Lišmanioza Flashcards
Porodica i rod Lišmanioze
porodice Trypanosomatidae, roda Leishmania.
U koliko zemalja je Lišmanioza endemska
Bolest je endemska u 88 zemalja, na 4
kontinenta.
Prema podacima Svjetske zdravstvene
organizacije (WHO, 2018), svake godine oboli
600.000 ljudi.
U svijetu koliko ljudi boluje od lišmanioze,
a koliko ljudi je ugroženo jer žive u
endemskoj regiji.
svijetu 12 000 000 ljudi boluje od lišmanioze,
a 350 000 000 ljudi je ugroženo jer žive u
endemskoj regiji.
vektor ko Lišmanioze
insekt iz Phlebotomus
Da li se samo ženka se hrani krvlju?
Da, Kad ženka siše krv
invadiranoga rezervoara (u koži i krvi ima makrofage s
amastigotima), ona unese i amastigote koji se u njenom
probavnom traktu transformiraju u izduženi
promagostigotni oblik s bičem i dijele se dvojnom
diobom
Nakon koliko dana promastigot migrira u prednji dio probavnog trakta
nakon 7-14 dana
Uslovi za nastanak žarišta su slijedeći:
- Klima koja pogoduje vektoru (tropski i
suptropski krajevi) - Izvor krvnog obroka (sisavac na kojem se
vektor rado hrani) - Mikroklima (dovoljno vlage, bez vjetra,
dovoljna količina organske tvari na tlu za
preživljavanje ličinki) - Podržavanje razvojnog ciklusa parazita (samo u
crijevu „kompetentnog vektora“ dolazi do
prihvaćanja promastigota za resice crijeva,
ostali defeciraju promastigote prije završenog
razvoja, ako uopšte i dođe do njihovog
umnožavanja). - Rezervoar je onaj sisavac kod kojeg je uzročnik
prisutan u koži i/ili krvi. - Životni vijek rezervoara mora biti dovoljno dug
da se omogući razmnožavanje i dostupnost
uzročnika. - Rezervoar mora živjeti u neposrednoj blizini
biološkog vektora (stalno dostupan izvor
krvnog obroka) i mora biti zastupljen u
dovoljnom broju.
S obzirom na rasprostranjenost djele se na:
a. lišmanioze “Starog svijeta” (lišmanije Evrope,
Afrike i Azije)
b. lišmanioze “Novog svijeta” (lišmanije
Amerike)
S obzirom na rezervoare djele se na:
a. antropofilne (samo vrste L. tropica i L. donovani)
Rezervoar je čovjek, nema drugog animalnog
rezervoara, parazit se održava između čovjeka i
vektora.
b. zoofilne (sve ostale vrste iz roda Leishmania)
Rezervoari su životinje. Uzročnik slobodno
cirkulira i održava se između animalnog
rezervoara i kompetentnog vektora, bez potrebe
umnožavanja u čovjeku. Važno je napomenuti da
su to ipak i zoonotske vrste, odnosno mogu
invadirati čovjeka.
Čovjek je tada slučajna žrtva.
S obzirom na biološke, biohemijske i imunološke
karakteristike, te patogenost i geografsku
raširenost (svrstavanje u grupe, tzv. komplekse)
a. Kompleks L. donovani (lišmanije “Starog svijeta”)
1. L. donovani
2. L. infantum /chagasi
3. L. tropica
4. L. aethiopica
5. L. major
b. Kompleks L. mexicana i kompleks L. brasiliensis
(lišmanije “Novog svijeta”)
Klasifikacija Lišmanioza
a. kožna
b. kožno-sluznička
c. visceralna
Bolest uzrokovanu s L. infantum/L. chagasi
karakterizira tzv. ………………koji je
posljedica:
tzv. viscero-kutani sindrom koji je
posljedica:
1. imunosupresije, zbog sposobnosti parazita da
modulira imunološki odgovor (supresija T -
limfocita)
2. poliklonalne stimulacije B-limfocita s
posljedičnom nedjelotvornom
hipergamaglobulinemijom
3. autoimunih procesa (povećano stvaranje i
cirkulacija imunih kompleksa i antinuklearnih
antitijela)