modern imperialisme Flashcards
begrip moeder imperialisme uitleggen + situeren in tijd
modern imperialisme= proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld willen uitbreiden door gebieden te veroveren en te controleren ten koste van andere volkeren of naties. Bij imperialisme is een zeer duidelijke drang om een rijk te veroveren, prestige te winnen en politiek sterker te staan. -> kolonies zijn een middel om die doelen te bereiken
tijd: 1870-1914
ruimte: politiek-bestuurlijk
politiek-territoriaal
leg uit demografische motieven + verbind met (Japan, VS, GB, Rusland, België, Frankrijk)
Meeste Europeanen zijn arm en doen niet meer dan overleven. Door kolonies vergroten landen hun grondgebied. Ze hebben dan extra ruimte en kunnen een deel van de bevolking stimuleren of verplichten om zich daar te vestigen.
-Groot Brittanië
leg uit economische motieven motieven + verbind met (Japan, VS, GB, Rusland, België, Frankrijk)
imperialisme gaat hand in hand met kapitalisme (industriële revolutie). Fabriekbazen maakten dankzij de nieuwe afzetmarkten en spotgoedkope grondstoffen uit kolonies winst. Vooral tijdens 2e industriële revolutie. (bv: rubber uit Kongo )
-ALLE LANDEN
leg uit nationalistische motievenmotieven + verbind met (Japan, VS, GB, Rusland, België, Frankrijk)
hebben van kolonies was een bron van aanzien en macht. Elk land wou zijn als superieur veronderstelde cultuur uitbreiden
-ALLE LANDEN
leg uit machtspolitieke motieven motieven + verbind met (Japan, VS, GB, Rusland, België, Frankrijk)
kolonies waren een uitbreiding van het moederland. Hoe groter totale oppervlakte die een land bezit, hoe groter zijn machtssfeer. Toen de kolonies op waren werd het een kwestie van afpakken van elkaar. De koloniale conflicten hebben direct bijgedragen aan het ontstaan van WO I
-alle landen BEHALVE België
ideologische motievenmotieven + verbind met (Japan, VS, GB, Rusland, België, Frankrijk)
tegen het einde van 19e eeuw ontstond het sociaal darwinisme, die de superioriteit van het blanke ras en van de eigen natie benadrukten. Rassen en volkeren ging met indelen in superieur (sterk) en inferieur (zwak). Europeanen geloofden dat het hun taak was de wereld te beschaven. Zij moesten de ‘arme onontwikkelde’ volkeren ‘redden’ van hun ‘bijgeloof’, hun armoede en ‘wrede gebruiken’
-vooral Groot Brittanië
wat betekent beschaving?
beschaving= ontwikkeling die iemand of groep heeft bereikt op het gebied van kunst, techniek, wetenschap en sociale rechtvaardigheid
conferentie van Berlijn situeren in tijd
1884-1885
wat zijn de besluiten die gemaakt werden op de conferentie van Berlijn
- staat die het gebied koloniseert moet orde handhaven
- elke Europese natie met kustgebieden mag uitbreiden naar het binnenland tot aan de invloedszone van een andere staat
- Vrijheid van handel en scheepvaart op de Congo rivier
- neutraliteit van Congolese gebieden in geval van conflict
- materiële en geestelijke verheffing van inboorlingen
- bestrijding van slavernij
wat zijn de gevolgen voor het Afrikaans continent (conferentie van Berlijn)
- Europese handelaars haalden goud, koper, natuurrubber, ivoor en cacao uit Afrika en er werd goedkope machinaal vervaardigde kleding verkocht
- veel Afrikanen werden werkloos
- christelijk geloof in Afrika verspreiden door missionarissen en zendelingen uit Europa
voordelen van imperialisme
kolonisator:
- macht en aanzien
- bestemming voor bevolking surplus
- stimulering van de eigen economie: bron goedkope grondstoffen+ vergrote afzetmarkt
- verspreiding van eigen taal en cultuur
- stimuleerde wetenschappen, technologie en geneeskunde
gekoloniseerd gebied:
- bescherming tegen slavernij en familiedictatuur
- betere gezondheidszorg
- introductie westerse wetenschap en techniek
- kennismaking met socialisme, liberalisme, nationalisme…
- politieke stabiliteit
- stop van bloederige stammenoorlogen
- menselijke rechtspraak
- aanleg bruggen, wegen, havens, spoorlijnen, …
Nadelen van imperialisme
kolonisator:
- vereist grote investering
- vereist aanzienlijke militaire inspanningen
- bron van politieke spanningen en conflicten
gekoloniseerd gebied:
- bron van politieke inspanning en conflicten
- bijna geen politieke inspraak
- economische uitbuiting (alle grondstoffen weg geroofd & gronduitputting)
- traditionele samenlevingsverbanden verdwijnen
- inheemse bevolking wordt uitgebuit en gedwongen om voor de blanken te werken
- traditionele manier van leven verdwijnt
- lokale taal, cultuur en godsdienst staat onder druk
verschillen en gelijkenissen tussen kolonialisme ( ancien regime) en modern imperialisme
- Bij kolonialisme waren er ontdekkingstochten die de onderdrukking van de lokale bevolking noodzakelijk maakte. Maar bij imperialisme ging het vooral om veroveren en uitbuiten. De natuur van de kolonie en de lokale bevolking stonden volledig ten dienste van het moederland.
- Bij kolonialisme waren weinig emigraties door gevaarlijke leefomstandigheden, werd vooral gedaan door avonturiers. Omgekeerd bij imperialisme waren relatief veel emigraties om een functie uit te oefenen in een koloniaal rijk
- Bij kolonialisme werd het land vrij gemaakt, legden wegen aan, ontbosten gebieden zodat die bruikbaar werden voor landbouw… Bij imperialisme ging het om economische kolonies die gericht waren op het efficiënt produceren van allerlei grondstoffen voor het moederland
gelijkenissen tussen kolonialisme en imperialisme
- de wens om te beschaven en te kersten was sterk aanwezig
- kolonie werd bestuurd en gecontroleerd door het moederland
rol van Stanley in de verkenning van Afrika
Stanley was een ontdekkingsreiziger die vertrok op vraag van Leopold en zette Kongo in naam van AIA open voor de handel. Hij overtuigde ook de plaatselijke bevolking om dit gezag te aanvaarden.
