leerproblemen bij autisme Flashcards
autisme en rekenen - inleiding
praktijk : veel rekenproblemen verklaren vanuit cognitieve verklaringsmodellen : ToM, executieve functies, centrale coherentie, contextblindheid weinig onderzoek (Vl : Daisy Titeca)
autisme en rekenen - literatuur
- hoge comorbiditeit : 12-46% 2-14%
- rekenproducten : gelijkaardige, betere of zwakkere uitkomsten
- rekenprocessen : andere processen/strategieën
- profiel : conform met cognitief functioneren; substantieel aandeel een relatieve sterkte of zwakte voor rekenen
autisme en rekenen - bij kleuters
- geen significante verschillen
- marginaal significante verschillen bij :
- verbaal subitizeren (belangrijkste voorspeller ASS)
- benoemtaak en teltaak (onontbeerlijk bij onderzoeksbatterij)
autisme en rekenen - bij lagere schoolkinderen
- zowel sterktes, gemiddelde scores als zwaktes : zwaktes verklaren vanuit :
- cognitieve flexibiliteit
- verwerken nieuwe stimuli
- leren van nieuw of complex gedrag
vooral moeilijkheden met de introductie van nieuw rekenmateriaal
vooral gelijkenissen met typisch ontwikkelende kinderen
geen grootschalige aanpassingen
TIPS
- expliciete instructie bij aanbieden van nieuw of complex materiaal
- opsplitsen in meer omvatbare deelsteppen
- voldoende leergelegenheden en toepassingen voorzien
- gebruiken van concreet materiaal (!meer executieve functies nodig, meer transfer nodig)
- rekentaal : mindmaps, tabellen, specifiek kijken vanwaar het niet begrijpen komt
- vraagstukken –> context
- analyseren van de vraagstelling
- filteren van de nodige gegevens
- elimineren van de overbodige gegevens
- bepalen van de bewerking
autisme en lezen - algemeen
TL : meestal geen problemen
BL
- BL < decoderen
- hyperlexie
- minder problemen op woordniveau
- meer problemen op zins- en tekstniveau
- coherentie verdwijnt –> pragmatische verwijzingen niet begrepen worden
- gebruik van voorkennis bij interpreteren is beperkt
- profielen bij autisme
- tekstgebonden lezer = letterlijke interpretatie van de tekst
- problemen met anaforische relaties
- problemen met deïktische woorden
- strategische lezer = in staat om expliciete en impliciete vragen over de tekst te beantwoorden
- moeilijkheden met voorspellingen en inleven in complexe situaties
- problemen met extrapolatie, interpretatie op macroniveau, elaboratieve inferenties
- verbeeldende lezer = visueel georiënteerde lezer
autisme en lezen - tips
aanpak bij problemen met anaforisch infereren
- moedig het kind aan tot anaforische relaties leggen : onderstreep het voornaamwoord, selecteer het juiste antecedent
- ondersteun het zoeken naar referenties : modeling
tips
- visualiseren
- stel de vragen voor het lezen
- directe en expliciete instructie
- concrete en expliciete tekst
- tekstsoort heeft invloed op het tekstbegrip
- visuele overprikkeling vermijden
- motivatie
voor technisch lezen
- expliciet verwijzen naar communicatieve aspect
- functioneel lezen staat centraal –> representatieniveau
- autismevriendelijke leesmethode
- sterke koppeling tussen lezen, schrijven, begrijpen en betekenis voorstellen
- gestructureerde en voorspelbare aanpak
- veel herhaling en gevarieerde inoefening : transfer bevorderen
autisme en spelling
kwantitatief geen significant verschil wel moeilijkheden : - transfer - toepassen in functionele context klinische bevindingen : - stroevere automatisatie - meer moeilijkheden bij uitzonderingen - beperkt aanvoelen van de juiste context om bep. regel toe te passen - minder motivatie autismevriendelijke methode
autisme en schrijven
meer dysgrafieën
- vertraagde schrijfsnelheid
- onduidelijk of lastig leesbaar handschrift
- -> meer aandacht voor de motorische activiteit van het schrijven zelf
- -> minder aandacht voor correcte toepassing van spellingstrategieën