congres van wenen+ industrialisatie+België in 19e eeuw Flashcards
wat is restauratiepolitiek
Politiek dat het ancien regime wil herstellen en opleggen aan de mensen in Europa door macht van de vorst te herstellen
situeer het congres van Wenen in de ruimte en tijd
van 1814-1815
politiek-bestuurlijk
politiek territoriaal
congres van wenen veranderde Europese grenzen aanduiden
Rusland: verwerft Finland, grootste deel van Polen en Bessarabië
Pruisen: kreeg Danzig en diverse gebieden aan de Rijn
Oosterijk (stond Zuidelijke Nederlanden af): Gebieden in Italië
zweden: kreeg Noorwegen in ruil voor Denemarken, Holstein en Lauenburg
wat is het congres van Wenen
Het congres werd na de val van napoleon gehouden door de overwinners Pruisen, Rusland, Oosterijk en het Verenigde koninkrijk (grote alliantie), met als doel de Europese vrede gezamenlijk te regelen en vast te houden. De kleine alliantie (Pruisen Rusland en Oosterijk wou ook:
- de verlichting kop in drukken,
- absolutisme (=staatshoofd heeft alle macht)restaureren (Verenigde staten is hier tegen)
Bufferstaten
Staat die opgericht wordt om gebiedsuitbreiding te voorkomen
situeer eerste industriële revolutie in de tijd en ruimte
tijd: 1780-1850
ruimte: Socio-economisch -> industrie, handel, nijverheid Groot Britannië gevolgd door België
De oorzaken en gevolgen van de 1e en 2e industriële revolutie uitleggen, verklaren en toepassen
- Technische en wetenschappelijke vernieuwingen (GB)
- Economische liberalisme: vraag en aanbod verandert hiervoor moet een oplossing gevonden worden-> vooruitgang
- konlonies: goedkope grondstoffen en veel kapitaal
gevolg: grote werkloosheid (minder werkkracht nodig)
1e industrialisatie: uitvindingen en energiebronnen
- stoommachine (James Watt) -> stoomtrein
- mechanisch weefgetouw -> steenkool
industrietakken ( 1e en 2e industriële revolutie)
textielindustrie
ijzerindustrie
steenkoolindustrie
2e industriële revolutie tijd en ruimte
tijd: 1871-1895
ruimte: socio-economisch
2e industriële revolutie vernieuwingen
- Stoomenergie-> elektriciteit (dynamo ca 1860 en gloeilamp1879)
- verbrandings-/ ontploffingsmotors (vervoer-auto-industrie)
- meer auto-onderdelenbedrijven + wegen: cement en asfalt
- chemische industrie: kunstzijde, kleurstoffen
verbetering 2e industriële revolutie evolutie?
- massaproductie
- efficient + kostenbesparing
- Schaalvergroting
Waarom is gent geïndustrialiseerd?
textiel industrie: (katoen en linnen)
Lieven Bauwens smokkelde machineonderdelen uit GB en maakte vervolgens vernieuwde katoenenspinnen
waarom is luik geïndustrialiseerd?
staal, steenkool, zink, machinebouw, glas
John Cockerill bouwde de eerste hoogovens
waarom is Henegouwen geïndustrialiseerd?
Bergen: steenkool
Charleroi: steenkool en glas
Belgische succesfactoren uitleggen, verklaren en toepassen ( grondstoffen, kapitaal, arbeidskracht en afzetmarkt
grondstoffen: voorraden steenkool en ijzererts
arbeidsmarkt: veel werkloze door beginnende textielindustrie (veel werkloze)
afzetmarkt: België is deel van Franse keizerrijk-> heel Franse keizerrijk = afzetmarkt
kapitaal: ondernemers investeren in nieuwe technologie
werkomstandigheden tijdens Belgische industrialisatie
- veel kinderarbeid
- onveilige werkmachines en uitputting
- vrouw verdiend minder en heeft weinig rechten->afhankelijk
- werkdag 10 uur en 6 dagen per week
wat is proletarisering
Proletarisering=Het verschijnsel van kleine ondernemers die armer worden door fabrieken en meer overeenkomsten gaan tonen met arbeidsklasse. Ze leven op het randje van armoede
leefomstandigheden Belgische industrialisatie
- Kleine huisjes, weinig leefruimte ->ziekte verspreiding
- inkomen enkel genoeg voor primaire behoeftes
- geen recht op staking
- meisjes vaak seksueel misbruikt
Belgische revolutie situeren in de tijd
1830-1831
Oorzaken van de Belgische Revolutie
Noorden= Nederlandstalige protestanten
Zuiden= Franstalige Katholieken
-Veel minder belgen in het parlement(=ongelijk verdeelt)+bijeenkomsten vinden plaats in noorden
- Willem vervalste resultaten voor nieuwe grondwet
-Om vervalsing tegen te gaan werd Nederlands de officiële taal hier waren de zuidelijke burgerij tegen
-Voor vernederlandsing werd onderwijs gebruikt en regering was antiklerikaal(=tegen invloed en macht van clerus=geestelijken)
kortom: katholieke en Franstalige Belgen waren boos
katholieke kamp: edellieden, zelfstandige boeren en grootgrondbezitters. De kerk werd bedreigt door godsdienstvrijheid en onderwijspolitiek.
liberale kamp: rijke industriële, handelaars, ambtenaren, beoefenaren van vrije beroepen. De verfranste burgerij had veel economische macht maar geen politieke macht, maar weinig politieke
unionisme
Unionisme=Groep van mensen tegen het beleid van Willem I. De 2 kampen (katholieke en liberale kamp) zouden nooit met elkaar overweg kunnen maar zijn toch samengekomen door een gemeenschappelijke vijand
Nieuwe Belgische grondwet: standpunten van liberalen en katholieken
Liberalen (toestemming van katholieken):
-afschaffing van capaciteitskiesrecht(=een bepaald diploma om te mogen stemmen)
-voorrang van het burgerlijk huwelijk op het kerkelijk huwelijk
katholieken (toestemming van liberalen):
-vrijheid van eredienst
-staatswedde voor bedieners van eredienst
-staatstoelage voor opbouwen en onderhouden van bidhuizen
-vrijheid van onderwijs
cijnskiesrecht (kenmerk van grondwet)
alleen wie voldoende belastingen betaalt mag stemmen en zich verkiesbaar stellen voor senaat (parlement). stemmen is geen recht maar een taak voor degene die bekwaam genoeg waren; enkel de elite had recht om te stemmen.-> deelname aan politiek blijft beperkt.