Hoorcollege 7: economie (rekenmethodes) Flashcards
partial budgeting
Kwantificeren van economische gevolgen van een ziekte of een maatregel.
Alleen kosten en opbrengsten die veranderen
Twee situaties (basis en alternatief):
- extra opbrengsten (+)
- bespaarde kosten (+)
- misgelopen opbrengsten (-)
- extra kosten (-)
4 soorten veranderingen partial budgeting
Basis: geen ziekte
Alternatief: wel ziekte
- welke opbrengsten en kosten heb je bespaard of misgelopen door het wel of niet hebben van de ziekte.
–> dit kan positieve of negatieve effecten kunnen hebben.
Bijv. mastitis:
Extra opbrengsten = n.v.t.
Bespaarde kosten = krachtvoer/kunstmelk
Misgelopen opbrengsten = minder melk / wachttijd
Extra kosten = behandeling, afvoer, melkgeldkorting
–> Hier komen bepaalde bedragen uit > verschil tussen beide.
–> je kan ook deze methode gebruiken voor oude situatie en preventie van ziekte.
Extra opbrengsten = hogere productie, minder weggegooide melk
Bespaarde kosten = behandeling, afvoer, melkgeldkorting
Misgelopen opbrengsten = n.v.t.
Extra kosten = preventie maatregelen
Gebruik partial budgeting
- basis van heel veel economische analyses
- gebruiken voor:
a. bepalen kosten van ziektes
b. bepalen opbrengst behandeling
c. keuze te maken tussen behandelingen
d. economische gevolgen (preventieve) maatregel - Belangrijk: was is basissituatie en alternatief!
Beslisboom
- grafische weergave van alle opties die kunnen gebeuren.
- Hiermee neem je de kans dat iets gebeurt mee –> einde beslisboom geeft kosten weer.
- als onzekerheid een grote rol speelt
- Uitkomstwaarde (pay-off)
- Economisch Optimale keuze o.b.v. Verwachte Financiële Waarde (VFW).
Kosten-baten analyse
- Houdt rekening met tijd (rente): geschikt voor meerjarige programma’s
- goede methode wanneer kosten en baten door de tijd verschillen
- vaststellen kosten en baten van ieder jaar
- disconteren om huidige waarde kosten en baten te bepalen
Disconteringsfactor
- Baten over 3 jaar zijn niet vergelijkbaar met kosten nu
- disconteren is rekening houden met verschil in waarde over tijd
- DF = 1 / (1 + r/100)n
- Stel marktrente is 5%
a. disconteringsfactor jaar 1: 0,95
b. disconteringsfactor jaar 2: 0,91
c. disconteringsfactor jaar 3: 0,86
d. etc
Kosten-baten analyse: hoe?
• Vaststellen kosten en baten van ieder jaar
• Vaststellendisconteringsfactor
– Disconteren: Toekomstige waarde»_space; huidige waarde
• Berekenen huidige waarde kosten en baten
• Disconteren: Huidige waarde = Toekomst
waarde1/ (1 + r/100)N
• r= rente, N= jaar
• Disconterings Factor: 1 / (1 + r/100)N
• HW=TWDF
Drie soorten beslissingscriteria
- Netto contante waarde
- Baten/kosten ratio
- Interne rentevoet
NPV = net present value
hoeveel hou je over? Opbrengsten - kosten.