Microscopische anatomie: hart en bloedvaten Flashcards
Wat is de functie van het circulatiesysteem?
transport van bloed tbv:
1. stofwisseling van bijv. O2 en voedingsstoffen
2. communicatie tussen delen van lichaam
3. ontsteking
Uit welke lagen bestaat vaatwand?
tunica intima, tunica media en tunica adventitia
Waaruit bestaat tunica intima?
Tunica intima is heel dun en bestaat uit endotheelcellen en subendotheliale laag (gladde spiercellen en vezels)
Waaruit bestaat tunica media?
- gladde spiercellen (circulair)
- elastische en collagene lamellae/vezels (wisselende hoeveelheden)
- géén fibroblasten
- lamina elastica externa
Waaruit bestaat tunica adventitia?
- bindweefsel (vooral collagene vezels > longitudinaal)
- vasa vasorum
- nervi vascularis
Wat doen de vasa vasorum?
voorzien de grotere bloedvaten van bloed t/m het buitenste deel
Waarbij zijn de nervi vascularis betrokken?
vasoconstrictie en vasodilatatie
Wat is de volgorde van vaten met meeste elastine naar minst elastine?
elastische arterie > musculeuze arterie > arteriolen
In welke vaten is het grootste drukverschil?
arteriolen
Wat is de functie van elastische arterien?
vanwege vele elastine, wordt de druk opgevangen
Wat is de volgorde van de vaten beginnend bij die vanaf het hart uitreden?
elastische arterie > musculeuze arterie > kleine arterie > arteriolen > capillairen > postcapillaire venulen > musculeuze venulen > middelgrote venen > grote venen
Waarvoor zijn musculeuze arterien belangrijk?
regulatie van de bloeddruk
Volgorde vaten met grootste diameter naar kleinste diameter?
- venen
- arterien
- capillairen
Hoe verloopt de bloedflow?
in de arterien is de bloedflow hoog en wordt lager naarmate de arterien vertakken, is laag in de capillairen en wordt weer hoger in de venen
Noem de kenmerken van elastische arterien
grote tunica media, elastinekleuring: zwarte draadjes
Noem de kenmerken van musculeuze arterien
middelgrote arterie, ziet lamina elastica interna en externa, omdat deze arterie miinder elastine bevat
Noem de kenmerken van de arteriolen
klein, tunica media ongeveer 3 cellagen, zorgen voor bloeddruk regulatie
Noem kenmerken van de capillairen
geen tunica media, intima en adventitia, alleen een endotheellaag + 1 gladde spiercel (pericyt)
4-10 micrometer diameter
90% van vasculatuur
100000 km lengte
5000 m2
Noem verschillende typen capillairen
- continue capillairen (endotheellaag zonder gaten, zitten in hersenen)
- gefenestreerde capillairen, gaatjes waar eiwitten door moeten, zitten vooral in endocriene klieren van darm, nier, galblaas)
Op wat lijken de postcapillaire venulen?
capillairen
Noem de kenmerken van de lymfevaten
-dunwandig
-voeren overtollig vocht uit weefsel af
-histologisch niet te onderscheiden van vene
-eindigen in ductus thoracicus en rechter ductus lymphaticus voordat ze in bloed uitmonden
Hoe zijn lymfevaten en venulen te onderscheiden?
rode bloedcellen zitten wel in venulen, maar niet in lymfevaten
Wat is arteriosclerose?
verharding van de vaatwand
Welke 2 vormen van arteriosclerose zijn er?
- concentrisch (gehele vaatwand)
- excentrisch (deel van de vaatwand, met name in elastische en musculeuze arterien)
Welk type arteriosclerose is atherosclerose?
excentrisch
Noem twee voorbeelden van concentrische arteriosclerose?
- Monckebergse media sclerose (musculeuze arterie) > probleem in tunica media
- arteriolosclerose (hyaline of hyperplastisch)
Wat gebeurt er bij atherosclerose?
- vet (cholesterol) hoopt op aan de endotheellaag (intima laag) van een bloedvat
- hierdoor gaat de anti-trombogene werking van endotheelcellen verloren en ontstaan er bloedpropjes aan de plaque
- om de vetophoping heen ontwikkelt een laag spiercellen (fibrous cap)
- dit zorgt voor verstijving van de vaatwand en kan leiden tot dissectie, ruptuur, aneurysma en hartinfarct.
Wanneer ontstaat een hartinfarct?
Als de fibrous cap scheurt (instabiele plaque), ontstaat er een trombus waardoor het vat wordt afgesloten. De doorstroom van bloed in coronairvaten verhindert, waardoor de hartspier beschadigt raakt.
Wat zijn de risicofactoren voor atherosclerose?
genetisch, leeftijd, geslacht, hyperlipidemie, hypertensie, roken, diabetes mellitus, ontsteking
Wat is een aneurysma?
verdikking of verwijding van de vaatwand (vooral tunica media laag)
Hoe ontstaat een aneurysma?
ontstaat als gevolg van verslapping van de vaatwand (door littekens)> bloed hoopt op in de holten en stolt daar als gevolg van de kapotte endotheellaag
Wat zijn de risico’s bij een aneurysma?
als verwijding te dik wordt zal bloedvat kapot knappen en ontstaat een bloeding > dissectie of ruptuur
Wat zijn de risicofactoren voor een aneurysma?
atherosclerose (met name abdominaal), hypertensie, bindweefselziekten (met name thoracaal)
Wat gebeurt er bij een dissectie?
er is lekkage in de wand van bloedvat, er is een kleine scheur in tunica intima, waardoor het bloed in tunica media stroomt
Wat zijn risicofactoren voor dissectie?
hypertensie, bindweefselziekten (eigenlijk ziekte gladde spiercel) of zwangerschap (zeldzaam)