deel 2 - dyslexie

Question 1

rekenstoornis, rekenprobleem, rekenmoeilijkheid

Answer 1

rekenprobleem = verzamelterm voor alle kinderen die niet goed kunnen rekenen
rekenstoornis = rekenproblemen waarbij de oorzaak in het kind ligt => dyscalculie
rekenmoeilijkheid = rekenproblemen waarbij de oorzaak gelegen is in de omgeving of in een andere primaire stoornis
definitie dyscalculie
- verklarende diagnose
- beschrijvende diagnose
- handelingsgerichte diagnose
diagnoses toegepast op dyscalculie
- verklarende = problemen met neuraal netwerk nodig voor begrijpen aantallen, niet goed samenwerken hersengebieden waardoor slechte translatie waardoor probleem met mapping, tekort executieve functies
- beschrijvende = 3 criteria : achterstand, exclusie, hardnekkigheid
- handelingsgerichte = kijken naar compensatiemogelijkheden, sociaal-emotioneel functioneren, betere leer- en werkhouding

Question 2

criteria beschrijvende diagnostiek - achterstand

Answer 2

= ernstig probleem op één of meerdere rekendomeinen in vergelijking met een relevante normgroep
–> laagste 10% normgroep –> < pc 10 (klinisch)
kwesties
- waar ligt het criterium : RIZIV/CAR
- net boven criterium?
- presteren niet altijd op dezelfde manier
- goede vergelijkingsgroep

Question 3

criteria beschrijvende diagnostiek - hardnekkigheid

Answer 3

= het rekenprobleem blijft grotendeels bestaan ondanks adequate interventie
kwesties
- niet te wijten aan tekort aan oefeningen

Question 4

criteria beschrijvende diagnostiek - exclusie

Answer 4

–> onderscheid maken tussen zwak presteren en comorbiditeit
3 hypothesen
- fenokopie hypothese = de eerste stoornis veroorzaakt de tweede
- cognitieve subtype hypothese = comorbide stoornis is erger dan de som van de enkelvoudige stoornissen
- hypothese van onafhankelijke stoornissen = problemen van de comorbide groep zijn een combinatie van de problemen van de geïsoleerde stoornisgroep

Question 5

criteria beschrijvende diagnostiek - intelligentie- & exclusiecriterium

Answer 5

WISC-V-NL
--> 90-109 = gemiddelde begaafdheid (pc 25-75)
--> normale variaties = 85-115
5 primaire indexen
- verbale begrip index (VBI)
- visueel ruimtelijke index (VRI)
- fluid redeneren index (FRI)
- werkgeheugenindex (WgI)
- verwerkingssnelheid (VsI)
5 aanvullende indexen
- kwantitatief redeneer index (KRI)
- auditief werkgeheugen index (AWI)
- non-verbale index (NVI)
- algemene vaardigheidsindex (AVI)
- competentie cognitieve index (CCI)

Question 6

dyscalculie - etiologie

Answer 6

biologisch niveau
- een tiental veranderingen in DNA-sequenties –> 3% van de verschillen in rekenvaardigheden veroorzaakt
- geen dyscalculiespecifieke genen
- familielid met dyscalculie –> 10x meer kans op zelf dyscalculie
- familielid met dyslexie –> verhoogde kans op dyscalculie (en omgekeerd)
neuro-cognitief niveau
–> Caramazza en Mc. Closkey : onderscheid tussen getalverwerkingssysteem en een calculatiesysteem
–> triple-code model
- in het hele neurale netwerk zwakkere activiteit vertonen, wel grote individuele verschillen
- gemiddeld genomen een kleiner volume aan grijze stof in de achterste delen
- witte verbindingsbanen tussen de verschillende hersengebieden van het rekennetwerk minder goed –> groepsverschillen
cognitief gebied –> verschillende hypothesen
- omgaan met (en de ‘translatie’ van) numerieke informatie
- individuele verschillen aan het functioneren van het geheugen
- individuele verschillen in rekenen samenhangend met executieve functies
overkoepelend model
–> opportunity-prospensity model

Question 7

dyscalculie - prevalentie

Answer 7

3-8%
5-15% van de schoolgaande kinderen en 4% van de volwassenen
siblings : 40-64%
komt even vaak voor als dyslexie

Question 8

dyscalculie - genderverschillen

Answer 8

evenveel jongens als meisjes

Question 9

dyscalculie - comorbiditeit

Answer 9

• 17-70% : bijkomend problemen met lezen
• 47-70% : bijkomend problemen met spelling
• 50% : taalproblemen
• 12-36% : ADHD
• 3% : ASS
• 25% : DCD

Question 10

dyscalculie - symptomatologie

Answer 10

voorbodes bij kleuters
- weinig geboeid door getallen (SFON)
- problemen met tellen
- problemen met subitizeren en mapping
- problemen met rekentaal
- veel variatie in ontluikende gecijferdheid
- geen diagnose in de kleuterklas
in de lagere school
- problemen met getallen lezen en met het onthouden van operatoren
- problemen met inzicht in de getalstructuur
- problemen met tellen, splitsingen en tafels
- problemen met bewerkingen
- problemen met rekentaal
- problemen met ‘voorstellen’, ‘schatten’ en koppelen aan meeteenheden
- niet iedereen heeft dezelfde problemen - subtypes
> semantische geheugen dyscalculie
> procedurele dyscalculie
> visueel-ruimtelijke dyscalculie
> andere taxonomieën
secundair onderwijs
- problemen met wiskunde
- problemen met geschiedenis, aardrijkskunde, wetenschappen
- problemen met spelling
- problemen met inschatten van tijdsduur en kloklezen
- zelfbeeld
- impact op gezin
hoger onderwijs
- problemen met getallen lezen en schrijven
- problemen met uitrekenen
- problemen met hoofdrekenen en rekenfeiten
- problemen met tijdsbesef, kloklezen, tabellen en grafieken
- problemen met instructietaal en spelling
- problemen met tijdsdruk en omgevingslawaai
- frustraties
- problemen met memoriseren
- problemen met plannen en organiseren
- sterk in doorzetten
op de werkvloer