HS 8: fysieke activiteit en osteoporose Flashcards
Wat is osteoporose
botontkalking
het is een chronische aandoening van het skelet, je hebt een lage botmassa en er is een structurele afbraak van het botweefsel
Hoe wordt osteoporose vastgesteld
via een botdichtheidsmeting of botdensitometrie. dit gebeurt met een DEXA toestel uitgedruct in g/cm2
in verder stadio fracturen of wervelinzakkingen via radiologie
Waarom osteoporose stille ziekte?
men merkt er niets van totdat botten zo zwak zijn dat zelfs een val of verkeerde beweging tot een breuk kan leiden.
Gevolg osteoporose
- botbreuken
- pijn en ongemak dat een fractuur meebrengt
- levenskwaliteit gaat achteruit
Meest voorkomende osteoporose fracturen
- pols (vaak op jongere leeftijd en men is er dan nog niet van bewust)
- wervelfractuur ( vanaf 55 jaar stijgt de kans op wervelfractuur.
- -> acute pijn die overgaat naar chronische rugpijn
- heupfractuur: zwaarste gevolgen, 1/4 opgenomen rusthuis, verhoogde invaliditeit
Risicofactoren voor osteoporose die niet beïnvloed kunnen worden
- vrouwelijk geslacht
- erfelijkheid
- tengere lichaamsbouw
- oudere leeftijd
- postmenopauzaal zijn
- mannelijk geslacht met laag testosterongehalte
- ras: blanken en asians grotere kans dan zwarte en latino’s
Risicofactoren osteoporose die wel beïnvloed kunnen worden
- fysieke inactiviteit
- inname van calcium
- roken
- vitamine D
- overmatig alcoholgebruik
- bepaalde ziektes en gebruik sommige geneesmiddelen
Preventie en behandeling osteoporose
- behandelingen waarbij oestrogeenconcentratie bij vrouwen wordt verhoogt
- veranderingen in het dieet waarbij de calciumconcentratie van het bloed stijgt
- lichaamsactiviteit waarbij de beenderen belast worden en de activiteit van de osteoblasten wordt gestimuleerd.
vertragen niet maar voorkomen
Snelle ontdekking van botverlies is goed want
zo kunnen ernstige gevolgen voorkomen worden
Richtlijnen voor actief zijn met osteoporose
- De pijn moet het toelaten en deze mag niet toenemen door de uitgevoerde fysieke activiteit
- Er moet een veilige omgeving zijn waarin men sport. Met zo weinig mogelijk obstakels en een goed zicht. Dit om valpartijen te voorkomen
- Het moeten spierversterkende oefeningen, evenwichtstraining en houdingsoefeningen zijn, deze helpen opnieuw om vallen te voorkomen
- Best ook in de mate van het mogelijke proberen de botten te belasten door fysieke activiteit, zo wordt de aanmaak van botmassa gestimuleerd
- Cardiorespiratoire oefeningen verminderen het risico op bijkomende ziekten en helpen het gewicht te behouden
- Activiteiten die explosieve bewegingen en hoge impact van skelet omvatten (springen, lopen, tennis, basketbal) moeten vermeden worden
- Dynamische oefeningen ter hoogte van de romp (sit-ups), grote flexie ter hoogte van de romp en draaiende bewegingen dienen ook vermeden te worden