Leverfunctie Flashcards
Waneer spreekt men van functieverlies van de lever?
bij meer dan de helft verlies
Welke 3 leverfunctie testen zijn er?
- ontgiften van verbindingen –> ammoniakgehalte
- productie en uitscheiding gal –> bilirubinegehalte
- eiwitsynthese –> albuminegehalte
Waar komt het enzym ASAT veel voor? (3)
indicaties om dit te bepalen? (2)
hart, lever, skeletspieren
- hartinfarct (1-4 dagen later verhoogd, CK en LDH ook verhoogd) en leverziekten
Welke labuitslagen krijg je bij leverstuwing?
Creatinekinase verhoogd, lactaatdehydrogenase verhoogd en ASAT verhoogd
Is de ASAT ook verhoogd bij ernstige spiertraumata en spierdystrofie? en CK en LDH?
JA, CK en LDH ook
Welke bevindingen zijn er als er levercelschade is door alcohol abusus?
ASAT > ALAT (behalve bij celnecrose)
Welke bevindingen zijn er bij een acute hepatitis en mononucleosis infectiosa? +CK en LDH
ASAT verhoogd, maar ALAT nog hoger
CK normaal, LDH verhoogd
Wanneer is ALAT verhoogd?
Wat als de waarde hoog blijft?
Bij alle vormen van levercelschade,
blijft hij hoog? dan is er een actieve ontsteking
Waar komt alkalische fosfatase voor? (5)
en wanneer verhoogd?
in lever, darmepitheel, placenta, skelet en nieren
Bij een osteoblastenactiviteit
Wanneer is er fysiologisch verhoogde osteoblasten activiteit?
En wanneer pathologisch?
bij kinderen tot in de puberteit en bij genezende botfracturen
- bij skeletmetastasen, hyperthyreoïdie en hyperparathyreoïdie
Welke waarden zijn verhoogd/verlaagd bij een galwegobstructie?
AF verhoogd, ASAT/ALAT licht verhoogd, gammaGT sterk verhoogd en bilirubine verhoogd
Wat is er aan de hand als gammaGT en AF verhoogd zijn?
leverafwijking
Waar komt gammaGT veel voor? (5)
Wannneer verhoogd? (2)
nieren, lever, pancreas, hersenen en de prostaat
Bij leverziekten of galwegobstructie
maar ook verhoogd bij overmatig alcoholgebruik en prostaatcarcinoom
Bij welke anemie soorten is het LDH verhoogd? (2)
- hemolytische anemie
- megaloblastaire anemie
Wat is het verschil tussen direct en indirect bilirubine?
Hoeveel % heropname in de darmen?
indirect = ongeconjugeerd, de lever zet dit om in direct (geconjugeerd) bilirubine. Dit wordt vervolgens via de hepatocyten uitgescheiden in de galkanalen. 10% wordt weer heropgenomen in de darmen
Hoeveel bilirubine is er normaal aanwezig in het bloed?
weinig indirect bilirubine, geen direct bilirubine
Wat betekend het als alleen het totaal bilirubine verhoogd is?
alleen bij pre hepatische of hepatische verstoring, zoals excessieve vorming van bilirubine, probleem in transport of conjugatiedefect
Wat betekend het als zowel het totaal bilirubine en direct bilirubine verhoogd is?
hepatische of post hepatische oorzaak, schade hepatocyt, intrahepatische cholestase of een galwegobstructie
Wat zijn de waarden van het totaal bilirubine en directe bilirubine bij de volgende aandoeningen:
- syndroom van Gilbert (conjugatiestoornis)
- hemolytische anemie (> afbraak)
- bacteriële overgroei darmen (> terugresorptie)
- premature lever (conjugatiestoornis)
- parenchymziekten (uitscheidingsstoornis)
- galstuwing (uitscheidingsstoornis)
- neonatale hyperbilirubinemie (meestal fysiologisch)
- totaal = licht verhoogd, direct = normaal
- totaal verhoogd, direct normaal
- totaal verhoogd, direct normaal
- totaal sterkt verhoogd, direct normaal
- totaal verhoogd, direct verhoogd
- totaal en direct verhoogd
- totaal sterk verhoogd, direct normaal
Wat is het verschil tussen reversibele en irreversibele schade aan het leverparenchym?
reversibel: cel is meer permeabel, stoffen uit cytoplasma komen in circulatie (ALAT mn verhoogd)
irreversibel: cel gaat kapot en inwendige celstructuren komen vrij (ASAT mn verhoogd)
Wat is het stappenplan bij vermoeden leverziekten?
- leverenzymen bepalen –> leverparenchymschade of galwegobstructie
- leverfunctie bepalen
Welk beeld geeft geringe of focale galstuwing?
gammaGT verhoogd, AF normaal/verhoogd
Welk beeld geeft functionele galwegstuwing?
totaal bilirubine verhoogd, direct bilirubine verhoogd, gammaGT sterkt verhoogd, AF verhoogd
Welk beeld geeft reversibele beschadiging zonder galstuwing?
ASAT verhoogd, ALAT sterk verhoogd, totaal bili verhoogd, direct bili normaal/verhoogd, gammaGT en AF normaal
Welk beeld geeft irreversibele schade zonder galstuwing?
ASAT sterk verhoogd, ALAT verhoogd, totaal bili verhoogd, direct bili normaal/verhoogd, gammaGT en AF normaal
Welk beeld geeft reversibele schade + galstuwing?
Alles verhoogd, ALAT en gammaGT sterk verhoogd
Welk beeld geeft irreversibele schade + galstuwing?
Alles verhoogd, ASAT en gammaGT sterk verhoogd
Waar is gammaGT specifiek voor?
Galweg, dus als AF en gammaGT verhoogd zijn, zegt dat iets over de galwegen