Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Örveru- og sýklafræði > Lota 1 > Flashcards

Lota 1 Flashcards

1
Q

Eru sníkjudýr heilkjörnungar eða dreifkjörnungar?

A

Heilkjörnungar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvað er munurinn á bakteríum og veirum?

A

Veirur eru minni en bakteríur. Veirur eru ekki frumur en bakteríur eru dreifkjarna frumur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvaða máli skiptir munurinn á bakteríum og veirum?

A

Því veirur geta sýkt bakteríur?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hver er stærðarmunurinn á frumum heilkjörnunga, baktería og á veirum?

A

Heilkjörnungar> dreifkjörnungar> veirur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað eru bakteríur venjulega stórar?

A

í kringum 1 míkrómetra (um)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvaða orð vísa til lögunar bakteríufrumna?

A

Kúlur/kokkar, Stafir, Gormlaga Óregluleg lögun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvaða orð vísa til uppröðunar bakteríufrumna?

A

Staph, strepto, diplo osfr.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Úr hvaða efnum eru slímhjúpar, svipur og festiþræðir?

A

fjölsykrum og/eða próteinum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hvert er hlutverk slímhjúps?

A

Ver gern ofþornun, festing við yfirborð, hjálpar bakteríu við að komast hjá vörnum líkamans og er því mikilvægur meinvirkniþáttur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvert er hlutverk svipu?

A

Hreyfitæki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvert er hlutverk festiþráða?

A

Að festa bakteríur saman, við hýsilfrumur og efni í því umhverfi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvernig geta slímhjúpar tengst sjúkdómum?

A

Hjálpa bakteríum við að festa sig við yfirborð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvernig geta svipur tengst sjúkdómum?

A

Þær hjálpa bakteríum að finna það sem þær sækja í

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvernig geta festiþræðir tengst sjúkdómum?

A

Með því að festa bakteríur við hýsil, eru einnig mikilvægir við myndun biofilmu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hver er munurinn á slímhjúp og slímlagi?

A

slímhjúpur er fasttengdur frumunni á meðan slímlag er laust, vatnsleysanlegt slúm utan um frumuna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hvernig hreyfa bakteríur sig?

A

með svipum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hvert er hlutverk frumuveggjar bakteríufrumna?

A

Gefur frumunni lögun, verndar frumuna t.d. gegn osmótískum krafti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvaða sameindir mynda frumuvegginn?

A

Peptidoglycan, sem er úr tveimur sykrum, NAG og NAM sem skiptast á og mynda keðjur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvernig er veggur gram jákvæðra baktería?

A

Veggur gram jákvæðra litast fjólublár, er þykkur og í PG laginu eru fjölsykrur og teikóíð sýrur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvernig er veggur gram neikvæðra baktería?

A

-Litast bleikur -PG lagið er þunnt. -hafa ytri himnu sem er gegndræpari og sterkari gagnvart umhverfinu heldur en frumuhimnan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hvað er sérstakt við vegg sýrufastra baktería?

A

Veggur sýrufastra baktería innihalda mykolik sýru sem er vaxkennd fita sem ver bakteríuna enn betur fyrir umhverfisáhrifum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hvaða hætta getur skapast af endotoxínum G. neikv. baktería?

A

Hiti, bólga, æðavíkkun og lost

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hvert er mikilvægi veggjarins með tilliti til sýklalyfja?

A

Mörg sýklalyf hafa áhrif á vegginn. Veggir bakteríufruma eru einu sem eru gerðir úr PG, þess vegna eru sýklalyf hönnuð til að hafa áhrif á vegginn til að forðast það að skaða aðrar frumur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hverjir eru eiginleikar vegglausra baktería?

A

Þær eru viðkvæmari fyrir osmótískum þrýstingi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hvers konar sameindir mynda frumuhimnuna?

A

Fosfólípíð, prótein og sykurprótein.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hver eru hlutverk frumuhimnunnar?

A

Aðskilur frumu frá umhverfi, stjórnar flutningi inn og út úr frumunni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hvaða frumulíffæri eru fyrir innan frumuhimnu baktería?

A

Frymi, ríbósóm, kjarnasvæði, frymiskorn og frymisgrind.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hvert er hlutverk ríbósóma?

A

Lesa erfðaefnisupplýsingar yfir í prótein, próteinframleiðsla.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Hvernig eru ríbósóm dreifkjörnunga og heilkjörnunga ólík?

A

Ríbósóm baktería eru minni en ríbósóm heilkjörnunga. Þau samanstanda af próteinum og RNA sem eru nokkuð ólík samsvarandi einingum í heilkjörnungum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Hvaða áhrif hefur munurinn á ríbósómum dreifkjörnunga og heilkjörnunga er varðar sýklalyf?

A

Þau virka ýmist á vegginn eða á próteinmyndunina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Hvert er hlutverk bakteríugróa?

A

Að lifa af við erfiðar aðstæður t.d. hita, efnum, geislun og þurrki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Hvernig myndast gróin?

A

Það myndast inni í bakteríu og svo hverfur fruman utanaf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Hvar eru gróin staðsett í frumunni?

A

Sérstakt fyrir hverja tegund,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Hvað kemur grói til að breytast aftur í frumur sem fara að vaxa?

A

Ef aðstæður bætast

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Hvaða máli skipta gró í sambandi við smitvarnir og sótthreinsun?

A

Það er mjög erfitt að drepa þau

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Hvernig má skipta bakteríum upp með tilliti til súrefnis?

A

Loftháðar, loftþolnar, loftfælnar, valfrjálsar, örloftháðar og loftþolnar loftfælur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Hvað er kjörhitastig?

A

Það hitastig þar sem vöxtur erhraðastur, mismunandi eftir bakteríum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Hvað er örveruþekja?

A

Flókið samfélag örvera af sömu eða fleiri tegundum. Samfélögin eru umlukin slími og fest við yfirborð. Hegðun stakra frumna og frumna í þekju er mjög ólík. Örverurnar geta átt samskipti innan þekjunnar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Hvað er greiningaræti?

A

Æti sem gerir greinarmun t.d á hvaða bakteríur brjóta niður blóð og hverjar ekki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Hvað er veldisvöxtur?

A

bakterían tvöfaldar sig aftur og aftur og aftur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Hver er munurinn á sótthreinsun og dauðhreinsun?

A

Dauðhreinsun: eyðilegging eða brottnám allra lifandi fruma, gróa og veira af hluta eða svæði Sótthreinsun: eyðing, hinfrun eða brottnám sjúkdómsvaldandi örvera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Hvaða örverum eða formum af örverum er erfiðast að eyða?

A

Berklabakteríur og dvalargró

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Lágvirkar sótthreinsunaraðferðir virka á

A

Flestar bakteríufrumur, Sveppafrumur, Sumar veirur (hjúpaðar) og Sum frumdýr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Millivirkar sótthreinsunaraðferðir virka á

A

Sama og lágvirkar + Berklabakteríur, Sveppagró, Veirur og Frumdýr með þolhjúp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Hávirkar (dauðhreinsandi) sótthreinsunaraðferðir virka á

A

Sama og hinar + bakteríugró

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Lágvirkar sótthreinsunaraðferðir

A
  • fenól - yfirborðsvirk efni - málmar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Millivirkar sótthreinsunaraðferðir

A
  • suða - alkóhól - halogenar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Dauðhreinsunaraðferðir

A
  • autoklavering - jónandi geislun - joð - oxandi efni - aldehýð - formalíngufa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Hver eru virku efnin í Virkon og Chlor-clean?

A

Virkon: oxandi og yfirborðsvirk efni. Chlor clean: klór og yfirborðsvirk efni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Hvað er autoklafi?

A

Gufusæfir, þetta er mest notaða aðferðin til að dauðhreinsa hluti og lausnir sem þola mikinn hita. Yfirþrýsingur notaður til að ná gufu upp fyrir 100°C Gufan þarf að komast að öllu sem dauðhreinsa á.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Hvað er veira?

A

Örsmá ögn gerð úr kjarnsýrum og próteinum, er ekki fruma heldur þarf að sýkja hýsilfrumu til þess að lifa af.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Mismunandi gerðir veiruagna

A

Geta verið naktar eða hjúpaðar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Hlutverk veiruhjúps

A

Hjúpaðar veiruagnir hafa prótein í hjúpnum sem gerir þær sérhæfðari, stjórnar hvaða lífveru og hvaða vefi veiran sækir í.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Á hvaða formi er erfðaefni baktería?

A

DNA - Litningar og plasmíð

55
Q

Hvað eru plasmíð?

A

Hringlaga DNA sameindir. Eru litlar í samanburði við litninginn.

56
Q

Hvernig tengjast plasmíð útbreiðslu ónæmis fyrir sýklalyfjum?

A

R plasmíð bera gen sem skrá fyrir þoli gegn sýklalyfjum

57
Q

Lóðréttur flutningur erfðaefnis á milli baktería

A

erfðaefnið fer frá móðurfrumur til dótturfrumur við skiptingu.

58
Q

Láréttur flutningur erfðaefnis á milli baktería

A

erfðaefni fer frá einni frumu til annarra af sömu tegund.

59
Q

Þrjár leiðir lárétts flutnings erfðaefnis á milli baktería

A

ummyndun, veiruleiðsla og tengiæxlun

60
Q

Hvað er ummyndun?

A

Bein upptaka DNA. lifandi bakteriur taka DNA búta úr umhverfinu sem endurraðast við eigið DNA.

61
Q

Hvað er veiruleiðsla?

A

Veira sýkir bakteríufrumu A. fyrir mistök fer DNA úr bakteríu A inn í nýja veiru. Hún sýkir aðra bakteríufrumu , B, sem fær þannig í sig DNA úr bakteríufrumu A.

62
Q

Hvað er tengiæxlun?

A

DNA fer í gegnum festiþræði - sex pili - frá gjafa yfir til þega.

63
Q

Tengiæxlun: genin þar sem upplýsingar fyrir festiþráðinn eru skráðar eru staðsett á

A

F plasmíð

64
Q

Hvað er sýklalyf, antibiotic, synthetic drug, semisynthetic drug?

A

Náttúrulegt efni sem lífvera myndar og skaðar aðra lífveru. Antibiotic er notað um slík náttúruleg efni sem skaða bakteríur. Líka notað yfir kemísk lyf ( synthetic eða semi-synthethic)

65
Q

Hvað er sérhæfð eiturverkan?

A

Lyf sem þarf að hafa eiturverkan á sýkil en helst en helst engin á hýsilinn.

66
Q

Hvað er therapeutic index?

A

Skammtur sem nægir til lækningar án þess að valda of miklum aukaverkunum

67
Q

Hvað er átt við með virknisviði sýklalyfs?

A

Sum hafa breytt virknisvið - verka á margar tegundir ólíkra baktería. Önnur hafa takmarkað eða þröngt virknisvið - verka á fáar tegundur ólíkra baktería.

68
Q

Á hvaða frumuhluta eða starfsemi baktería virka sýklalyf?

A
  • Frumuvegg
  • próteinmyndun
  • frumuhimnu
  • efnaskipti
  • myndun kjarsýra
  • festingarhæfileika
69
Q

Hvernig virka tetracyclin?

A

Tengjast 30S ríbósóm hlutanum og hindrabindingu við ríbósóm, breiðvirk.

70
Q

Hvernig virka cloxacillin?

A

Penicillin lyf, hefur áhrif á veggmyndun, virkar á stafýlókokka.

71
Q

Hvernig virka quinolon?

A

Hindra DNA gyrasa baktería, breiðvirk.

72
Q

Hvernig virka vancomycin?

A

Hindrar tengingu milli amínósýra í peptíðbrúm í peptidoglycani.

73
Q

Hvað er MÓSA?

A

Methicillin ónæmur Staphylococcus Aureus

74
Q

Hvernig breiðist sýklalyfjaónæmi meðal baktería?

A

-Sumar bakteríur eru náttúrulega ónæmar.
-Stökkbreytingar á eigin erfðaefni.
-Ónæmisgen kemur utan frá - t.d á R plasmíði.
-Valþrýstingur

75
Q

Valþrýstingur

A
  • lyfjaþol viðhelst ef umhverfið er hliðhollt ónæmum stofnum
    -t.d. einstaklingur sem er á sýklalyfjum í langan tíma
    -þolnir stofnar fjölga sér og hinir verða undir
76
Q

Gefið dæmi um fjölónæmar bakteríur

A

Pseudomonas - náttúrulega ónæm fyrir mörgum lyfjum

S. aureus - MRSA, VRSA

Enterokokkar - VRE

Enterobacteriaceae - ESBL

Pneumokokkar

M. tuberculosis

77
Q

drug of last resort gegn MRSA og enterokokkum

A

vancomycin

78
Q

Sýkill (pathogen)

A

Örvera eða stærri lífvera sem veldur sjúkdómi.

79
Q

Sýklun = bólfesta (colonization):

A

Örvera sest að á eða í lífveru. Hún þarf ekki að ráðast inn í vef eða valda nokkrum skaða.

80
Q

Sýking (infection):

A

Innrás sýkils í hýsil.

81
Q

Sjúkdómur (disease):

A

þegar líkaminn starfar ekki eðlilega

82
Q

Smitsjúkdómur (infectious disease):

A

Sjúkdómur sem orsakast af sýkli eða afurð sýkils.

83
Q

Tækifærissýkill (opportunistic pathogen):

A

Sýkill sem veldur sýkingu í einstaklingi meðskertar varnir eða þegar hann nær bólfestu á óvenjulegum stað í líkamanum.

84
Q

Hvað er heimaflóra?

A

Normalflóra sem er eðlileg á húð, slímhúð meltingarvegar, efri hlutaöndunarvegar, ytri kynfæra, við þvagrásarop og í leggöngum

85
Q

Hvað er flökkuflóra?

A

Normalflóra sem dvelur á sömu stöðum og heimaflóran, en ítakmarkaðan tíma

86
Q

Hvar er mest normalflóra?

A

Í ristli

87
Q

Er normalflóra í efri hluta meltingarvegar?

A

Já en mjög lítil

88
Q

Er normalflóra í neðri hluta meltingarvegar?

A

Já

89
Q

Hverjir eru helstu kostir normalflóru?

A

Tekur upp staði sem sýklar gætu annars tekið sér bólfestu á. Sýrir umhverfi, t.d. í leggöngum og á húð, þannig að margir sýklar geta ekki lifað þar. Aðstoðar við meltingu, framleiðslu vítamína og er mikilvæg fyrir ónæmiskerfið.

90
Q

Hvar eru sýklar þegar þeir eru ekki að sýkja fólk?

A

í heimkynnum sínum t.d. í dýrum eða í jarðvegi

91
Q

Nefnið staði þar sem sýklar fjölga sér og dæmi um sýkla

A

í mönnum (streptókokkar, lekandi, bólusótt)

í dýrum (hundaæði, fuglaflensa, sv. dauði, salmonella)

í umhverfi (kólera, stífkrampi)

92
Q

Hverjir eru helstu innkomustaðir sýkla í líkamans?

A

Öndunarvegur, slímhúð, sár, kynfæri

93
Q

Hvað er endogen sýking?

A

Sýking sem er orsökuð af normalflóru

94
Q

Hvað er exogen sýking?

A

Sýking sem orsakast af utanaðkomandi sýkli

95
Q

Hvað er tækifærissýkill?

A

sýkill sem veldur sýkingu í einstaklingi meðskertar varnir eða þegar hann nær bólfestu á óvenjulegum stað í líkamanum

96
Q

Hvað ákvarðar hvaða lífveru örvera getur sýkt (hýsilsérhæfni)?

A

Festitæki

97
Q

Hvað er meinvirkni?

A

sá eiginleiki örveru að geta valdiðsýkingu

98
Q

Hvað eru meinvirkniþættir?

A

Afurðir örvera, hlutar þeirra eða eiginleikar sem orsaka og ráða meinvirkni.

99
Q

Dæmi um meinvirkniþætti

A
  • festihæfni
  • myndun ensíma
  • myndun eiturs
  • geta til að forðast varnir hýsils
100
Q

Hvað veldur einkennum sýkingar í sjúklingi?

A
  • Vöxtur örverunnar
  • Innrás (frumu- og vefjaskemmdir)
  • Eiturframleiðsla
  • Ensím
  • Ónæmisviðbrögð
101
Q

Exotoxín (úteitur)

A

Framleitt af bakteríunni og seytt út. Sérvirkt eftir örverutegundum, sérvirkt á vissa vefi, prótein.

102
Q

Endotoxín

A

Hluti af vegg Gram (-) baktería.

103
Q

Nefnið dæmi um hvernig sýkill kemst hjá vörnum líkamans

A
  • Með efnum sem koma í veg fyrir að líkaminn ráðist á sýkilinn t.d hyaluronic sýru
  • Með því að hafa mikla slímáferð sem hindrar festingu átfrumu á sýkil
  • Með því að hindra virkni átfrumna, mismunandi leiðir til
104
Q

Hver er algengur gangur smitsjúkdóms?

A
  1. meðgöngutími, þegar einstaklingur finnur ekki fyrir neinum einkennum.
  2. Forstig: Óljós einkenni
  3. Veikindi: Einkenni allsráðandi
  4. Bati: einkenni hverfa

Lengd hvers stigs er breytileg eftir sjúkdómum

105
Q

Hvenær er sjúklingur smitandi?

A

Mismunandi er á hvaða stigi sjúklingur er smitandi eða mest smitandi

106
Q

Hvað er bráður smitsjúkdómur? Nefnið dæmi.

A

Þegar einkenni standa yfir í skamman tíma. t.d Kvef.

107
Q

Hvað er langvarandi smitsjúkdómur? Nefnið dæmi.

A

Sjúkdómur sem stendur yfir í langann tíma og getur haft langvarandi áhrif. t.d. Berklar, einkirningssótt, holdsveiki

108
Q

Hvað er dulinn smitsjúkdómur? Nefnið dæmi.

A

Þegar sjúkdómurinn getur legið í dvala yfir langann tíma, en lætur svo á sér kræla þegar líkaminn er undir miklu álgi. T.d. Herpes

109
Q

Hvað leiðir fara smitefni (sýklar) út úr sjúklingi?

A

Með líkamsvessum

110
Q

Nefnið helstu smitleiðir sýkla og dæmi um þær

A
  • Snertismit
  • Loftsmit
  • Matur og drykkur
  • Skordýr (oft stunga eða bit)
  • Inndæling (t.d. sprauta, þvagleggur, o.fl.)
111
Q

Beint snertismit

A

Snerting við sýkil

112
Q

Óbeint snertismit

A

Snerting við smitaðan hlut

113
Q

Hvað er Faraldur?

A

þegar tíðni sjúkdóms verður skyndilega hærri en búist er við

114
Q

Hvað er hópsýking?

A

Er faraldur þar sem fjöldi sýktra eykst og fellur hratt. Upptökin eru oftast þau sömu

115
Q

Hvað er heimsfaraldur?

A

Þegar sjúkdómur berst um heiminn, fer milli heimsálfa, getur tekið mörg ár

116
Q

Hvað er hjarðónæmi?

A

Þol þýðis gegn sýkingu og dreifingu smitandi örveru vegna ónæmis stórs hluta þýðisins.

117
Q

Hvenær breytist hjarðónæmi

A
  • ef sýkillinn breytist - þegar nýjir næmir einstaklingar bætast í þýðið
118
Q

Hvað er nýgengi sjúkdóms?

A

Fjöldi nýrra tilfella á tilgreindu tímabili per skilgreindan fjölda

119
Q

Hvað er algengi sjúkdóms?

A

Fjöldi tilfella sem eru í tilgreindu þýði (á tilgreindu tímabili eða tímapunkti) samanlagt

120
Q

Hvað er tilkynningarskyldur sjúkdómur?

A

Með tilkynningarskyldu er átt við skyldu til að senda sóttvarnalækni persónugreindar upplýsingar um sjúkdómstilvik

121
Q

Hvernig eru uppsprettur upprættar?

A

• eyðing uppspretta úr dýraríkinu
• einangrun smitbera, sóttkví
• sorphreinsun, skólplagnir osfrv.

122
Q

Hvernig má skera á smitleiðir?

A

handhreinsun, notkun smokka, notkun hlífðarbúnaðar, fjarlægðartakmörkun, sótthreinsun á neysluvatni, gerilsneyðing mjólkur, eftirlit með matvælum, notkun skordýraeiturs eða flugnaneta

123
Q

Hvernig má fækka smitnæmum einstaklingum?

A

Með bólusetningu og mótefnagjöf

124
Q

Bólusetning

A

Tilbúið virkt ónæmi. Ver menn og skepnur fyrir smitsjúkdómum með því að bóluefni er sett í líkamann

125
Q

Mótefnagjöf

A

Tilbúið aðfengið onæmi. Sprautað með mótefnum sem eru framleidd í öðrum hýsli

126
Q

Nefnið samfélagslega áhættuþætti vegna smitsjúkdóma

A
  • Stríð,
  • þéttbýli
  • flóttamenn
  • mikill flutningur á vörum og fólki
  • röng sýklalyfjanotkun
  • aukning á fólki með skertar varnir gegn sjúkdómum
127
Q

Hverjar eru helstu aðferðir til eftirlits og stjórnunar á útbreiðslu sjúkdóma?

A
  1. Eftirlit, skráning og flokkun smitsjúkdóma
  2. Minnka eða fjarlægja uppsprettur eða heimkynni sýkla
  3. Skera á leiðir milli gróðarstía og næmra einstaklinga
  4. Draga úr fjölda næmra einstaklinga
128
Q

Skilgreinið spítalasýkingu

A

Sýking sem er rkki til staðar við innlögn, en uppgötvast á sjúkrahúsi eða eftir sjúkrahúsadvöl

129
Q

Hvers vegna eru til sérstakar spítalasýkingar?

A

Mikið af sjúklingum með alvarlegar sýkingar

•þrengsli

•tækjabúnaður

•sýklalyfjaónæmi

•mikið af sjúklingum sem eru ónæmsbældir eða viðkvæmir fyrir af völdum annarra sjúkdóma á annan hátt→ tækifærissýkingar, m.a. frá normalflóru

130
Q

Hverjar eru helstu gerðir spítalasýkinga?

A

þvagfærasýkingar, skurðsárasýkingar, lungnabólga og aðrar sýkingar í loftvegum og síðan blóðsýkingar

131
Q

Hvað er viðbótarsýking?

A

Sýkingar sem koma í kjölfar sýkingar á öðrum stað í líkamanum

132
Q

Nefnið nokkrar af þeim aðgerðum sem eru viðhafðar til varnar spítalasýkingum

A

1.Stjórnun og eftirlit. Skráningar.
2.Koma í veg fyrir mögulegar uppsprettur og skera á mögulegar smitleiðir
3.Rétt vinnubrögð
4.Fræðsla

133
Q

Hvers ber helst að gæta við sýnatökur?

A

sé tekið aseptiskt á réttum stað og nóg af því
•sé tekið á réttan hátt
•mengist ekki, eða sem minnst, af normalflóru
•sé geymt á réttan hátt í flutningi
•sé tekið til ræktunar eins fljótt og auðið er

134
Q

MÓSA bakteríur þola methicillin og cloxacillin af því að…

A

þau hafa breytt penicillin bindiprótein

Örveru- og sýklafræði (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions