Klinische tekenen & technische onderzoeken Flashcards
3 hoofdklachten van de pneumologie
Hoest
Dyspneu (kortademigheid)
Thoracale pijn
Algemene noodzakelijke vragen van de (respiratoire en algemene) anamnese
- Koorts, nachtzweten
- Eetlust, gewistsverandering
- Moeheid
- Triade: Hoest, Dyspneu, Thoracale pijn
- Piepende ademhaling
- Snurken, slaapapneu
- Beroepsanamnese
- Familieale anamnese (longfibrose, kanker, …)
- Blootstelling aan huisdieren, asbest, hobby’s, reizen, …
- Rookgewoonten (hoe lang? hoe veel?)
Oorzaken van de acute hoest (6)
Luchtweginfectie
Kinkhoest (Bordetella pertussis)
Allergische rhinitis
Exacerbatie COPD/bronchiaallijden
Inhalatie van toxische gassen/dampen
Aspiratie vreemd voorwerp
Oorzaken chronische hoest (>8 weken) + diagnose (11)
Roken
Postnasale drip (syndroom)
Astma
Chronisch bronchiaallijden (chronische bronchitis, COPD)
Gastro-oesophagale reflux
Bronchiëctasieën
Bronchustumoren
Linker hartdecompensatie
Inname van ACE-inhibitoren (captopril, perinidopril, …)
TBC
Mediastinale tumoren
D/ RX thorax
Wat belangrijk bij hoest navragen?
Acuut/Chronisch
Productief? Expectoratie van sputum?
Uitlokkende factoren en tijdstip
- Houdingsgebonden
- Nachtelijke hoest
- Bronchiale hyperreactiviteit (BHR)
Voorbeelden:
- Postnasalde drip is erger bij platliggen
- Kans op astma is groot bij nachtelijke hoest
- Warm/Koude, sterke geuren, rook, → BHR
Complicaties van hoesten
Ribfractuur
Spierruptuur
Bronchoconstrictie
Barotrauma (pneumothorax, pneumomediastinum, subcutaam emfyseem)
Urine incontinentie
Syncope
Expectoratie van grote hoeveelheden sputa bij …
Bronchiëctasieën
Longabces
Broncho-alveolair carcinoom
Hemoptoe is wel/geen alarmteken? R/?
JA, absoluut!
R/ CT Thorax
Wat zijn bronchiëctasieën?
Blijvende verwijdingen van delen van de luchtwegen (bronchiën) door beschadiging van de BRONCHUSWAND.
Oorzaken van bronchiëctasieën
Luchtweginfectie
Stoornissen van het immuunsysteem
Erfelijke aandoeningen (cystic fibrosis)
DD hemoptoe/hematemesis
Hemoptoe = bloed ophoesten (respiratoir)
Hematemesis = bloed opbraken (gastro-intestinaal)
Hemoptoe = rood schuimerig, pH neutraal
Hematemesis = donkder rood, gemengd met voedsel, pH zuur
Meest frequente oorzaken bij lichte hemoptoe
Respiratoire infectie
COPD
Bronchiëctasiën
TBC
Longembool
Stollingsstoornissen
Meest frequente oorzaken bij ernstige hemoptoe
Bronchuscarcinoom
Bronchiëtasiën
Necrotiserende infecties (TBC, longabces)
→ Geeft kans op stikken en respiratoire insufficiëntie!
Op wat wijst schouderpijn/abdominale pijn?
Pleurale pathologie
Hoe herkent met pleurale pijn?
Scherp, AH-gebonden, AH-inhibitie, pijn aan de schouder en abdomen.
Hoe herkent met pijn van hart of mediastinale structuren? (Onderscheiden van pleurale pijn)
Dof, geen relatie met AH, centraal
Oorzaken thoracale pijn met pleuraal karakter
Pleuritis (infectieur of maligne)
Pneumonie
Longinfarct/longembolie
Pneumothorax
Abdominaal proces (pancreatitis, subfrenisch abces)
Oorzaken thoraxwandpijn (niet AH gebonden)
Ribpathologie
Onsteking IC spier of zenuw
Syndroom van Tietze (chronische onsteking van het KB tussen sternum en ribben)
Oorzaken retrosternale pijn
Acuut coronair syndroom
Longembolie (geeft ook pleurapijn)
Slokdarmpathologie
Pericarditis
Tracheitis
Oorzaken van piepende ademhaling (expiratoir) en stridor (inspiratoir) → opdelen.
Diffuus verspreid piepend:
- Astma, CO bronchiaal lijden
Unilateraal piepend:
- Vernauwing grote bronchi (voorwerp, tumor)
Stridor (inspiratoir):
- Stenose larynx, trachea of hoofdbronchi
- Oedeem epiglottis
Definitie van dyspnoe
Subjectieve gewaarwording van een moeilijke ademhaling of luchthonger.
Dyspnoe classificatie
1 → normaal
2 → pt kan op vlakke weg meestappen met leeftijdsgenoot (cfr geslacht, leeftijd, …)
3 → pt is niet meer in staat mee te stappen met normale persoon op vlakke weg.
4 → pt is niet meer in staat 100m te wandelen zonder stil te staan
5 → Kortademig bij geringe inspanning
Oorzaken van dyspnoe (groepen)
Pulmonale oorzaken
Cardiale oorzaken
Thoraxwandafwijkingen
Metabole stoornissen (chronische nierinsufficiëntie, metabole acidose → respiratoire compensatie)
Psychoneurotische oorzaken
Pulmonale oorzaken van dyspnoe
Verhoogde luchtwegweerstand
→ larynxspasmen, vreemd lichaam, astma, COPD
Verminderde longcompliantie
→ interstitiële inflammatie, fibrose
Onsteking pleura
→ inhibitiedyspnoe bij pleuritis
Cardiale oorzaken van dyspnoe
Linkerhartfalen met vochtophoping in interstitium van long of intra-alveolair oedeem
Verhoogd hartdebiet
Thoraxwandafwijkingen van dyspnoe
Verminderde thoraxwandcompliantie
→ Pleurale pathologie, kyfoscoliose (AH-spieren grijpen onder minder goede hoek aan), adipositas
Zwakke ademhalingsspieren
→ Neuromusculaire aandoeningen
Tachypnoe = …
> 20 AH/min
Geef de 4 pathofysiologische mechanismen van cyanose
- Gedaalde zuurstofspanning
- Vertraagde perifere circulatie
- Verminderd hartdebiet
- Functionele afwijking van Hb
Clubbing: definitie + teken van?
Clubbing = trommelstokvingers/horlogeglasnagels
→ Komt voor bij een aantal interne aandoeningen (voornamelijk cardiaal en pulmonaal) met chronische ischemie.
Oorzaken van clubbing
Bronchuscarcinoom
Bronchiectasieën
Longfibrose
Chronisch obstructief bronchiaallijden
Pleurale en mediastinale oorzaken
Subacute BCT endocarditis
Cyanotisch congenitaal hartgebrek
Levercirrose
Wat is het syndroom van Pierre Marie Bamberger?
= Hypertrofische osteoarthropathie
Clubbing!
Abnormale groei van periost langs lange pijpbeenderen (tibia, femur, …) met pijnlijke gezwollen polsen en enkels. Vaak een endothoracale maligniteit.
Welk syndroom?
- clubbing
- pijnlijke gewollen polsen en enkels
- endothoracale maligniteit
- abnormale groei periost lange pijpbeenderen
Pierre Marie Bamberger (= hypertrofische osteoarthropathie)
Wat is het syndroom van Horner?
- Unilaterale ptose bovenste ooglid
- Asymmetrische pupillen
- Enoftalmie
- Vasomotorische stoornissen van 1 gelaatshelft
Welk syndroom?
- Unilaterale ptose bovenste ooglid
- Asymmetrische pupillen
- Enoftalmie
- Vasomotorische stoornissen van 1 gelaatshelft
Syndroom van Horner
Wat is bilaterale chemosis?
- Oedeem v/d conjunctivae
- Zwelling van de conjunctivae rond de cornea
→ vocht (exsudaat) treedt uit de bloedbaan in de conjunctiva (bindvied) door hyperpermeabiliteit