Hoorcollge 6 Flashcards
Vraag: Wat is de focus van dit hoorcollege?
De relatie tussen recht en macht in de EU en hoe deze verhouding de legitimiteit en autonomie van de EU beïnvloedt.
Vraag: Wat is de kernstelling van Hans Kelsen over recht en macht?
Recht is de legitimatie van macht, en macht is nodig om het recht af te dwingen. Recht en macht zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Vraag: Wat betekent het begrip “autonome rechtsorde” in de context van de EU?
De EU-rechtsorde is onafhankelijk van de rechtsordes van de lidstaten en baseert haar autoriteit op verdragen en uitspraken van het Europees Hof van Justitie.
Vraag: Wat bedoelt het Europees Hof van Justitie met de uitspraak “Het EU-recht heeft voorrang”?
Dat EU-recht prevaleert boven nationaal recht, inclusief grondwettelijke bepalingen van lidstaten, om uniformiteit in de toepassing van EU-wetgeving te garanderen.
Vraag: Wat is de visie van het Bundesverfassungsgericht (BVerfG) op de voorrang van EU-recht?
Het BVerfG accepteert de voorrang van EU-recht alleen zolang dit niet in strijd is met de fundamentele principes van de Duitse grondwet.
Vraag: Wat is de rol van nationale parlementen in de balans tussen recht en macht in de EU?
Nationale parlementen behouden controle over soevereiniteit door EU-wetgeving te toetsen aan nationale wetten en grondrechten.
Vraag: Hoe beïnvloedt de rechtsstaat het machtsevenwicht in de EU?
De rechtsstaat beperkt de macht van instellingen en lidstaten door juridische controle en naleving van verdragsregels.
Vraag: Wat is de kritiek op de macht van het Europees Hof van Justitie (EHvJ)?
Het EHvJ wordt soms bekritiseerd voor “rechterlijk activisme,” waarbij het juridische bevoegdheden interpreteert op manieren die beleidsmatige of politieke gevolgen hebben.
Vraag: Wat betekent constitutioneel pluralisme in de EU?
Het idee dat zowel de nationale rechtsordes als de EU-rechtsorde legitiem zijn en naast elkaar kunnen bestaan zonder absolute hiërarchie.
Vraag: Wat is de rol van de Europese Commissie in de relatie tussen recht en macht?
De Commissie heeft het exclusieve recht om wetgeving voor te stellen en handhaaft het EU-recht door inbreukprocedures tegen lidstaten.
Vraag: Wat betekent het arrest Costa v. ENEL voor de verhouding tussen recht en macht?
Het arrest bevestigde de autonomie van EU-recht door te stellen dat EU-recht voortkomt uit een autonome bron en voorrang heeft op nationaal recht.
Vraag: Wat zijn de implicaties van de doctrine van “ultra vires” voor EU-recht?
Nationale rechters kunnen EU-instellingen als handelend buiten hun bevoegdheden (ultra vires) beschouwen en besluiten nietig verklaren als deze tegen nationale grondwetten ingaan.
Vraag: Hoe draagt de interne markt bij aan de macht van de EU?
De interne markt centraliseert regelgevende bevoegdheden op EU-niveau, wat de macht van lidstaten beperkt in economische kwesties.
Vraag: Wat is de kern van het arrest Les Verts?
Het bevestigde dat de EU een rechtsgemeenschap is waar alle instellingen en lidstaten onderworpen zijn aan juridische controle.
Vraag: Hoe kan de macht van de Raad van de Europese Unie worden beschreven?
De Raad vertegenwoordigt nationale regeringen en speelt een centrale rol in wetgeving, wat zorgt voor een machtsevenwicht tussen de EU en lidstaten.