deel 4 - therapie en begeleiding bij dyscalculie Flashcards
drempels verlagen -UDL
UDL –> maatregelen waar alle kinderen uit de klas baat bij hebben
= manier om barrières in het leerproces te minimaliseren en beoogt onder andere het bereiken van een maximaal leereffect
UDL : 3 principes
- informatie op verschillende manieren aanbieden (1)
- verschillende mogelijkheden tot actie en expressie voorzien (2)
- verschillende mogelijkheden voor betrokkenheid en engagement creëren (3)
UDL : 9 richtlijnen
- verschillende zintuigen aanspreken (1)
- inhoud verduidelijken en structuur brengen (1)
- manier waarop leerinhouden goed begrepen worden (1)
- verschillende (inter)actieve (keuze)mogelijkheden aanbieden (2)
- verschillende evaluatievormen (2)
- doelen en prioriteiten bepalen (2)
- inspelen op verschillende interesses
- doorzetting bevorderen
- affectieve ondersteuning bieden
drempels verlagen - HGD
eerst goed & volledig analyseren wat de leerling wel kan, waar hij moeite mee heeft, wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften zijn en vooral wat de minimumdoelstellingen zijn
drempels verlagen - REDICODI
–> ingesteld als er sprake is van een leermoeilijkheden/leerstoornissen
= zorgt voor verlaging van drempels in het onderwijs
STICORDI
- STI = stimuleren
REDICODI
- RE = remediëren = probleem oplossen door de foute handeling zelf aan te pakken
- DI = differentiëren = op vlak van tijd, aanbod en instructie aanpassen
- CO = compenseren = probleem omzeilen, maar toch oplossen via aanleren en toepassen van een andere vaardigheid en aanwenden van hulpmiddelen
- DI = dispenseren = vrijstellen van bepaalde leerstofinhouden en op die manier gaan differentiëren
juridisch kader :
- Vlaams decreet inzake gelijke kansen en gelijke behandeling
- M-decreet
- VN-verdrag inzake rechten van personen met een handicap
onderwijskundig kader :
- recht op redelijke aanpassingen naargelang de behoeften van de leerling
zorglandschap
onderwijs
- gewoon onderwijs
- buitengewoon onderwijs type basisaanbod
begeleidingsdiensten
- CLB (centrum voor leerlingenbegeleiding) : kinderen
- pedagogische begeleidingsdienst : leerkrachten
therapie : voorwaarden voor terugbetaling
- monodisciplinair = achterstand (<= pc 16) door tenminste 2 tests (limitatieve lijst)
- multidisciplinair = groep 4 : op minstens 2 (van de 6) domeinen < pc 3
ondersteuningsnetwerken
–> voor leerlingen, leerkrachten en schoolteams
individuele begeleiding - evidence-based werken
- goede structuur
- goede voorbereiding
- herhaling vorige sessie
- bouw de stappen geleidelijk op
- geef het goede voorbeeld
- doordachte volgorde en opbouw
- denkwijze verbaliseren
- zuinig met trucjes, werk op inzicht
- geleidelijke opbouw en goede conceptuele basis
- feedback van het kind
- volledige en expliciete instructie
- veel verhalen en expliciet integreren en generaliseren
- psycho-educatie
- samen met het cliëntsysteem
individuele begeleiding - leerprincipes
- oriënteren = aangeven dat er een probleem is, welke zaken belangrijk zijn en waarop gelet kan worden
- identificeren = herkennen, aanduiden waar en wanneer hij/zij bepaalde deelvaardigheden moet gebruiken
- inoefenen = bepaalde deelvaardigheden tijdelijk isoleren en apart oefenen
- isoleren = afzonderen van deelvaardigheden
- verkorten van handelingen = af en toe bepaalde tussenstappen achterwege laten
- versnellen = tempo van de uitvoering proberen op te drijven
- verinnerlijken = voorstelling oproepen zonder het materiaal effectief te zien
- herhalen = zoveel oefeningen als nodig maken
- automatiseren = wanneer de deelvaardigheid (bijna) zonder denken kan uitgevoerd worden
individuele begeleiding - instructieprincipes
directe instructie
- isoleren = vertrek vanuit de analyse van het doel en leer beperkt aantal strategieën
- integreren = meerdere deelvaardigheden samen inoefenen in bredere vaardigheden
- generaliseren = geleerde in ruimere context aanpassen
- transfereren = geleerde in ‘andere gedaanten’ gaan gebruiken
individuele begeleiding - rekenmethode en leerplan
rekenmethode –> uit de klas (werkt het niet : in bespreking nieuwe methode aanleren)
dyscalculie : moeite met realistisch rekenen
- kenmerken
- betekenisvolle context
- eigen rekenaanpak
- interactie
- niet geïsoleerd
- modellen, visuele ondersteuning
- voordeel : plezierige, uitdagende, toepassingsgerichte wiskunde; actieve & creatieve inbreng van kinderen
- nadeel : te veel contextualiseren en te weinig decontextualiseren; te weinig structuur en structurering; onvoldoende aandacht voor automatisatie
individuele begeleiding - prenumerische therapie
- -> spelenderwijs met nadruk op het handelen te oefenen op de componenten van getalbegrip
- vergelijken hoeveelheden
- hoeveelheden koppelen
- één-één correspondentie
- ordenen
- telwoorden gebruiken, synchroon en verkort tellen, resultatief tellen
- toepassen van kennis van getallen in eenvoudige alledaagse situaties met getallen onder de 20
- schatten op de getallenlijn
numerische ondersteuning - getallen lezen & schrijven en koppelen aan hoeveelheden/waarde
–> verder bouwen elementaire getalbegrip en voorbereidende rekenvaardigheden
–> motorisch, visueel en auditief geheugen aanspreken
- getalnamen en arabische cijfers koppelen aan hoeveelheden
getallen tot 100
- opsplitsen in T & E
- gedeelte met -tig leren herkennen
- eerste het -tig-gedeelte opschrijven en daarna de E toevoegen
getallen tot 1000
- opsplitsen in H, T en E
- schrijven we volgens grootte
! CSA-principe, handelingsmodel & principes ijsbergdidactiek
numerische ondersteuning - kennis van operatiesymbolen
–> =, +, -,
–> systematisch aanbrengen
–> deel-geheelrelaties
+ en - zijn complementaire bewerkingen
- bijdoen = +
- wegdoen = -
< en > –> bek van de krokodil
numerische ondersteuning - eenvoudige rekentaal
2 soorten rekentaal
- verwijzen naar hoeveelheden, aanduiding van plaats in een ruimte, aanduiding van kwalitatieve eigenschappen, vergelijking volgens een eigenschap en werkwoorden die verwijzen naar een rekenhandeling
- optellen en aftrekken concreet –> CSA-principe; zuiver, letterlijk inoefenen
! begrepen in zinnen
! inzichtelijke aanbreng
! oefeningen voor voorstellingsvermogen zijn plots helemaal anders
numerische ondersteuning - bewerkingen
- eerst tellen, daarna splitsen (voor bewerkingen met brug)
–> CSA-principe
doel : bewerkingen in het geheugen op te slaan als rekenfeiten –> geautomatiseerd - optellen en aftrekken als complementair (splitsen), verschil bepalen via aanvullen, omwisseleigenschap
- werken met afgeleide rekenfeiten : lukt niet altijd –> oefeningen die gemakkelijk op te lossen zijn (SNARC-principes)
optellen en aftrekken tot 20 : doordachte stappen - optellen
- T+E
- TE+E
- E+E
- aftrekken
- T-E
- TE-E ZB
- TE-E=T
- TE-E MB
optellen en aftrekken tot 100
- TE +/- E ZB
- TE +/- E MB
- TE +/- T
- TE +/- TE ZB
- TE +/- TE MB
methoden - G10 procedure
- eG10 of uG10
- variant eG10
- A10
- 1010 methode
- E1010/U1010
- T1010/t1010
- 10t methode
- 10t-2 methode
- E10t/u10t methode
- ijsbergrekenen
numerische ondersteuning - tafels aanleren en automatiseren
--> systematisch en gestructureerd vermenigvuldigen : 3 manieren - herhaalde optelling - analyseren van het productgetal - stimuleren van activiteiten waarbij verdubbeld, gehalveerd wordt delen : 2 manieren - verhoudingsdelen - verdelingsdelen
numerische ondersteuning - breuken, kommagetallen en procenten
–> verschillende verschijningsvormen van hetzelfde object
rationaal getal = getal dat je als een breuk kan schrijven, het quotiënt van 2 getallen
verdelen in gelijke delen –> verwoorden wat er gebeurt (naam hangt samen met het # delen)
opbouw
1. helft en kwart
2. stambreuken
3. echte breuken
4. onechte breuken
noteren van een breuk –> termen (ondersteunen)
steeds dezelfde denkvragen
vermenigvuldigen van breuken
delen van breuken –> gelijkwaardige breuken
kommagetallen linken aan echte breuken
- breuken omzetten op noemer 10 (of 100 of 1000)
- plaatswaarde : plaats van de komma t.o.v. E
- expliciet stilstaan bij lezen, schrijven en koppelen aan werkelijke hoeveelheid
- optellen en aftrekken : vanuit gelijkwaardige delen of zonder komma
procenten –> link met breuk op 100
