Les 1: preventie van tand- en mondziekten Flashcards
Voorlichting is (3)
- essentieel om kwaliteit van zorg te realiseren
- een voorwaarde om preventie te kunnen uitvoeren
- belangrijk voor patiënten
De functie van de tanden en kiezen (3)
spijsvertering
spreken en uiterlijk
mens is een sociaal wezen
Waarom zijn tanden en kiezen zo van belang?
Ze behoren tot onze mond, ons lichaam. tanden dragen bij tot de algemene gezondheid, en het ‘welbevinden’ van de mens
Mondgezondheid (def)
Gezondheid is een toestand van een volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niets slechts de afwezigheid van ziekte of lichamelijk gebrek
WHO (afkorting voor)
World Health Organisation
Gebitsziektes zijn… processen
Biologische
Vroegste fase van gebitsziektes is wel/niet klinisch vast te stellen?
Niet
Oorzakelijke processen spelen zich binnen/buiten het lichaamsweefsel zelf af.
Buiten
Oorzakelijke processen zullen in de loop van de ziekte … veroorzaken
waarneembare pathologische veranderingen
Belangstelling gebitsziekte is afhankelijk van … en … van … en ….
Kennis/ belangstelling van Patiënt/ observator
Is de def van WHO een goede definitie?
Nee, want er is een verschil tussen zich niet ziek voelen en niet gezond zijn. Mensen die objectief een slecht gebit hebben kunnen zich wel gezond voelen en het ook zijn volgens de def van het WHO. -> mondgezondheid is moeilijk te definiëren
Impact van tandbederf (directe gevolgen + lange termijn)
Directe gevolgen:
- Pijn, bij kauwen, bij tandenpoetsen, verminderde eetlust, abcesvorming en koorts
Langere termijn:
- gaaf gebit: beste garantie voor een gaaf definitief gebit
- aangetaste en vroegtijdig verwijderde melktanden kunnen leiden tot een verstoorde doorbraak v/d opvolgers
- dus: cariës altijd behandelen! ook bij melktanden
Impact van tandbederf: levenskwaliteit
Bij kinderen: gevolgen voor het hele gezin
- activiteiten van het gezin moeten aangepast worden
- emotionele effecten
- conflicten binnen het gezin
- kind heeft meer aandacht nodig
- thk problemen geven aanleiding tot financiële moeilijkheden, werkverlet, schuldgevoel bij de ouders en bezorgdheid, verwarring en moeilijk gedrag bij het kind
Impact van tandbederf: algemene ezondheid
infectiehaarden in de mond: kan in verband gebracht worden met aandoeningen op afstand
- verwikkelingen thv hart, bloedvaten en gewrichten
- abcesvorming thv lever, hersenen …
- > verwijden en/of vroegtijdig de infectiehaarden elimineren
Doelstelling van preventieve thk:
gezondheid in de mond behoeden + bevorderen
Wat willen we voorkomen met prev. thk? (2)
- voorkomen van afwijkingen
- voorkomen van verergering van afwijkingen
Primaire preventie:
bij een gezonde cliënt het voorkomen van een ziekte, elimineren van oorzaken
Preventie kan gericht zijn op:
een gemeenschap, groep of individu
Preventie op grote of kleine groepen
algemeen voorlichtend: voeding en gezondheid
Secundaire preventie:
de gezondheid is reeds verstoord, vroegtijdige diagnose + vroegtijdige behandeling
Tertiaire preventie:
Het beperken van de schade aan de gezondheid + rehabiliteren = curatieve en restauratieve thk
Rol van preventie in de curatieve en restauratieve thk:
Inbrengen van een preventieve denkwijze,
attitude en basisfilosofie
•Bij elke behandeling realiseert men zich dat deze moet
bijdragen tot het totale welbevinden van de patiënt
•De behandeling moet bijdragen tot het langer gezond
of functioneel zijn van het gebitselement en het gebit
als geheel
2 andere vormen van preventie:
- ” primaire primaire” preventie:
- pre- eruptief effect van fluoride
- onderdrukken van cariogene bacteriën bij moeders: overdracht naar de kinderen wordt op deze manier kleiner - preventief van recidief en iatrogene schade
- preventie van recidief: secundaire cariës en niet genezen van het parodontium na intensieve behandeling
doe- preventie:
preventieve handelingen die door de cliënt , tandarts of mondhygiënist worden uitgevoerd
