imunologija

Question 1

urodjena imunost

Answer 1

-sprecavanje ulaska mikroorg i brza eliminacija ako dospeju u tkiva
-aktivira se prva i neophodna je za otpocinjanje adaptivnog IO
-nema memoriju, uvek isti odg
-prepoznaje produkte ostecenih ili mrtvih celija i zapocinje reparaiju

Question 2

komponente urodjene imunosti

Answer 2

1. EPITELNE BARIJERE KOZE I SLUZOKOZE
   -mehanicka, lokalno produkovana At
2. CELIJE
   -fagocitne (makrofage i Ne), dendritske, mastociti, urodjene limfoidne, NK
3. PROTEINI PLAZME
   -komplement, lektini (vezuju se za UH i pomazu u prepoznavanju patogena), kolektini, pentraksini (CRP, serum amiloidni protein)
4. CITOKINI
   -inflamatorni IL1, TNF, IL6
   -hemokini
   -antivirusni- tip I interferon

Question 3

sta su polimorfonukleari odnosno granulociti

Answer 3

Ne
Ba
Eo

Question 4

sta prepoznaju celije urodjene imunosti

Answer 4

-zajednicke struktore odredjenih klasa mikroorg

Question 5

adaptivna imunost

Answer 5

-cine je T i B ly i njihovi proizvodi- At
-aktivira se posle urodjene tek nakon par dana kada Ag ili njegov proizvod dospeju do limfnih org
-vise je specijalizovana i ima efikasniju odbranu- bori ste protiv evoluiranih patogena koji se odupiru urodjenoj
-koristi efektorske mehanizme urodjene za eliminaciju Ag
-stvara memoriju
-celije imunosti ispoljavaju receptore koji specificno prepoznaju mnogo veci broj razlicitih molekula

Question 6

zasto se kaz adaptivna imunost

Answer 6

-adaptira se kroz umnozaanje i diferencijaciju Ly specificnih za te mikroorg

Question 7

zasto se kaze specificna imunost

Answer 7

-jer ima ogroman kapacitet za razlikovanje vrlo srodnih mikroorg i molekula

Question 8

zasto se kaze stecena imunost

Answer 8

jer se jak odg stice prethodnim izlaganjem istom Ag

Question 9

sta je Ag

Answer 9

-bilo koji molekul koji specificno prepoznaju Ly ili At

Question 10

tipovi adaptivne imunosti

Answer 10

-humoralna
-celularna

Question 11

humoralna adaptivna imunost

Answer 11

-B ly i At(cirkulacija, ekstracelularna tecnost, tkiva…)
-odbrana od ekstracelularnih mikrooorg koji zive i dele se van nasih celija=> fagocitoza
-At sprecavaju ulazak Ag u celiju i neutralisu toksine i pospesuju fagocitozu

Question 12

celularna adaptivna imunost

Answer 12

-T ly
-intracelularni mikroorg- oni koji su vec usli

Question 13

uloge T ly

Answer 13

1. aktivacija makrofaga koji u sebi sadrzi fagocitovane mikroorg- POMOCNICKI T ly
2. vezuju se za inficirane celije i ubijaju ih - CITOTOKSICNI T ly
   -obe vrste T ly prepoznaju Ag prikazane na povrsini celija domacija

Question 14

pasivna imunost

Answer 14

-unos At iz aktivno imunizirane jedinke
- za brzu imunost, tj nema dugotrajne otpornosti, traje dok traju At odnosno poluzivot imunoglobulina
-novorodjence ima majcina At
-KLINICKI: -kod imunodeficijentnih se koristi humani Ig sakupljen od vise donora, razlicita specificnost
-hitan tretman, ugl kod virusa, ujeda zmije

Question 15

svojstva adaptivnog IO

Answer 15

1. specificnost i raznolikost
2. memorija
3. klonska ekspanzija
4. specijalizacija
5. samoogranicavanje
   6.nereaktivnost na svoje Ag

Question 16

specificnost i raznolikost adaptivnog IO

Answer 16

-specificnost=razlikuju milione Ag
-raznolikost=limfocitni receptor je jako raznolik
-osnova za oba svojstva: SVAKI LY IMA SAMO JEDAN REC ZA NEKI SPECIFICNI Ag I KAD NA NJEGA NAIDJE DOLAZI DO AKTIVACIJE I KLONIRANJA

Question 17

sta je klon

Answer 17

-grupa genetski identicnih celija koje su nastale deobom 1 celije
-klonovi nastaju u limfoidnim org

Question 18

memorija adaptivnog IO

Answer 18

-prvo izlaganje: primarni IO posredovan naivnim Ly
-ponovno izlaganje: sekundarni IO i aktivacija memorijskih Ly -> svakim novim susretom raste broj memorijskih celija
-memorijske celije: dugo zive, nisu funkcionalno aktivne, godinama u krvi/tkivima
-znacajno za perzistentne i rekurentne infekcije
-vakcine

Question 19

klonska ekspanzija

Answer 19

faze aktivacije ly:
naivni B Ly + Ag = klonska eksmanzija——->
1. efektorski Bly (plazma celija)-zivi danima, sa izuzetkom dugozivecih plazma celija kostane srzi
2. memorijski Bly

naivni Tly (CD4+/CD8+) + Ag = klonska e. ->
1. efektorski T ly: CD4+ Th, CD8+ CTL
2. memorijski T ly : CD4+, CD8+

Question 20

specijalizacija adaptivnog IO

Answer 20

-optimalni IO prema razl vrstama Ag
-nekoliko klasa At, subpopulacije T celija

Question 21

samoogranicavanje IO

Answer 21

-IO slabi sa eliminacijom infekcije
-povratak imunog sistema u stanje mirovanja

Question 22

faze adaptivnog io

Answer 22

1. prepoznavanje Ag sa APC
2. aktivacija Ly- klonska ekspanzija i diferencijacija -> 7dana
3. eliminacija Ag (humoralni/celularni io) ->7-14 dana
4. slabljenje, homeostaza (apoptoza)
5. memorija

Question 23

limfoviti

Answer 23

-imaju veliko okruglo jedro heterohromatinsko
-malo citoplazme sa malo organela
-heterogeni su po :
-poreklu
-funkicji
-fenotipu

Question 24

B ly

Answer 24

-kod ptica sazrevaju u burzi
-kod ljudi u k srzi
-ispoljavaju membranski Ig (mIg)- B celijski receptor za Ag (BCR)

Question 25

t ly

Answer 25

-sazrevanje u timusu -subpopulacije: 1. pomocnicki Th-Ly 2. citotoksicni CTL 3. regulatorni Treg - svi ispoljavaju receptore za Ag -> alfa/beta TCR

Question 26

CD nomenklatura

Answer 26

-Ly se razlikuju po povrsinskim proteinima -CD opisuje povrsinske proteine koji definisu tip celije ili fazu celijske diferencijacije B Ly: CD19+,CD20+, CD21+,BCR+ T Ly: Th: CD3+, CD4+ CTL: CD3+,CD8+ Treg: CD3+, CD4+,CD25+,FoxP3+

Question 27

B ly vezuju

Answer 27

-nativne, solubilne Ag -Ag na povrsini mikroorg i celija -proteinske i neproteinske Ag

Question 28

T ly vezuju

Answer 28

-samo peptidne fragmente proteinskih Ag vezane za MHC molekul koji se nalazi na povrsini APC

Question 29

MHC molekuli

Answer 29

-molekuli glavnog kompleksa histokompatabilnosti -proteini koji nastaju aktivnoscu MCH gena

Question 30

MHC geni

Answer 30

-geni glavnog kompleksa histokompatabilnosti -skup gena koji kodiraju specificne proteine za imuni sistem -pomazu organizmu da prepozna svoje celije i razlikuje ih od stranih tela -MHC se kod ljudi naziva i HLA (humani leukocitni Ag)-> na hromozomu 6 -MHC molekuli koje ovi geni kodiraju nalaze se na povrsini celija i funkionisu kao pokazivaci odnosno prikazuju Ag imunim celijama -veoma varijabilni- svako ima svoju jedinstvenu kombinaciju

Question 31

klase MHC molekula

Answer 31

1. MHC I -na povrsini skoro svih celija -prikazuju Ag CTL -pomazu u identifikaciji celija koje su zarazene virusom ili koje su postale kancerogene 2. MHC II -na povrsini specijalizovanih imunoloskih celija ( makrofage, dendritska, Bly) -prikazuju Ag Th-Ly

Question 32

APC

Answer 32

-celija koja na svojoj povrsini prikazuje peptidne fragmente proteinskih Ag u kompleksu sa molekulima MHC -celije koje imaju sposobnost preuzimanja, prerade i prikazivanja Ag limfocitima -po konvenciji to su celije koje prikazuju Ag T ly, a ako imaju dodatne aktivacione signale za aktivaciju T ly onda su to profesionalne APC i to su dendritske, makrofage i B Ly

Question 33

podela Ly na osnovu istorije i izlaganja Ag

Answer 33

-naivni ly -efektorski ly -memorijski ly

Question 34

naivni ly

Answer 34

-zreli T/B ly koji nikada nisu sreli Ag -borave u perifernim limfnim org i cirkulisu izmedju njih -ako ne prepoznaju Ag posle nekoliko meseci umiru

Question 35

efektorski ly

Answer 35

-nastaju aktivacijom naivnih -mogu da stvaraju molekule koji eliminisu Ag -nastaju u perifernim limfnim organima u odg na Ag stimulaciju -PLAZMA CELIJE- efektorski B ly koji luve At -Th, CD4+ -> polazu B ly da produkuju At i pomazu makrofagama da uniste integrisan Ag -CTL, CD8+ -> ubijaju inficirane celije domacina

Question 36

memorijski ly

Answer 36

-nastaju aktivacijom naivnih -prezivljavaju dugo nakon uklanjanja Ag

Question 37

dendritske celije

Answer 37

-imaju nastavke slicne dendritima -poreklom su iz kostane srzi -lokalizacija: (uobicajni put unosa mikroorg) -limfni org -epitel koze -GIT -respiratorni trakt -najvaznije za zapocinjanje primarnog IO -sakupljaju proteinske Ag mikroorg koji prolaze kroz epitelne barijere i transportuju ih do regionalnih limfnih cvorova gde fragmente prezentuju Tly -aktiviraju Th -prvi koraci u razvoju adaptivnog IO -mikroorg iz limfnih organa prezentuju dendritske celije ili makrofage tih organa

Question 38

folikulske dendritske celije

Answer 38

-u germinativnim centrima limfnih folikula perifernih limfnih organa -limfni folikuli su mala okrugla nakupina imunoloskih celija unutar limfnih orgama poput cvorova, krajnika, slezine i ovo su kljucna mesta gde se imune celije okupljaju i prepoznaju Ag i pocinju IO -germinativni centri su specificna mesta u limfnim folikulima gde dolazi do aktivacije i sazrevanje B ly -B ly uce da prepoznaju Ag uz pomoc ovih celija -ove celije prikazuju Ag koji stimulise diferencijaciju B ly u folikulima -NE PREZENTUJU AG T CELIJAMA -ZNACAJNE ZA SELEKCIJU B LY SA VISOKO AFINITETNIM REC ZA Ag

Question 39

makrofagi

Answer 39

-prisutni u svim org i vezivnim tkivima -intestinalne, alveolarne, histociti(u vez tk), kupferove celije, mikroglije, osteoklasti -mikroorg prodre kroz epitel gde ga makrofage fagocituju i prezentuju T ly -mogu da prezentuju naivnim T ly ali su bitnije dendritske -ugl prezentuju efektorskim Tly koji aktiviraju makrofage da ubiju mikroorg

Question 40

efektorske celije

Answer 40

-efektorski B ly- plazma celije -efektorski Th ly i CTL -drugi leukociti: NK, makrofage, Ne

Question 41

kako se dele limfni org prema funkciji

Answer 41

1. CENTRALNE -primarni organi -sazrevanje T i B ly -kostana srz i timus 2. PERIFERNE -zapocinjanje adaptivnog IO -organizovani su da koncentrisu Ag, APC, Ly -slezina, limfni cvorovi, imunski sistem koze, mukozni imunski sistem

Question 42

kostana srz

Answer 42

-strukturno cine: hematopoetske celije celije mikrosredine vancelijski matriks

Question 43

timus

Answer 43

-centralni limfni organ za razvoj T Ly -sastavljen iz 2 lobulusa koji su vezivnim pregradama(septama) podeljeni na lobuluse -svaki lobulus se sastoji iz: 1. KORTEKSA- tamniji spoljasni deo 2. MEDULE- svetliji unutrasnji deo -celije timusa su: 1. LIMFOIDNE(TIMOCITI)- T ly razlicitih stepena zrelosti -diferencijacija timocita: od korteksa ka meduli 2. NELIMFOIDNE (C MIKROSREDINE)-obezbedjuju optimalne uslove za sazrevanje T ly -epitelne: sazrecanje Tly ; procesi pozitivne i negativne selekcije putem direktnog kontata ili solubilnih faktora ( citokina) -makrofage: uklanjaju neselektovane timocite -Hassallova tela: kocentricni slojevi epitelnih celija nekroticne, kalcifikovane, kreatinizovane, uloga nepoznata -dendritske celije: u meduli, negativna selekcija

Question 44

limfni cvorovi

Answer 44

-organi u kojima zapocinje IO na Ag koji ulaze kroz epitele ili su se nasli u tkivima -male okrugle strukture u limfnom sistemu koje funkcionisu kao FILTERI ZA LIMFU, zadrze visoku konc imunoloskih celija -rasporedjeni su strateski duz limfnih sudova u oblastima koje dreniraju povrsinu i dublje regione tela -limfa je tecnost koja cirkulise kroz limfni sistem, a nastaje iz ekstracelularne tecnosti koja okruzuje telesna tkiva -limfa tece kroz limfne sudove prolazi cvorove (APC preuzimaju Ag) gde se filtrira i na kraju se vraca u krvotok sto doprinosi odrzavanju cistoce telesne tecnosti -dendritske celije skupljaju Ag iz epitela/tkiva i prenose do cvorova -limfni cvor ima fibroznu kapsulu koju probija veliki broj aferentnih limfnih sudova koji donose limfu koja se izliva u subkapsularni sinus -od kapsule se u unutrasnjost pruzaju TRABEKULE

Question 45

gradja limfnih cvorova

Answer 45

1.KORTEKS-ispod subkapsularnog siusa, bogat Ly a) spoljasnji-B celijska zona -folikuli(to su agregati B ly) -primarni i sekundarni; sekundarni imaju germinativni centar -folikulske dendritske celije b) duboki/parakorteks/parafolikularni- T celijaks zona -T ly -dendritske celije -krvni sudovi sa specificnom gradjom- venule sa visokim endotelom HEV 2.MEDULA-ispod parakorteksa a) medularni sinusi -sadrze retikularne celije, makrofage, ly b) medularne trake- izmedju sinusa -B ly, plazma celije, makrofage

Question 46

kako ly dospevaju u limfni cvor

Answer 46

-naivni T i B ly putem krvi dodju do l cvora i preko limfatikusa (eferentnog limfnog suda) nazad u krvotok, mnogo puta, sve dok u limfnim cvorovima ne budu aktivirani antigenom -naivni T i B ly ulaze u l cvor kroz postkapilarne venule tj HEV i bivaju privuceni u razlicite delove limfnog cvora hemokinima koji se tamo produkuju i prikazuju na povrsini HEV-a i selektivno vezuju za svaki Ly -Dendritske celije koje su prihvatile Ag u epitelu migriraju preko aferentnog limfnog suda u T-Ly zone; ostali Ag ulaze u limfne cvorove putem limfe u slobodnoj formi gde ih preuzimaju APC -Slezina nema HEV ali je model migracije slican

Question 47

slezina

Answer 47

-glavno mesto IO na Ag iz krvi -najveci limfoidni organ -veoma dobro vaskularizovana -nema korteks i medulu -sundjerasto tkivo ispunjeno ly ( pulpa) -gradja: 1. kapsula ( od nje, ka parenhimu se pruzaju trabekule-nepotpune pregrade) 2. parenhim

Question 48

gradja parenhima slezine

Answer 48

1. BELA PULPA -bogata ly -organizovana oko centralne arterije; -centralna arterija: -ima nekoliko manjih grana koje prolaze kroz belu pulpu i ulivaju se u marginalni sinus -oko nje se nalazi sloj gusto zbijenih T ly ( Th zona i periarteriolarni limfocitni omotac PALS -B celijska zona( izmedju PALSa i marginalnog sinusa) : limfni folikuli, 1/2 germinativni centri -dendritske celije i makrofagi prihvataju i koncentrisu Ag iz krvi -FUNKCIJA: pokretanje specificnog IO na Ag iz krvi 2. MARGINALNA ZONA -oko marginalnog sinusa -razdvaja belu i crvenu pulpu -Bly i makrofage 3. CRVENA PULPA -neke grane slezinske arterije, zavrsavaju se u vaskularnim sinusoidima -oko sinusoida se nalaze Er, makrofage, dendritske celije, ly, plazma celije (oni cine crvenu pulpu) -sinusoidi se zavrsavaju u venulama koje se ulivaju u slezinsku venu -slezina je filter za krv jer makrofage u crvenoj pulpi uklanjanju: mikroorg, At-mikrob, ostarele i ostecene celije (Er)

Question 49

imunski sistem koze i sluzokoze uopsteno, sta ga cini i kako je organizovan

Answer 49

-limfna tkiva koze/sluzokoze su esta IO na Ag koji prodru kroz epitel -sezeni IO na Ag koji su usli preko epitela pocinje u limfnim cvorocima -unutar i ispod epitela koze, gita,respiratornog trakta, genitourinatnog trakta nalaze se: specijalizovane skupine limfnog tkiva, APC, efektorski molekuli -vecina imunskih celija je difuzno rasoiredjena -postoje i mali agregati ly i APC u lamnii proprii (slicni l cvorovima) -ovi agregati u gitu su: krajnici pejerove ploce (t.crevo B:Tly= 5x vece nego u l. cvorovima) apendiks

Question 50

imunski sistem koze

Answer 50

-keratinociti, melanociti, langerhansove celije, intraepidermalni ly (CD8+, gamadelta TCR+) -> EPIDERMIS(EPITEL) -T ly (CD4+, CD8+), makrofage, DC, mastociti -> DERMIS (VEZIVNO TKIVO)

Question 51

imunski sistem sluzokoza

Answer 51

-BALT-bronchial -GALT-gut (tonzile, pejerove ploce, apendiks) -MALT-mucosa

Question 52

recirkulacija ly

Answer 52

-konstantno kretanje ly putem krvi, limfe od jednog perifernog org do drugog -> osnova za efikasan IO -kod Tly: 1. naivni T Ly: cirkulacija kroz periferne organe trazeci Ag, ako prepoznaju Ag aktiviraju se i diferenciraju u efektorske i memorijske T ly 2. efektorski T ly: migriraju u inficirana tkiva gde eliminisu mikroorg 3. memorijski T ly: neki recirkulisu kroz limfne org u kojima mogu da pokrenu sekundarni IO ; neki migriraju na mesto infekcije da brzo odgovore

Question 53

funkcije urodjenog imuniteta

Answer 53

-spreci, kontrolise, eliminise infekciju -prepozna produkte ostecenih ili nekroticnih celija, da ih ukloni i zapocne reparaciju -stimulise steceni IO i utice da on bude efikasan