imunologija

Question 1

urodjena imunost

Answer 1

-sprecavanje ulaska mikroorg i brza eliminacija ako dospeju u tkiva
-aktivira se prva i neophodna je za otpocinjanje adaptivnog IO
-nema memoriju, uvek isti odg
-prepoznaje produkte ostecenih ili mrtvih celija i zapocinje reparaiju

Question 2

komponente urodjene imunosti

Answer 2

1. EPITELNE BARIJERE KOZE I SLUZOKOZE
   -mehanicka, lokalno produkovana At
2. CELIJE
   -fagocitne (makrofage i Ne), dendritske, mastociti, urodjene limfoidne, NK
3. PROTEINI PLAZME
   -komplement, lektini (vezuju se za UH i pomazu u prepoznavanju patogena), kolektini, pentraksini (CRP, serum amiloidni protein)
4. CITOKINI
   -inflamatorni IL1, TNF, IL6
   -hemokini
   -antivirusni- tip I interferon

Question 3

sta su polimorfonukleari odnosno granulociti

Answer 3

Ne
Ba
Eo

Question 4

sta prepoznaju celije urodjene imunosti

Answer 4

-zajednicke struktore odredjenih klasa mikroorg

Question 5

adaptivna imunost

Answer 5

-cine je T i B ly i njihovi proizvodi- At
-aktivira se posle urodjene tek nakon par dana kada Ag ili njegov proizvod dospeju do limfnih org
-vise je specijalizovana i ima efikasniju odbranu- bori ste protiv evoluiranih patogena koji se odupiru urodjenoj
-koristi efektorske mehanizme urodjene za eliminaciju Ag
-stvara memoriju
-celije imunosti ispoljavaju receptore koji specificno prepoznaju mnogo veci broj razlicitih molekula

Question 6

zasto se kaz adaptivna imunost

Answer 6

-adaptira se kroz umnozaanje i diferencijaciju Ly specificnih za te mikroorg

Question 7

zasto se kaze specificna imunost

Answer 7

-jer ima ogroman kapacitet za razlikovanje vrlo srodnih mikroorg i molekula

Question 8

zasto se kaze stecena imunost

Answer 8

jer se jak odg stice prethodnim izlaganjem istom Ag

Question 9

sta je Ag

Answer 9

-bilo koji molekul koji specificno prepoznaju Ly ili At

Question 10

tipovi adaptivne imunosti

Answer 10

-humoralna
-celularna

Question 11

humoralna adaptivna imunost

Answer 11

-B ly i At(cirkulacija, ekstracelularna tecnost, tkiva…)
-odbrana od ekstracelularnih mikrooorg koji zive i dele se van nasih celija=> fagocitoza
-At sprecavaju ulazak Ag u celiju i neutralisu toksine i pospesuju fagocitozu

Question 12

celularna adaptivna imunost

Answer 12

-T ly
-intracelularni mikroorg- oni koji su vec usli

Question 13

uloge T ly

Answer 13

1. aktivacija makrofaga koji u sebi sadrzi fagocitovane mikroorg- POMOCNICKI T ly
2. vezuju se za inficirane celije i ubijaju ih - CITOTOKSICNI T ly
   -obe vrste T ly prepoznaju Ag prikazane na povrsini celija domacija

Question 14

pasivna imunost

Answer 14

-unos At iz aktivno imunizirane jedinke
- za brzu imunost, tj nema dugotrajne otpornosti, traje dok traju At odnosno poluzivot imunoglobulina
-novorodjence ima majcina At
-KLINICKI: -kod imunodeficijentnih se koristi humani Ig sakupljen od vise donora, razlicita specificnost
-hitan tretman, ugl kod virusa, ujeda zmije

Question 15

svojstva adaptivnog IO

Answer 15

1. specificnost i raznolikost
2. memorija
3. klonska ekspanzija
4. specijalizacija
5. samoogranicavanje
   6.nereaktivnost na svoje Ag

Question 16

specificnost i raznolikost adaptivnog IO

Answer 16

-specificnost=razlikuju milione Ag
-raznolikost=limfocitni receptor je jako raznolik
-osnova za oba svojstva: SVAKI LY IMA SAMO JEDAN REC ZA NEKI SPECIFICNI Ag I KAD NA NJEGA NAIDJE DOLAZI DO AKTIVACIJE I KLONIRANJA

Question 17

sta je klon

Answer 17

-grupa genetski identicnih celija koje su nastale deobom 1 celije
-klonovi nastaju u limfoidnim org

Question 18

memorija adaptivnog IO

Answer 18

-prvo izlaganje: primarni IO posredovan naivnim Ly
-ponovno izlaganje: sekundarni IO i aktivacija memorijskih Ly -> svakim novim susretom raste broj memorijskih celija
-memorijske celije: dugo zive, nisu funkcionalno aktivne, godinama u krvi/tkivima
-znacajno za perzistentne i rekurentne infekcije
-vakcine

Question 19

klonska ekspanzija

Answer 19

faze aktivacije ly:
naivni B Ly + Ag = klonska eksmanzija——->
1. efektorski Bly (plazma celija)-zivi danima, sa izuzetkom dugozivecih plazma celija kostane srzi
2. memorijski Bly

naivni Tly (CD4+/CD8+) + Ag = klonska e. ->
1. efektorski T ly: CD4+ Th, CD8+ CTL
2. memorijski T ly : CD4+, CD8+

Question 20

specijalizacija adaptivnog IO

Answer 20

-optimalni IO prema razl vrstama Ag
-nekoliko klasa At, subpopulacije T celija

Question 21

samoogranicavanje IO

Answer 21

-IO slabi sa eliminacijom infekcije
-povratak imunog sistema u stanje mirovanja

Question 22

faze adaptivnog io

Answer 22

1. prepoznavanje Ag sa APC
2. aktivacija Ly- klonska ekspanzija i diferencijacija -> 7dana
3. eliminacija Ag (humoralni/celularni io) ->7-14 dana
4. slabljenje, homeostaza (apoptoza)
5. memorija

Question 23

limfoviti

Answer 23

-imaju veliko okruglo jedro heterohromatinsko
-malo citoplazme sa malo organela
-heterogeni su po :
-poreklu
-funkicji
-fenotipu

Question 24

B ly

Answer 24

-kod ptica sazrevaju u burzi
-kod ljudi u k srzi
-ispoljavaju membranski Ig (mIg)- B celijski receptor za Ag (BCR)

Question 25

t ly

Answer 25

-sazrevanje u timusu
-subpopulacije:
1. pomocnicki Th-Ly
2. citotoksicni CTL
3. regulatorni Treg

• svi ispoljavaju receptore za Ag -> alfa/beta TCR

Question 26

CD nomenklatura

Answer 26

-Ly se razlikuju po povrsinskim proteinima
-CD opisuje povrsinske proteine koji definisu tip celije ili fazu celijske diferencijacije
B Ly: CD19+,CD20+, CD21+,BCR+
T Ly: Th: CD3+, CD4+
CTL: CD3+,CD8+
Treg: CD3+, CD4+,CD25+,FoxP3+

Question 27

B ly vezuju

Answer 27

-nativne, solubilne Ag
-Ag na povrsini mikroorg i celija
-proteinske i neproteinske Ag

Question 28

T ly vezuju

Answer 28

-samo peptidne fragmente proteinskih Ag vezane za MHC molekul koji se nalazi na povrsini APC

Question 29

MHC molekuli

Answer 29

-molekuli glavnog kompleksa histokompatabilnosti
-proteini koji nastaju aktivnoscu MCH gena

Question 30

MHC geni

Answer 30

-geni glavnog kompleksa histokompatabilnosti
-skup gena koji kodiraju specificne proteine za imuni sistem
-pomazu organizmu da prepozna svoje celije i razlikuje ih od stranih tela
-MHC se kod ljudi naziva i HLA (humani leukocitni Ag)-> na hromozomu 6
-MHC molekuli koje ovi geni kodiraju nalaze se na povrsini celija i funkionisu kao pokazivaci odnosno prikazuju Ag imunim celijama
-veoma varijabilni- svako ima svoju jedinstvenu kombinaciju

Question 31

klase MHC molekula

Answer 31

1. MHC I
   -na povrsini skoro svih celija
   -prikazuju Ag CTL
   -pomazu u identifikaciji celija koje su zarazene virusom ili koje su postale kancerogene
2. MHC II
   -na povrsini specijalizovanih imunoloskih celija ( makrofage, dendritska, Bly)

-prikazuju Ag Th-Ly

Question 32

APC

Answer 32

-celija koja na svojoj povrsini prikazuje peptidne fragmente proteinskih Ag u kompleksu sa molekulima MHC
-celije koje imaju sposobnost preuzimanja, prerade i prikazivanja Ag limfocitima
-po konvenciji to su celije koje prikazuju Ag T ly, a ako imaju dodatne aktivacione signale za aktivaciju T ly onda su to profesionalne APC i to su dendritske, makrofage i B Ly

Question 33

podela Ly na osnovu istorije i izlaganja Ag

Answer 33

-naivni ly
-efektorski ly
-memorijski ly

Question 34

naivni ly

Answer 34

-zreli T/B ly koji nikada nisu sreli Ag
-borave u perifernim limfnim org i cirkulisu izmedju njih
-ako ne prepoznaju Ag posle nekoliko meseci umiru

Question 35

efektorski ly

Answer 35

-nastaju aktivacijom naivnih
-mogu da stvaraju molekule koji eliminisu Ag
-nastaju u perifernim limfnim organima u odg na Ag stimulaciju
-PLAZMA CELIJE- efektorski B ly koji luve At
-Th, CD4+ -> polazu B ly da produkuju At i pomazu makrofagama da uniste integrisan Ag
-CTL, CD8+ -> ubijaju inficirane celije domacina

Question 36

memorijski ly

Answer 36

-nastaju aktivacijom naivnih
-prezivljavaju dugo nakon uklanjanja Ag

Question 37

dendritske celije

Answer 37

-imaju nastavke slicne dendritima
-poreklom su iz kostane srzi
-lokalizacija: (uobicajni put unosa mikroorg)
-limfni org
-epitel koze
-GIT
-respiratorni trakt
-najvaznije za zapocinjanje primarnog IO
-sakupljaju proteinske Ag mikroorg koji prolaze kroz epitelne barijere i transportuju ih do regionalnih limfnih cvorova gde fragmente prezentuju Tly
-aktiviraju Th
-prvi koraci u razvoju adaptivnog IO
-mikroorg iz limfnih organa prezentuju dendritske celije ili makrofage tih organa

Question 38

folikulske dendritske celije

Answer 38

-u germinativnim centrima limfnih folikula perifernih limfnih organa
-limfni folikuli su mala okrugla nakupina imunoloskih celija unutar limfnih orgama poput cvorova, krajnika, slezine i ovo su kljucna mesta gde se imune celije okupljaju i prepoznaju Ag i pocinju IO
-germinativni centri su specificna mesta u limfnim folikulima gde dolazi do aktivacije i sazrevanje B ly
-B ly uce da prepoznaju Ag uz pomoc ovih celija
-ove celije prikazuju Ag koji stimulise diferencijaciju B ly u folikulima
-NE PREZENTUJU AG T CELIJAMA
-ZNACAJNE ZA SELEKCIJU B LY SA VISOKO AFINITETNIM REC ZA Ag

Question 39

makrofagi

Answer 39

-prisutni u svim org i vezivnim tkivima
-intestinalne, alveolarne, histociti(u vez tk), kupferove celije, mikroglije, osteoklasti
-mikroorg prodre kroz epitel gde ga makrofage fagocituju i prezentuju T ly
-mogu da prezentuju naivnim T ly ali su bitnije dendritske
-ugl prezentuju efektorskim Tly koji aktiviraju makrofage da ubiju mikroorg

Question 40

efektorske celije

Answer 40

-efektorski B ly- plazma celije
-efektorski Th ly i CTL
-drugi leukociti: NK, makrofage, Ne

Question 41

kako se dele limfni org prema funkciji

Answer 41

1. CENTRALNE
   -primarni organi
   -sazrevanje T i B ly
   -kostana srz i timus
2. PERIFERNE
   -zapocinjanje adaptivnog IO
   -organizovani su da koncentrisu Ag, APC, Ly
   -slezina, limfni cvorovi, imunski sistem koze, mukozni imunski sistem

Question 42

kostana srz

Answer 42

-strukturno cine:
hematopoetske celije
celije mikrosredine
vancelijski matriks

Question 43

timus

Answer 43

-centralni limfni organ za razvoj T Ly
-sastavljen iz 2 lobulusa koji su vezivnim pregradama(septama) podeljeni na lobuluse
-svaki lobulus se sastoji iz:
1. KORTEKSA- tamniji spoljasni deo
2. MEDULE- svetliji unutrasnji deo
-celije timusa su:
1. LIMFOIDNE(TIMOCITI)- T ly razlicitih stepena zrelosti
-diferencijacija timocita: od korteksa ka meduli
2. NELIMFOIDNE (C MIKROSREDINE)-obezbedjuju optimalne uslove za sazrevanje T ly
-epitelne: sazrecanje Tly ; procesi pozitivne i negativne selekcije putem direktnog kontata ili solubilnih faktora ( citokina)
-makrofage: uklanjaju neselektovane timocite

-Hassallova tela:
kocentricni slojevi epitelnih celija
nekroticne, kalcifikovane, kreatinizovane,
uloga nepoznata
-dendritske celije: u meduli, negativna selekcija

Question 44

limfni cvorovi

Answer 44

-organi u kojima zapocinje IO na Ag koji ulaze kroz epitele ili su se nasli u tkivima
-male okrugle strukture u limfnom sistemu koje funkcionisu kao FILTERI ZA LIMFU, zadrze visoku konc imunoloskih celija
-rasporedjeni su strateski duz limfnih sudova u oblastima koje dreniraju povrsinu i dublje regione tela
-limfa je tecnost koja cirkulise kroz limfni sistem, a nastaje iz ekstracelularne tecnosti koja okruzuje telesna tkiva
-limfa tece kroz limfne sudove prolazi cvorove (APC preuzimaju Ag) gde se filtrira i na kraju se vraca u krvotok sto doprinosi odrzavanju cistoce telesne tecnosti
-dendritske celije skupljaju Ag iz epitela/tkiva i prenose do cvorova
-limfni cvor ima fibroznu kapsulu koju probija veliki broj aferentnih limfnih sudova koji donose limfu koja se izliva u subkapsularni sinus
-od kapsule se u unutrasnjost pruzaju TRABEKULE