Jeugdrecht in de Praktijk - H1

Question 1

Wat regelt het familierecht?

Answer 1

Het familierecht regelt de rechtsverhoudingen tussen personen op het gebied van families en relaties, zowel verticaal als horizontaal.

Question 2

Wat houden verticale relaties in?

Answer 2

Afstamming en ouderlijk gezag.

Question 3

Wat houden horizontale relaties in?

Answer 3

Huwelijk en geregistreerd partnerschap.

Question 4

Wat regelt het afstammingsrecht?

Answer 4

Het afstammingsrecht regelt de afstamming tussen ouders en kinderen en benoemt wie volgens de wet familie van elkaar is.
Het geeft het kind een rechtsbetrekking tot zijn familie.

Question 5

Wat betekent het dat het afstammingsrecht dwingend recht is?

Answer 5

Afstammingsrecht = dwingend recht –> regels staan vast en er is geen ruimte om zaken op eigen inzicht te bepalen/regelen.

Question 6

Europees Verdrag voor de Rechten van de mens (EVRM) in NL heeft een rechtstreekse werking houdt in dat..

Answer 6

De rechterlijke macht in NL alle wetgeving en bestuur direct aan het EVRM moet toetsen.

Question 7

Wat kunnen Nederlanders doen als ze het niet eens zijn met een beslissing van de overheid op basis van het EVRM?

Answer 7

Nederlanders kunnen bij de rechter bepalingen uit het EVRM inroepen tegen beslissingen van de overheid.

Question 8

Wie wordt er volgens de Nederlandse wet als juridische moeder gezien?

Answer 8

De vrouw uit wie het kind geboren is, wordt de juridische moeder, ongeacht of er genetisch materiaal van anderen is gebruikt.

Question 9

Hoe kan een wensmoeder de juridische moeder worden in NL?

Answer 9

Een wensmoeder kan alleen juridische moeder worden via adoptie.

Question 10

Wie wordt volgens de Nederlandse wet als vader van rechtswege beschouwd?

Answer 10

De man die op het moment van de geboorte getrouwd is of een geregistreerd partnerschap heeft met de moeder wordt als vader van rechtswege beschouwd.

Question 11

Wat gebeurt er als een kind geboren wordt vóór het huwelijk of geregistreerd partnerschap?

Answer 11

Als het kind vóór het huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren, is er geen vaderschap van rechtswege.
–> De man moet het kind erkennen, om als vader te worden erkend.

Question 12

Wat is moederschap van rechtswege en sinds wanneer geldt dit voor de tweede moeder?

Answer 12

Sinds 2014 geldt moederschap van rechtswege voor de tweede moeder.

Op voorwaarde dat er een formele relatie is met de geboortemoeder op moment van de geboorte en het kind is verwekt door kunstmatige inseminatie (KI) met een ONBEKENDE donor.

Question 13

Wat zijn de 2 voorwaarden voor moederschap van rechtswege voor de tweede moeder?

Answer 13

• Er moet sprake zijn van een formele relatie van de ‘meemoeder’ of ‘duomoeder’ met de geboortemoeder op het moment van de geboorte van het kind.
• Het kind moet verwekt zijn door kunstmatige inseminatie (KI) met een ONBEKENDE donor.

Question 14

Wat houdt ouder door erkenning in?

Answer 14

Erkenning staat los van het biologisch vaderschap en schept een juridische relatie tussen de man die het kind erkent en het kind.
Sinds 2014 kan het ook voor vrouwenparen.

Question 15

Wat is een belangrijk verschil tussen ouder door erkenning en ouderschap van rechtswege?

Answer 15

Erkenning –> wel toestemming moeder vereist.

Ouderschap van rechtswege –> GEEN toestemming moeder vereist.

Question 16

Wat gebeurt er als toestemming van moeder voor erkenning niet kan worden verkregen?

Answer 16

Als de toestemming van moeder niet kan worden verkregen, kan vervangende toestemming door de rechter worden gegeven.

Question 17

Wanneer is erkenning van een kind niet mogelijk?

Answer 17

• Moeder of kind (vanaf 12 jaar) geen toestemming geeft
• Het kind al 2 ouders heeft
• De man vanwege te nauwe verwantschap geen huwelijk met de moeder mag sluiten (broer, vader, oom van de vrouw)
• De man nog geen 16 jaar is

Question 18

Wat houdt ouder via gerechtelijke vaststelling in?

Answer 18

Ouder via gerechtelijke vaststelling geldt voor partners die geen juridisch ouder willen zijn.
Inclusief een man die overlijdt voordat hij het kind heeft erkend.

Question 19

Kan de geboortemoeder het juridisch ouderschap afdwingen?

Answer 19

Ja, de geboortemoeder kan in principe via de rechter het juridisch ouderschap afdwingen, zelfs tegen de wil van degene die het betreft.

Question 20

Wat houdt ouderschap via adoptie in volgens de Nederlandse wet?

Answer 20

Ouderschap via adoptie betekent dat alle gevolgen die de Nederlandse wet aan ouderschap verbindt, ook van toepassing zijn op ouders die door adoptie een kind krijgen.

Question 21

Wat zijn de gevolgen van juridisch ouderschap?

Answer 21

Juridische ouders hebben vaak het gezag over het kind of kunnen hierom vragen.

door juridisch ouderschap –> recht en plicht op omgang kind, ook na scheiding
- onderhoudsplicht
- erfrecht

• ouders moeten kosten dragen voor verzorging + opvoeding tot meerderjarig. (onderwijs is dit 21 jaar)

automatisch erfgenaam –> kind achternaam van een/beide ouders.

Question 22

Aan welke voorwaarden moeten Nederlandse adopties doen?

Answer 22

• Belang van het kind zijn
• Het kind heeft niks meer van biologische ouders te verwachten
• Kind jonger dan 18 jaar
• kind ouder dan 12 speelt eigen mening ook rol in de adoptie (onder 12 met uitzondering mening ook meegewogen).
• Grootouders mogen het kind niet adopteren.

Question 23

Welke eisen gelden er bij biologische ouders bij adoptie?

Answer 23

• Biologische ouders staan niet afwijzend tegenover adoptie. (geldt niet bij mishandeling/verwaarlozing).
• biologische moeder moet minstens 16 zijn bij adoptie en geen gezag meer hebben.

Question 24

Welke eisen gelden er bij adoptie ouders bij adoptie?

Answer 24

• Leeftijdsgrens 18 jaar en ouder dan het adoptiekind.
• Adoptieouders moeten al 3 jaar samenwonen.
• Het adoptiekind moet hier al een jaar gewoond hebben en verzorgd + opgevoed worden.

Question 25

Volgens welke stappen verloopt adoptie over landsgrenzen heen?

Answer 25

Haags Adoptieverdrag (1993)
Verzoek ingediend –> onderzoek RVDK naar geschiktheid –> bij Geschikt bevonden, dan adoptieouders cursus volgen over adoptie –> minister verleent toestemming adoptieouders -> via bemiddelingsbureau kunnen ze op zoek gaan.

Bemiddelingsbureau:
- informatie vergaren + autoriteiten land van herkomst informeren over het kind na adoptie.

Question 26

Wat betekent handelingsonbekwaam?

Answer 26

Kinderen onder 18 jaar hebben toestemming nodig in het juridisch verkeer te treden.

Goedgekeurd bij leeftijd passend rechtshandeling.

Question 27

Wat zijn de 3 juridische verhoudingen wat betreft gezag?

Answer 27

• Ouders hebben een formele relatie: als een getrouwde vrouw een kind krijgt, oefenen de vader en de moeder automatisch samen gezag uit. Ook bij getrouwde vrouwen en geregistreerd partnerschap.
• Ouders hebben geen formele relatie: hierbij is er geen automatisch gezag. Alleen de moeder krijgt automatisch gezag. Moeder moet dan instemmen over gezamenlijke gezagsvoering. Hier moet de partner het kind erkennen. Zonder erkenning is er geen gezag voor de partner. Zonder gezag is er bij scheiding een lastige situatie voor de niet-gezaghebbende ouder. Wanneer moeder afwijst, kan vader nog naar de rechter gaan. Rechter kan dit alleen afwijzen wanneer er onaanvaardbaar risico bestaat dat het kind klem komt te zitten tussen ouders.
• Ouder en niet-ouder: gezag kan ook door één ouder. Een ander persoon met wie de verzorging en opvoeding gedeeld wordt, kan dan ook gezag aanvragen. Dit moet wel in het belang van het kind geoordeeld worden en moet de niet-ouder een jaar lang voor het kind hebben gezorgd. De ouder moet daarbij ook al minstens drie jaar eenhoofdig gezag hebben gehad.

Question 28

Wat is een formele relatie?
(Juridische verhoudingen wat betreft gezag)

Answer 28

Getrouwd of geregistreerd partnerschap.

Question 29

Wat is GEEN formele relatie?
(Juridische verhoudingen wat betreft gezag)

Answer 29

Samenwonend en/of in een relatie.

Question 30

Wat is ouder en niet-ouder?
(Juridische verhoudingen wat betreft gezag)

Answer 30

Niet biologische-ouder. Wel in relatie en/of samenwonend met moeder.

Question 31

Wat is voogdij?

Answer 31

Alle minderjarigen staan onder gezag, als ouders er niet zijn of dit niet kunnen dan oefent een voogd dit gezag uit

Question 32

Op welke 3 manieren kan voogdij worden verkregen?

Answer 32

• van rechtswege (gezag samen met een niet-ouder en ouder overlijdt, wordt geen ouderlijk gezag maar voogdij.
• Door benoeming door een ouder (2 voogden benoemen, bijv. peetouders, voor overlijden)
• door de rechter

Question 33

Hoe werkt gezag na een scheiding?

Answer 33

• In principe gezamenlijk. Voor scheiding gezag = na de scheiding gezag.

Question 34

Wat is co-ouderschap en wat zijn de verplichtingen van ouders hierin?

Answer 34

• Beide ouders hebben gezag bij co- ouderschap.
• evenveel zeggenschap en vaak wonen kids om de beurt bij de ouders.

Verplichtingen ouders
- kinderen recht op ‘gelijkwaardige verzorging en opvoeding’ door beide ouders.
- ouders moeten band met andere ouder bevorderen.

Question 35

Wat moet er worden opgesteld bij co-ouderschap?

Answer 35

Ouderschapsplan moet opgesteld worden bij formele relaties.

Question 36

Hoe kan een ouderschapsplan worden opgesteld?

Answer 36

• Afspraken over verdeling van de opvoedings- en verzorgingstaken
• Omgangsregeling
• De manier van raadplegen en informatie verschaffen tussen ouders
• Betaling kosten (kinderalimentatie)

Question 37

Wat is eenhoofdig gezag en op welke basis wordt het toegewezen?

Answer 37

Eenhoofdig gezag: een ouder kan de rechtbank verzoeken om het gezag aan deze ouder toe te wijzen. Dit wordt alleen toegewezen op grond van het ‘klemcriterium’.

–>De verzoekende ouder moet aannemelijk maken dat het kind bij gezamenlijk gezag klem of verloren zal raken tussen ouders en dat hier niet snel verbetering in zal komen.

Question 38

Wanneer kan eenhoofdig gezag ook worden toegewezen?

Answer 38

Eenhoofdig gezag –> Daarnaast kan het toegewezen worden wanneer het belang van de minderjarige noodzakelijk wordt geacht vanwege ernstige ziekte of stoornis van de ouders of vanwege een geschiedenis van mishandeling.

Hierbij wordt advies gevraagd aan de Raad voor Kinderbescherming. In Nederland bestaan er qua gezag maar twee mogelijkheden: of beide ouders zetten gezag voort of een van het krijgt het en de ander niet. Maar er bestaat nu ook een tussenvorm waarbij één ouder een lichte vorm van gezag behoudt, maar alleen voor bepaalde, in de rechterlijke uitspraak genoemde doelen.