Lecture 7: Levensstressoren Flashcards
Situationele stereotypen
Mate waarin verschillende situaties verschillende biologische patronen uitlokken
Reactiestereotypen
Individuele stressreactie op dezelfde situatie
Wat is de top 5 levensstessoren?
- Dood van een geliefde
- Scheiding
- Verhuizen
- Ernstige ziekte
- Baanverlies
Wat zijn de factoren die meespelen bij het hebben van werk-gerelateerde stress?
- Werkeisen en werkdruk die niet zijn afgestemd op de kennis en capaciteiten
- Lage sociale steun
- Lage controle (over werk)
Wat zijn drie aspecten van werk-gerelateerde stress?
- Fysieke factoren: geluid, hitte, vibratie, etc.
- Psychologische en sociale factoren: blootstelling aan menselijk lijden
- Management factoren: onduidelijke rollen, slechte communicatie
Michigan stress model - Kahn et al.
Persoonlijkheid en sociale steun zijn factoren die een rol spelen bij werk-gerelateerde stress
Demand-Control-Support Model - Karasek
→ Hoge eisen + hoge controle (+ hoge sociale steun) = “gezond werk”
→ Hoge eisen + lage controle (+ lage sociale steun) = “gevaarlijk werk”
Wat zijn vijf andere stressoren op werk?
- Persoon-omgeving mismatch
- Ploegendienst
- Discrepantie tussen inspanning en beloning
- Onduidelijke/conflicterende rollen
- Onzekerheid over de toekomst
Wat zijn vier manifestaties van werk-gerelateerde stress?
- Emotionele manifestaties: angst, depressie, hulpeloosheid
- Cognitieve manifestaties: concentratie, nieuwe dingen leren, beslissingen maken, creativiteit
- Gedragsmanifestaties: alcoholmisbruik, overeten, drugs (b.v. cocaïne)
- Fysiologische manifestaties: hoge bloeddruk, verhoogde hartslag
Werkspanning verhoogt het risico op cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit vooral als …
Er sprake is van hoge eisen, lage controle, lage sociale steun en een gebrek aan beloning voor hoge inspanning
Werk-gerelateerde stress en kanker
Werk-gerelateerde stress veroorzaakt geen kanker, maar draagt wel bij aan stress-gerelateerde gedragingen die geassocieerd zijn met kanker
Burn-out
“Uitputting als gevolg van de buitensporige en fysieke eisen van het werk met symptomen zoals hoofdpijn, slapeloosheid, ‘snelheid tot woede’ en ‘gesloten denken”
“Fysieke of mentale inzinkingen veroorzaakt door overwerken of stress”
Ernstige burn-out
Verlies van werkdagen
Milde burn-out
Lagere kwaliteit en kwantiteit van werk
Wat zijn twee ‘hoge stress beroepen’?
- Piloten
- Artsen (hoogste zelfmoordcijfers)