kc fonksiyon testleri bozuklukları

Question 1

KCFT bize neyi gösterir?

Answer 1

*kc in fonksiyonunu değil, sağlığını gösterir ama kc i sağlam olanlarda da bozuk olabilir.

Question 2

KCFT nelerdir?

Answer 2

*enzimler: ALT, AST, ALP, GGT
*bilirubinler
*albumin, protrombin zamanı

Question 3

Toplumda AST ALT yüksekliğinin en sık nedeni nedir?

Answer 3

karaciğer yağlanması

Question 4

KCFT bozukluğu olan hastada anamnezde neleri sorgulamalıyız?

Answer 4

*ilaç: reçeteli, reçetesiz, bitkisel
*kimyasal madde (kurşun toksikasyonu vb)
*alkol
*parenteral bulaş
*fekal-oral bulaş: seyahat, kontamine gıda, direkt temas
*enzim yüksekliğinin süresi hepatitlerde 6 aydan sonra kronikleşti deriz, nash veya toksik durumlarda 2-3 ay sonra kronikleşti deriz.)
*semptomlar: hepatitte; artralji, miyalji, sarılık. kolanjitte; ateş, sağ üst kadran ağrısı, sarılık gibi.

Question 5

KCFT bozukluğu görüp FM yaptığımızda ne görebiliriz?

Answer 5

hastada eğer siroz gelişmemişse FM bulgusu yoktur.
*kas atrofisi
*spider nevüs, palmar eritem, jinekomasti, kaput medusa vb.
*dupuytren kontraktürü, parotis glandı büyümesi, testiküler atrofi (daha çok alkolik sirozda)
*virschow nodu, sister mary joseph nodu (abdominal malignitelerde olurlar)
*juguler venöz dolgunluk
*asit
*asit olmaksızın sağ plevral efüzyon

Question 6

Juguler venöz dolgunluk varlığında ne düşünürüz?

Answer 6

*sağ kalp yetmezliği düşünürüz bu da hepatik venöz konjesyon yapar.

Question 7

Virschow nodülü nedir?

Answer 7

*mide ve pankreas kanserleri gibi abdominal bir malignite yayılarak sol supraklaviküler lenf nodlarının büyümesinde neden olabilir.

Question 8

Sister mary joseph nodülü nedir?

Answer 8

*mide, over, kolon, rektum veya pankreas tümörlerinin metastazına ikincil umblikulusta ele gelen deri altı kitledir.

Question 9

Hepatosellüler harabiyeti gösteren testler?

Answer 9

*AST
*ALT
(ALT karaciğere daha spesifiktir. Rabdomiyoliz, MI gibi durumlarda AST yükselebilir.)

Question 10

Kolestazı gösteren testler?

Answer 10

*ALP
*GGT
(GGT daha spesifik)

Question 11

Karaciğerin sentez fonksiyonunu gösteren testler?

Answer 11

*protrombin zamanı
*albumin

Question 12

AST ALT nin belirgin yükselişi bize ne düşündürür?

Answer 12

*viral, toksik, iskemik, otoimmün HEPATİT.

Question 13

AST/ALT 2 den büyükse yani AST ALT ye göre çok daha fazla yükselmişse ne düşünürsün?

Answer 13

*alkolik kc hastalığı
*toksik hepatit
*wilson
*iskemik hepatit
*siroz

Question 14

ALT AST ye göre çok daha fazla yükselirse ne düşünürsün?

Answer 14

*kronik hepatit düşünürüm. parankim hastalıklarında alt daha ön planda yükselir.

Question 15

Daha önce ALT si yüksek kronik hepatitli hastanın AST si öne geçerse ne düşünürsün?

Answer 15

*hastada fibrozis ve siroz gelişiyor diye düşünürüm.

Question 16

ALT ve AST nin belirgin arttığı durumlar?

Answer 16

*akut viral hepatit
*toksik hepatit
*akut kc iskemisi
*akut sağ kalp yetmezliği
*akut biliyer obstrüksiyon

Question 17

Akut hepatit B markerları?

Answer 17

*HbsAg +
*Anti-HbcIgM +
*HbeAg +
*HBVDNA +

Question 18

Kronik hepatit B markerları?

Answer 18

*HbsAg +
*AntiHbcIgG +
*HbeAg +
*HBVDNA +

Question 19

Hangi sistemik hastalıklarda aminotransferazları yüksek görebiliriz?

Answer 19

*kc in doğrudan tutulumu
*nonspesifik reaktif hepatit
*kc yağlanması
*gaucher hastalığı, tbc, metabolik hastalıklar
*granülomatöz hepatit
*ilaç etkisi: toksik hepatit
*malign hastalıklar (lenfoma gibi)
*infiltratif hastalıklar: amiloidoz gibi
*kvc hastalıkar: sağ kalp yetmezliği gib
*romatolojik hastalıklar: RA, SLE, SS, sjögren
*infeksiyonlar: streptokok, stafilokok, tbc, shigella, covid, gonokok…

Question 20

Hafif, kronik serum aminotransferaz yüksekliğine nasıl yaklaşırsın?

Answer 20

*hafif kronik derken: değer 250 den düşük, süre 6 aydan uzun.
Adım 1:
*tedavileri, ilaç kullanımını sorgularım.
*alkol kullanımı denetlerim zaten ast altden fazla yükselmişse alkole bağlı kc hastalığı düşünürüm.
*yağlı kc yönünden değerlendiririm zaten ast/alt < 1 ise yağlı kc düşünürüm. USG çekerim. USG de kc parankim ekzojenitesini artmış görürüm.
Adım 2:
*kas hastalıklarını ekarte ederim. (CK, aldolaz) bakarım.
*tiroid hastalığını ekarte ederim.
*çölyak hastalığını ekarte ederim. (özellikle diyare ve açıklanamayan dea varsa.) anti endomisiyal IgA ve anti doku transglutaminaz IgA bakarım.
Adım 3:
*az görülen kc hastalıklarını düşünürüm.
*otoimmün hepatit: kadın cinsiyet, otoimmün hastalık hikayesi. protein elektroforezi yap ana sma bak.
*wilson hastalığı, seruloplazmin bak, 24 saatlik idrarda bakır bak.
*alfa 1 antitripsin eksikliği düşün özellikle amfizemli genç hastalarda. fenotip bak.
*hemokromatozis taraması yaparım.
Adım 4:
*nedeni hala bulamadıysan: enzim yükseklikleri 2 kattan düşükse takip et, 2 kattan yüksekse bx yap.

Question 21

Kolestaz düşünüyorsan hangi testleri istersin?

Answer 21

*alkalen fosfataz (ALP)
*gama glutamil transpeptidaz (GGT)
*5 nükleotidaz
*lösin aminopeptidaz
(son 2 si klinikte pek kullanılmaz.)

Question 22

Biliribun yüksekliğinde ne düşünürsün?

Answer 22

*normali: 0.1-1.0 mg/dL dir
*azalmış hepatik klirense bağlı yükselirler.
*kc hastalıklarının çoğunda ılımlı yükseklik olur.
*belirgin yükseliş varsa: ekstra ve intrahepatik kolestaz, hepatit, kalıtsal hiperbilirubinemiler düşünülür.

Question 23

Hastanın PT si yüksek çıktı, kc de mi sorun var safra da mı nasıl anlarsın?

Answer 23

*hastaya vit K verirsin eğer düzelirse emilim bozukluğudur faktör 2 7 9 10 emilemiyordur yani obstrüksiyon vardır deriz.
*vit K verince düzelmezse kc de sorun vardır deriz.

Question 24

Hastanın albümin düşüklüğü bize ne düşündürür?

Answer 24

*kronik kc yetmezliği aklımıza gelir.
*bunun dışında: nefrotik sendrom. protein kaybettiren enteropati, vasküler kaçak, malignansi, inflamatuar hastalıklar.

Question 25

Child-Pugh sınıflaması?

Answer 25

*siroz hastalarında başka nedenlerle cerrahi yapılması gerektiğinde mortaliteyi belirlemek için yapılmış skorlamadır.
-total bilirubin (mg/dl)
-albumin (g/dl)
-protrombin zamanı (s)
-assit
-hepatik ensefalopati
değerlendirilir.

Question 26

MELD skoru nedir?

Answer 26

*kc transplantasyonu adayları arasında önceliği belirlemek için kullanılır. MELD skoru 15 ve üzeri olan hastalarda transplantasyon düşünülmelidir. max skor 40 olabilir. Hastada HCC gelişimi otomatik olarak hastayı üst sıralara taşır (doğrudan 22 puan)
-bilirubin
-INR
-kreatinin
değerlendirilir.