
  • gorączka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Działania niepożądane PARACETAMOLU

A
  • nudności, biegunka
  • zmiany skórne
  • przejściowa neutropenia, niedokrwistość i małoplytkowość.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Jakie działanie wykazuje FLUPIRTYNA?

A
  • przeciwbólowe
  • słabe: zwiotczające mięśnie

Działania niepożądane:

  • uczucie zmęczenia
  • zawroty głowy
  • zaburzenia snu
  • nudności
  • wymioty
  • uszkodzenie wątroby
30
Q

Jakie działanie wykazuje NEFOPAM?

A
  • przeciwbólowy - tylko

Działania niepożadane:

  • pobudzenie
  • omamy
  • lęki
  • dezorientacja
  • bezsenność
  • zaburzenia widzenia
  • suchość w ustach
  • zatrzymanie moczu
  • zaparcia
31
Q

Jakie działanie wykazuje FENSPIRYD?

A
  • rozkurcza oskrzela
  • zmniejsza produkcję wydzieliny w płucach

Działania niepożądane:
* dobrze tolerowany

32
Q

PARACETAMOL

A
  • Wraz NLPZ pierwszy na drabinie anagletycznej.
  • W zwalczaniu gorączki u dzieci.
  • Bezpieczny w astmie aspirynowej.
  • Nie stosować w I trymestrze ciąży.
  • Także forma dożylna i doodbytnicza.
33
Q

NLPZ mające formę dożylną

A
PARACETAMOL
ACETYLOSALICYLAN LIZYNY
KETOPROFEN
PIROKSYKAM
MAETAMIZOL
PAREKOKSYB  (w zapaleniu stawów, przekształcany do WALDEKOKSYBU)
34
Q

NLPZ mające formę czopków

A
PARACETAMOL
KETOPROFEN
IBUPROFEN
METAMIZOL
PIROKSYKAM
35
Q

Najmniej gastrotoksyczne NLPZ

A

IBUPROFEN
SALSALAT
DIFLUNISAL

36
Q

Najbradziej gastrotoksyczne NLPZ

A

INDOMETACYNA
KETOROLAK
TOLMETYNA

37
Q

KWAS ACETYLOSALICYLOWY

A

COX-1

  • sprzyja wytwarzaniu przeciwzapalnych lipoksyn (dzięki acetylacji COX-2)
  • Nie stosować w niewydolności nerek!

[acard, etiopiryna, polopiryna, aspirin]

38
Q

FENOPROFEN

A

Nie stosować w niewydolności nerek - ryzyko śródmiąższowego zapalenia.

39
Q

PAREKOKSYB

A

Prolek, przekształcany do WALDEKOKSYBU

40
Q

INDOMETACYNA

A

COX-1

  • dodatkowo: hamuje powstawanie leukotrienów
  • może pobudzać receptory PPARgamma i PPARalfa - sprzyja działaniu przeciwzapalnemu i nasila cofanie zapalenia
  • hamuje powstawanie macierzy chrząstki (w zwyrodnieniach i zapaleniach stawów)
  • niepożądane: splątanie, objawy psychotyczne, omamy, depresja, niedokrwistość aplastyczna, małopłytkowość
  • gastrotoksyczna (COX-1)
41
Q

ACEMETCYNA

A

COX-1

42
Q

KETOPROFEN

A

COX-1

  • hamuje powstawanie leukotrienów
  • miejscowo w leczeniu ran pourazowych
  • posiada formę dożylną
  • posiada formę doodbytniczą
  • niepożądane: szum w uszach, zawroty głowy, jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzieniowych,śródmiąższowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, wysypki skórne

[fastum, ketonal]

43
Q

KWAS TIAPROFENOWY

A

COX-1

  • w leczeniu zapaleń i zwyrodnień stawów nie wykazuje wpływu na macierz chrząstki stawowej
  • krótkodziałający NLPZ
44
Q

KETOROLAK

A

COX-1

  • większa toksyczność względem ścian żołądka
45
Q

FLURBIPROFEN

A

COX-1

  • może hamować aktywację czynnika transkrypcyjnego NF kB w komórkach zapalnych
  • w zmianach zapalnych w jamie ustnej
  • niepożądane: szum w uszach, zawroty głowy, jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, śródmiąższowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, wysypki skórne

[strepsils]

46
Q

SUPROFEN

A

COX-1

47
Q

IBUPROFEN

A

COX-1, COX-2

  • może pobudzać receptory PPARgamma i PPARalfa - sprzyja działaniu przeciwzapalnemu i nasila ustępowanie zapalenia
  • w zapaleniu ucha środkowego
  • przeciwzapalnie jest krótkodziałający
  • istnieje w formie czopków
  • mniej gastrotoksyczny
  • niepożądane: szum w uszach, zawroty głowy, jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, śródmiąższowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, wysypki skórne
  • hamuje proces odbudowy chrząstki stawowej w zwyrodnieniach i zapaleniach
  • blokuje miejsce acetylacji COX dla KWASU ACETYLOSALICYLOWEGO
48
Q

NAPROKSEN

A

COX-1, COX-2

  • może hamować proces regeneracji chrząstki stawowej w zapaleniu i zwyrodnieniach stawów
49
Q

TOLMETYNA

A

COX-1, COX-2

  • nieskuteczna w napadach dny mocznanowej
50
Q

FENOPROFEN

A

COX-1, COX-2

  • może pobudzać receptory PPARgamma i PPARalfa - sprzyja działaniu przeciwzapalnemu i cofaniu zapalenia
  • niepożądane: szum w uszach, zawroty głowy, jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, śródmiąższowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, wysypki skórne,
  • !nie podawać w niewydolności nerek!
51
Q

KWAS NIFLUMINOWY

A

COX-1, COX-2

52
Q

KWAS MEFENAMOWY

A

COX-1, COX-2

53
Q

KWAS TOLFENAMOWY

A

COX-1, COX-2

54
Q

SALICYLAN SODU

A

COX-1, COX-2

55
Q

DIFLUNISAL

A

COX-1, COX-2

  • mała gastrotoksyczność
56
Q

PIROKSYKAM

A

COX-1, COX-2

  • dłużej działający NLPZ
57
Q

MEKLOFENAMAT

A

COX-1, COX-2

  • krótko działający NLPZ
58
Q

ETOFENAMAT

A

COX-1, COX-2

59
Q

SULINDAK

A

COX-1, COX-2

  • może hamować aktywację czynnika transkrypcyjnego NF kB w komórkach zapalnych
  • niepożądane: zespół Stevensa-Johnsona, agranulocytoza, małopłytkowość, cholestaza
  • ! nie stosować w niewydolności wątroby !
60
Q

DIKLOFENAK

A

COX-1, COX-2

  • hamuje powstawanie leukotrienów
  • krótko działające NLPZ
  • ! nie stosować w niewydolności wątroby !
61
Q

NABUMETON

A

COX-1, COX-2

  • dłużej działający NLPZ
62
Q

CELEKOKSYB

A

preferencyjny COX-2

  • niepożądane: groźne reakcje skórne (toksyczną nekrolizę naskórka, zespół Stevensa-Johnsona)
63
Q

ETODOLAK

A

preferencyjny COX-2

64
Q

MELOKSYKAM

A

preferencyjny COX-2

  • dłużej działające NLPZ
65
Q

NIMEZULID

A

preferencyjny COX-2

66
Q

WALDEKOKSYB

A

COX-2

  • jego prolek to PAREKOKSYB
  • ! nie stosować u osób ze zwiększonym ryzykiem udaru niedokrwiennego lub wieńcowego !
  • wycofany w Polsce
67
Q

LUMIRAKOKSYB

A

COX-2

  • ! nie stosować u osób ze zwiększonym ryzykiem udaru niedokrwiennego lub wieńcowego !
  • wycofany w Polsce
68
Q

ROFEKOKSYB

A

COX-2

  • ! nie stosować u osób ze zwiększonym ryzykiem udaru niedokrwiennego lub wieńcowego !
  • wycofany w Polsce
69
Q

PAREKOKSYB

A

COX-2

  • prolek WALDEKOKSYB
  • jedyny z koksybów NLPZ, który można podawać dożylnie
70
Q

ETORYKOKSYB

A

COX-2

  • ! nie stosować u osób ze zwiększonym ryzykiem udaru niedokrwiennego lub wieńcowego !
  • dostępny w Polsce
71
Q

Dawkowanie KWASU ACETYLOSALICYLOWEGO

A

75-100 mg: blokada agregacji płytek krwi
300-400 mg: obniżenie temp ciała (działanie na COX-2 w podwzgórzu)
500-800 mg: znaczne działanie przeciwzapalne

72
Q

Jaki związek wykorzystamy w przypadku zatrucia PARACETAMOLEM?

A

ACETYLOCYSTEINA (donor grup -SH)