Hoorcollege 4 Flashcards
Technologisch determinisme
Technologisch determinisme betekent dat de technologie bepaalt hoe de samenleving zich ontwikkelt. Met andere woorden: technologie stuurt onze manier van leven, werken en denken, en niet andersom.
Simpel voorbeeld:
Toen de auto werd uitgevonden, veranderde hoe mensen woonden en werkten (mensen konden verder weg wonen van hun werk)
Toen de smartphone kwam, veranderde de manier van hoe we met elkaar praten. Er werd minder gebeld en meer geappt.
Volgens technologisch determinisme hebben deze technologische uitvindingen onvermijdelijk invloed op de maatschappij, of we dat nou willen of niet.
Technologisch imperatief
Technologisch imperatief betekent: Als we iets kunnen maken met technologie, moeten we dit dan ook daadwerkelijk doen?
Het idee is dat zodra een nieuwe technologie beschikbaar is, mensen bijna altijd hier gebruik van willen maken, zonder altijd na te denken of dat wel goed of nodig is.
Voorbeelden hiervan zijn:
Stel we kunnen het leven verlengen met machines. Mensen zouden denken, dat moeten we meteen doen. Maar is dit wel goed voor iemands welzijn?
Een ander voorbeeld is genetische screening. We kunnen al vroeg zien of een baby het syndroom van Down heeft, maar moeten we die test dan ook altijd doen? Veranderd je opinie van het hebben van een baby als je weet dat dit baby’tje het syndroom van Down heeft?
Dit roept de ethische vraag op: moeten we altijd alles gebruiken en toepassen wat technisch mogelijk is?
De “Cyborg-metafoor” van Haraway
De cyborg-metafoor van haraway zegt dat mensen en technologie steeds meer met elkaar versmelten. We zijn allemaal een beetje cyborg omdat we technologie toepassen om onszelf te verbeteren, denk aan brillen, telefoons, comuputers en medische hulpmiddelen. Ze maken ons anders dan een natuurlijk mens. Haraway zegt dat dit iets goed is, er bestaat namelijk geen “puur” mens. Het gebruiken van de technologie helpt ons te bevrijden van bepaalde strikte regels en hokjes. Technologie helpt grenzen te doorbreken en nieuwe identiteiten te vormen.
Explicability
Explicability betekent dat AI uitlegbaar en duidelijk moet zijn. We moeten kunnen snappen hoe en waarom AI een bepaalde beslissing heeft genomen.
Begrijpelijkheid→ bij begrijpelijkheid gaat het erom dat mensen moeten kunnen begrijppen HOE de AI die beslissing heeft genomen. Stel je voor dat je een AI gebruikt om te bepalen wie wel en niet een lening krijgt, het moet dan duidelijk zijn waarom iemand is afgekeurd of juist is goedgekeurd.
Verantwoording → Ontwerpers en bedrijven kunnen uitleggen WAAROM een AI iets doet of een bepaalde keuze maakt en hier ook verantwoordelijk voor zijn. Bijvoorbeeld als je een AI gebruikt bij het kiezen van sollicitaties, en een AI geeft bijvoorbeeld vrouwen minder kansen, dan moet de maker dat kunnen verklaren en verbeteren.
