Kafli 4.

Question 1

Skilgr. á relative risk?

Answer 1

Hlutfallslegur munur á nýgengi sjúkdóms hjá útsettum og óútsettum

Question 2

Skilgr. á risk difference?

Answer 2

Heildarmismunur á nýgengi hjá útsettum og óútsettum

Question 3

Skilgr. á odds ratio?

Answer 3

Gagnlíkindahlutfall; munur á algengi áreitis hjá útsettum vs óútsettum

Question 4

Út á hvað snýst greinandi faraldsfræði?

Answer 4

Með sömu mælingu getum við borið saman áhættu eða ?byrði? í mismunandi hópum

Question 5

Hver er munurinn á lýsandi faraldsfræði og greinandi faraldsfræði?

Answer 5

Í greinandi faraldsfræði erum við að prófa einhverja ákveðna tilgátu

Question 6

Hvernig er 2x2 taflan uppbyggð?

Answer 6

Lóðrétt

1. Útsett
2. Óútsett

Lárétt

1. Útkoma
2. Engin útkoma

Question 7

Hvenær notum við persónutíma til að reikna?

Answer 7

Opið tíðni eða nýgengistíðni

Question 8

Hvenær notum við relative risk? (aka. rate risk)

Answer 8

Gefur til kynna líkurnar á að veikjast hjá hóp með útsetninguna miðað við hóp sem er ekki útsettur.

T.d. berð saman tvo hópa. Einn reykir og hinn ekki.

Veikindi: Lungnakrabbamein

Útsetning: Reykingar

Question 9

Hver er formúlan fyrir relative risk? (rate ratio)

Answer 9

Útsettir (reykja t.d.) fyrir ofan´

Question 10

Hvenær er risk ratio jafngilt rate ratio?

Answer 10

Þegar um stuttan eftirfylgnatíma er að ræða

Question 11

Hvernig er hægt að túlka niðurstöðurnar úr relative risk?

Answer 11

Minna en 0: Verndandi

1: Engin tengsl

Hærra en 1: Eykur líkur

Question 12

Hvað er RR-1?

Answer 12

Hversu langt frá 1, svarið okkar úr relative risk, er..

T.d. með 1.2. þá er 20% auknar líkur á að þróa með sér….

0.8.. 20% minni líkur á að þróa með sér

Question 13

Ef að Relative risk er 14.5. Hversu mörg % eru þá að vera útsettur?

Answer 13

1350%

Question 14

Hvernig reiknum við áhættumun (e. risk difference)?

Answer 14

Nýgengi_útsettra - nýgengi_óútsettra

Question 15

Ef orsakasamhengi er á milli útsetningar og útkomu þá tölum við um….

Answer 15

Ef orsakasamhengi er á milli útsetningar og útkomu þá tölum við um rekjanlega áhættu (e. attributable risk)

Question 16

Áhættuhlutfall vs áhættumismunur?

Answer 16

Áhættuhlutfall (relative risk) segir til okkur hversu margfalt líklegri hópur A er að verða veikur en hópur B. (Hlutfall, engar einingar)
Áhættumismunur (Rate difference) þá er % talan dregin frá nýgengi útsetta og nýgengi óútsetta. (Einingar,

Relative risk getur verið lág en á sama tíma getur rate difference verið hátt. Tengist undirliggjandi sjd?

Áhættumismunur er oft notað með til að setja niðurstöðurnar í betra samhengi… t.d. ef að talað er um 2x meiri líkur en þa er það kannski bara 2/10000 en ekki 1/10000

Question 17

Hvernig reiknum við gagnlíkindi? (e. odds)

Answer 17

Jákvæð/neikvætt.

Líkur að draga spaða úr spilastokk
⅓

Hjálmur notaður: Fyrir hvern 1 sem hlaut heilaskaða var 1.51 sem hlaut hann ekki

Hjálmur ekki notaður: Fyrir hvern 1 sem hlaut heilaskaða var 0.79 sem hlaut hann ekki

Question 18

skilgr.á Gagnlíkinahlutfalli og hvernig er það reiknað?

Answer 18

A B
C D

Hlutfall þeirra sem reyktu og reyktu ekki og fengu lungnakrabbamein
vs hlutfall þeirra sem reyktu og reyktu ekki og fengu ekki lungnakrabbamein

Þá er (A/C) / (B/D)

Hægt að snúa við og fá (A/B) / (B/C)

Líka hægt að margfalda í kross!

Túlkum niðurstöðuna á sama hátt og áhættuhlutfall

Question 19

Ef að Odds ratio er 0.52 á milli tveggja hópa, hvað segir það okkur?

Answer 19

Að útsetti hópurinn er 48% ólíkegri (eða 0.52 the odds) til að vera veikur en hinn

Question 20

Hvenær má nota OR í staðinn fyrir RR?

Answer 20

Þegar að nýgengi er lágt

Question 21

Skilgr. á attributable fraction AF% og jafna?

Answer 21

Number of cases of disease among exposed individuals that can be attributed to the exposure.

Hlutfall nýgengisins sem má rekja til útsetningarinnar

(Nýgengi_útsettra-nýgengió_útsettar)/Nýgengi_útsettra

Question 22

Rekjanleg áhætta (PAR%) í þýði skilgr. og jafna…

Answer 22