Hoorcollege 2 Flashcards
Uitgangspunt van kinderbeschermingsmaatregelen binnen het materiële jeugdbeschermingsrecht
Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de zorg en opvoeding van hun kinderen en hebben de vrijheid om zelf te bepalen hoe zij de opvoeding vormgeven.
Hoe kan het kinderbeschermingsrecht worden gekarakteriseerd binnen het rechtssysteem?
Kinderbeschermingsrecht onderdeel van PRIVAATRECHT, maar heeft kenmerken van PUBLIEKRECHT, zoals verticale relatie tussen procesdeelnemers en mogelijkheid voor overheid om in te grijpen.
Basiskenmerken publiekrecht
- Primair verticale relaties tussen de procesdeelnemers.
- De overheid die ingrijpt en vergaande middelen kan inzetten waarmee de rechten van burgers worden ingeperkt. Kinderbeschermingsrecht gaat niet om straffen, maar om beschermen.
Positieve verplichting voor de positie overheid
Kinderen de noodzakelijke bescherming bieden tegen alle vormen van fysieke of mentale mishandeling, nalaten etc.
Negatieve verplichting voor de positie overheid
Ouderlijke rechten en vrijheid ouders en kinderen om samen op te groeien zonder dat iemand zich daarin mengt respecteren.
Vals negatieve verplichting positie overheid
Ten onrechte oordelen dat ingrijpen niet nodig is, vaak om ouders nog een kans te geven.
Vals positieve verplichting positie overheid
Ten onrechte oordelen dat ingrijpen nodig is, vaak om het risico op een gezinsdrama te willen uitsluiten.
Belangrijkste uitgangspunt voor belang kind bij kinderbeschermingsmaatregelen
- Bij alle maatregelen die het kind betreffen vormt het belang van het kind een eerste overweging.
- Concretisering bedreiging en doelstelling.
- Inschatting effect op kind (Micro- en macroniveau)
Principe van ‘‘ultimum remedium’’ binnen de kinderbescherming
- Serieuze ontwikkelingsbedreiging.
- Alle mogelijkheden in het vrijwillige kader moeten zijn uitgeput of zijn overwogen.
Belangrijkste uitgangspunt voor ‘zo licht mogelijk’ kinderbeschermingsmaatregelen.
- Streven naar de minst ingrijpende oplossing.
- Herstellen van ‘normale’ gezinsverhoudingen.
3 uitgangspunten kinderbescherming
- Belang van kind
- Ultimum remedium
- Zo licht mogelijk
2 mogelijkheden die het kinderbeschermingsrecht kent sinds de wetswijziging in 2015
- Gezagsbeperking (Ondertoezichtstelling (OTS)/uithuisplaatsing (UHP)
- Gezagsbeëindiging
Aard van maatregel: ONDERTOEZICHTSTELLING
- Gezagsbeperkende maatregel (Ouders houden gezag, maar dit wordt beperkt).
- Opgelegd aan minderjarige (0-18 jaar)
- Gedwongen begeleiding door een jeugdbeschermer, die (schriftelijke) aanwijzingen kan geven aan kind en ouder.
Doel van maatregel: ONDERTOEZICHTSTELLING
- Hulp en steun aan kind en ouder: Wegnemen ontwikkelingsbedreiging.
- Versterken gezinsband
- In specifieke gevallen: toewerken naar zelfstandigheid (bijv. 16/17- jarigen die al langere tijd uit huis geplaatst zijn).
Cumulatieve gronden van maatregel: ONDERTOEZICHTSTELLING
- Er is sprake van een ernstige ontwikkelingsbedreiging.
- Noodzakelijke hulp wordt niet of onvoldoende geaccepteerd.
- Gerechtvaardigde verwachting dat ouders binnen een aanvaardbare termijn de verzorging en opvoeding weer kunnen dragen.
Grond voor maatregel: UITHUISPLAATSING
- Noodzakelijk in het belang van de opvoeding en verzorging.
Uitgangspunten maatregel: UITHUISPLAATSING
- Besluit en uitvoering maatregel moet consistent zijn met doel van hereniging van het gezin (maatregel = van tijdelijke aard) .
- Proportionaliteit (= staat belang in verhouding tot inbreuk) en subsidiariteit (= dit de beste manier het doel te bereiken)
- Mogelijkheid tot participeren in procedure.
Uitvoering maatregel: UITHUISPLAATSING
- Uithuisplaatsing in een pleeggezin (bij voorkeur in het eigen netwerk)
- Uithuisplaatsing in een residentiële setting (Open of gesloten)
Wanneer wordt een kind met een uithuisplaatsing in een residentiële setting geplaatst?
Voor een machtiging gesloten jeugdhulp zijn er verschillende aanvullende wettelijke vereisten.
Omdat dit kan worden gezien als vorm van vrijheidsbeneming van minderjarigen.
- Ernstige opgroei- of opvoedingsproblemen die de ontwikkeling van de jeugdige naar de volwassenheid ernstig belemmeren.
- Opneming en verblijf zijn noodzakelijk om te voorkomen dat de jeugdige zich aan deze jeugdhulp onttrekt of daaraan door anderen wordt onttrokken.
- Instemmingsverklaring gedragswetenschapper.
- Voorwaardelijke machtiging gesloten jeugdhulp.
Gronden voor maatregel: GEZAGSBEËINDIGING
- Ernstige ontwikkelingsbedreiging voor het kind.
- De verwachting is NIET gerechtvaardigd dat ouders binnen een aanvaardbare termijn in staat zijn de opvoeding te dragen.
- De ouder misbruikt zijn gezag.
Uitgangspunten voor de maatregel: GEZAGSBEËINDIGING
- In de regel volgt eerst een OTS/UHP.
Als direct al duidelijk is dat dit niet werkt (bijv. ouders meerdere kids die elke keer uit huis geplaatst moeten worden) kan direct gezagsbeëindiging plaatsvinden. - Het belang van stabiliteit en continuïteit voor de ontwikkeling van het kind.
- Onzekerheid schadelijk voor ontwikkeling kind.
- Verblijft het kind op zeer jonge leeftijd in een perspectief biedend pleeggezin, dan dient duidelijkheid te bestaan over het opvoedingsperspectief.
- Bij een jaarlijkse verlenging OTS zonder perspectief op thuisplaatsing blijft het kind in onzekerheid.
- Zwaarwegende betekenis aan het belang van continuïteit en ongestoord hechtingsproces.
- De enkele bereidheid van de ouder zich niet te verzetten tegen een MUHP mag niet doorslaggevend zijn in de afweging.
Met wie hangt jeugdhulp sterk samen?
GEMEENTE: Om jeugdhulp te kunnen krijgen is een beschikking nodig van de gemeente, want die is verantwoordelijk voor het aanbod en de daadwerkelijke hulp. De beschikking vanuit de gemeente is dus heel belangrijk voor het krijgen van zorg.
Wat houdt jeugdhulp in?
Art. 1.1 Jeugdwet
1. Ondersteuning van, en hulp en zorg (niet zijnde preventie) aan jeugdigen en hun ouders bij het verminderen, stabiliseren, behandelen en opheffen van of omgaan met de gevolgen van psychische problemen en stoornissen, psychosociale problemen, gedragsproblemen of een verstandelijke beperking van de jeugdige, of opvoedingsproblemen van ouders.
2. Het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van jeugdigen met een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking, een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem en die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt.
Wat is er in het regeerakkoord 2010 afgesproken?
Regeerakkoord 2010: er moet een verschuiving plaatsvinden van zware gespecialiseerde (en dus dure) zorg naar lichtere vormen van ondersteuning