Medische genetica Flashcards
Welke factoren kunnen Hardy-Weinberg evenwicht verstoren?
- non-random mating
- mutaties
- selectie
- kleine populatie
- gene flow
assortative mating
neiging om partners te zoeken die eigenschappen zoals lengte, intelligentie en afkomst gemeen hebben
consanguiniteit
kinderen krijgen door familieleden die een gemeenschappelijke voorouder hebben niet eerder dan over-over-grootouder
multifactorial inheritance
verschillende factoren zowel genetisch als omstandigheden hebben invloed op oorzaak stoornis
polygenic
komt door een variatie van verschillende genen op verschillende loci waarbij elke variatie een ophopend (additive) effect heeft
concordant vs. discordant
termen bij twin studies
concordant is als beide of geen van beide affected zijn
discordant is als eentje wel affected is en de ander niet
heritability
deel van een eigenschap dat op genen wordt afgeschreven gedeeld door de totale variatie van de eigenschap
epigenetica
studie van overerfbare veranderingen aan het DNA die niet in de nucleotidenvolgorde zijn terug te vinden
proband (of index case)
degene via wie de familie onder medische hulp is gekomen
first affected family member studied
mendelian inheritance
gewone single gene overerving
pleiotropie
een gen zorgt voor meerdere losstaande effecten in het fenotype
de novo variant
plotseling onverwacht uiterlijk of genetische aandoening als gevolg van een ziekmakende heterozygote gene variant
non-penetrance
Geen duidelijke tekens van aandoening ondanks heterozygoot zijn voor de aandoening
- zo kan ziekte een generatie overslaan
variable expression
niet bij iedereen komt de aandoening hetzelfde tot uiting
reduced penetrance
minimale klinische tekenen van aandoening ondanks heterozygoot voor de aandoening
Co-dominantie
2 allellen komen tot uiting in heterozygoot
pseudodominantie
Als iemand die homozygoot is voor een recessieve ziekte kinderen krijgt met een drager is er 50% kans dat kinderen ook de ziekte krijgen. De stamboom vertoont dan pseudo dominantie
genocopies
aandoeningen met hetzelfde fenotype van verschillende loci
phenocopy
hetzelfde fenotype komt voor als gevolg van omgeving
puntmutatie
een enkele stikstofbase verandert
frame shift mutatie
door een extra stikstofbase verschuift de hele rits waardoor andere codons ontstaan
non-sense mutatie
mutatie die leidt tot stopcocon
missense mutatie
mutatie die leidt tot ander aminozuur
silent mutatie
mutatie die geen effect heeft op het aminozuur
conservatieve mutatie
nieuwe aminozuur is hetzelfde soort aminozuur
non-conservative mutatie
nieuwe aminozuur is compleet ander aminozuur
incidentie
hoe vaak nieuwe gevallen voorkomen
(1 in ….)
prevalentie
hoe vaak een ziekte voorkomt op een bepaald moment (1 in ….)
vaak minder dan incidentie vanwege korte levensverwachting of late age of onset
congenitaal
aangeboren (condition present at birth)
locus heterogeniteit
mutaties in verschillende loci zorgen voor een ziekte
allelische heterogeniteit
ziekte wordt veroorzaakt door mutaties in 1 gen, maar de muta
nucleaire envelop
membranen rondom de nucleus
nucleolus
delen van verschillende chromosomen die coderen voor ribosomaal RNA bij elkaar geclusterd waardoor dit te zien is onder een microscoop