Leereenheid 3 - De subjectieve zijde van een strafbaar feit Flashcards
Kan bij een culpoos delict een beroep op een schulduitsluitingsgrond worden toegewezen?
HR 19 februari 1963, NJ 1963, 512 (Verpleegster)
Bij culpoze delicten komt een beroep op een schulduitsluitingsgrond neer op een ontkenning van de ten laste gelegde culpa (vgl. facetwederrechtelijkheid, wat niet wordt toegepast door de HR)
Wanneer is sprake van voorwaardelijk opzet?
HR 15 oktober 1996, ECLI:NL:HR:1996:ZD0139 (Porsche) / HIV arrest
Van voorwaardelijk opzet is sprake indien de dader de aanmerkelijk kans dat zijn gedraging een bepaald gevolg zal veroorzaken, willens en wetens heeft aanvaard. Hij is zich bewust van die mogelijke gevolgen maar ondanks het besef dat er een aanmerkelijke kans bestaat dat die gevolgen kunnen intreden heeft hij de gedraging toch verricht. (Porsche-arrest).
Het gaat om het “op de koop toe nemen”
In het Porsche arrest werd voorwaardelijk opzet niet aangenomen, omdat de verdachte daarmee ook voorwaardelijk opzet op zijn eigen dood zou hebben gehad.
Youlearn:
Voorwaardelijk opzet heeft daarbij twee elementen die bewezen moeten worden:
de 1) bewuste aanvaarding van 2) de aanmerkelijke kans. Bewust aanvaarden vereist dat de verdachte zich bewust moet zijn geweest van de mogelijkheid op het gevolg. Uit het Porsche-arrest volgt dat bovendien vereist is dat deze aanmerkelijke kans ‘op de koop toe’ wordt genomen.
Verder moet de kans op het gevolg aanmerkelijk zijn. De Hoge Raad oordeelde bijvoorbeeld in de HIV-arresten dat de kans dat iemand door onveilig seksueel contact besmet wordt met hiv niet aanmerkelijk is. Volgens de Hoge Raad dient het te gaan om ‘een kans die naar algemene ervaringsregelen aanmerkelijk is te achten’.
Geldt de Garantenstellung ook voor een stagiaire?
Garantenstellung is een hogere zorgplicht op basis van sociale positie of status (politieagent, arts, vechtsporter). Als gevolg daarvan wordt de proportionaliteits- en subsidiariteitseis strenger. (Arrest verpleegster)
HR 14 november 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA8301 (Apothekersstagiaire)
Tijdens de uitoefening van een bedrijf of beroep zal minder snel aangenomen worden dat er sprake is van verschoonbare dwaling, omdat hierbij een zekere mate van oplettendheid verwacht wordt. Dat geldt ook voor een stagiaire. Deze zekere mate van oplettendheid wordt ook wel de bijzondere zorgplicht of Garantenstellung genoemd
