Le 3 - Risiko & Opbrengs

Question 1

Besigheidsrisiko

Voorbeeld:
Leverage Ltd het die volgende begrote inligting:
Vaste koste (FC) R10m p.j.
Veranderlike koste (VC) R400 per eenheid
Verkoopprys (S) R1000 per eenheid
Verwagte vraag 30 000 eenhede (minimum)

Answer 1

Gelykbreek aantal eenhede
Gelykbreek = Vaste koste / bydrae per eenheid

Gelykbreek = Vaste koste / (Verkoopprys per eenheid - veranderlike
koste per eenheid)

Gelykbreek = R10m/(R1000-R400) = 16 667 eenhede

Question 2

Klasbespreking voorbeelde

Vr1 n Belegger het ‘n jaar gelede 100 000 aandele teen R1 elk in XYZ Bpk gekoop. Die aandeelprys vandag is R 1.25 toe hy die aandele verkoop het.

Die maatskappy het gedurende die jaar ‘n tussentydse dividend van 3c per aandeel en ‘n finale divident van 2c per aandeel betaal.

Bereken die belegger se opbrengs op sy belegging.

Answer 2

Totale dividend = (0,03 + 0,02) = R0,05

(100,000 x 1) = R100,000 Aanvanklike aandeel

(100,000 x R1,25) = R125,000
Prys met verkoop

Opbrengs met verkoop = 125,000 - 100,000 = 25,000

Tussentydse dividend & finale dividende = R5,000 (100,000 x 0,05)

Totale Opbrengs -
25,000 + 5,000 = 30,000

Question 3

Opbrengs =

Answer 3

= Opbrengs / Belegging

= Kapitaal + Inkomste / Belegging

Question 4

Enkel bate
Vr2 Die volgende waarskynlikheidsverpreiding en verwante jaarlikse opbrengskoerse vir twee projekte is beskikbaar:

Uitkoms	Waarskynlikheid	Jaarlikse opbrengs		
	Waarskynlikheid	Projek A	Projek B	
Baie sleg	12,50%	15,00%	10,00%	
Sleg	17,50%	25,00%	15,00%	
Verwagte	40,00%	35,00%	20,00%	
Goed	20,00%	45,00%	25,00%	
Baie goed	10,00%	55,00%	60,00%	
				
Bereken die verwagte opbrengs van elke projek.

Answer 4

Waarskynlikheid x Verwante Opbrengs

Projek A
Baie sleg - 1,88%
Sleg - 4,38%
Verwagte - 14%
Goed - 9%
Baie goed - 5,5%

Verwagte Opbrengs = 34,75%

Projek B
Baie sleg - 1,25%
Sleg - 2,63%
Verwagte - 8%
Goed - 5%
Baie goed - 6%

Verwagte Opbrengs = 22,88%

Question 5

Vr3 Verwys na die projekte A en B in Vr2.

Bereken die volgende vir beide projekte afsonderlik:

1. Variansie	
2. Standaard afwyking	
3. Koeffisiënt van variansie

Answer 5

Pj:
12,50%
17,50%
40,00%
20,00%
10,00%

Rj - Re
KYK op foon

(Rj - Re)^2

Pj x (Rj - Re)^2

Question 6

Portefeulje
Vr4 n Kliënt se beleggingsportefeulje bestaan uit ‘n samestelling van drie (3) bates.
Die waardes en opbrengste op elkeen van die bates gedurende die afgelope vier (4) jaar was soos volg:

Bate X				
	Waarde (R) 	Opbrengs (%)		
Jaar 1 (2020)	 1 500,00 	7%		
Jaar 2 (2021)	 2 000,00 	8%		
Jaar 3 (2022)	 2 500,00 	9%		
Jaar 4 (2023)	 2 250,00 	8%		
				
Bate Y				
	Waarde (R) 	Opbrengs (%)		
Jaar 1 (2020)	 2 000,00 	9%		
Jaar 2 (2021)	 1 750,00 	8%		
Jaar 3 (2022)	 1 500,00 	8%		
Jaar 4 (2023)	 1 250,00 	7%		
				
Bate Z				
	Waarde (R) 	Opbrengs (%)		
Jaar 1 (2020)	 2 500,00 	15%		
Jaar 2 (2021)	 2 250,00 	12%		
Jaar 3 (2022)	 2 000,00 	10%		
Jaar 4 (2023)	 2 500,00 	12%		
				
Bereken die volgende vir die kliënt se portefeulje:				
1. Variansie				
2. Standaard afwyking				
3. Koeffisiënt van variansie

Question 7

Die kospe van risiko:

Wat is n voorbeeld van n risiko vrye belegging?

Answer 7

• 8% Regerings bond wat mature in 10 jaar

Question 8

Die kospe van risiko:

Hoekom sal n belegger eerder n belegging met hoe risiko aangaan as n risiko-vrye een?

Answer 8

Want dit offer n groter opbrengs op belegging

Question 9

Die kospe van risiko:

Watse faktore beinvloed n individu se voorkeur oor risiko beleggings

Answer 9

Word beinvloed deur die nut wat hulle verkry uit die maak van die belegging

wat gevorm kan word deur hul behoetes en persoonlikheidseineskappe

Question 10

Die kospe van risiko:

Hoe beinvloed ouderdom n belegger se houding teenoor risiko

Answer 10

Ouers beleggers beweeg al hoe nader aan aftrede en sal nie n risiko belegging wil aangaan nie, omdat hulle nie die verlies gaan kan vervang nie

Jonger beleggers is meer geneig om risiko beleggings aan te gaan

Question 11

Die kospe van risiko:

Wat is die twee groot areas van risiko assosieer met investering in die aandele van n gelyste maatskappy?

Answer 11

1. Besigheids risiko
2. Finansiele risiko

Question 12

Besigheids risiko:

Wat is besigheids risiko?

Answer 12

Ontstaan asgevolg van die natuur van besigheid en ook die onsekerheid van die industrie waarin die besigheid wandel

Question 13

Besigheids risiko:

Faktore wat maak dat verkope veranderlik kan wees?

Answer 13

1. Verhoogde mededinging
2. Beskikbaarheid van substituut produkte
3. Effekte van resessie
4. Verandering in tegnologie
5. Mark skywe

Question 14

Besigheids risiko:

Hoe is die effek van besigheids risiko op finansiele prestasie meetbaar

Answer 14

Deur die veranderlikheid van verdienste voor rente en belasting (EBIT)

Question 15

Formule vir gelykbreekpunt=

Answer 15

Vaste koste / budrae per eenheid

= F / S - VC (english)

= Vaste koste / Verkope - veranderlike koste

Question 16

Formule vir DOL=

Answer 16

= bydrae / EBIT

= Verkope - veranderlike koste / Verkope - veranderlike koste - vaste koste

Question 17

Markdoeltreffendheid

Answer 17

Die mate waarin markpryse alle beskikbare, relevante inligting weerspieël.

Question 18

CAPM

Answer 18

Die verwagte opbrengs op beide die mark en ‘n risikovrye bate , asook die bate se korrelasie of sensitiwiteit vir die mark

Question 19

Doeltreffende Grens

Answer 19

‘n Stel beleggingsportefeuljes wat na verwagting die hoogste opbrengs op ‘n gegewe vlak van risiko sal lewer

Question 20

Beta

Answer 20

‘n Maatstaf van ‘n sekuriteit se wisselvalligheid relatief tot die mark se wisselvalligheid