Hoorcollege 4

Question 1

Sciëntisme

Answer 1

'’Science worship’’, het vereren van wetenschap.

• Aanhangers van het sciëntisme vinden natuurwetenschap superieur aan alle andere interpretaties van het leven, zoals filosofische, religieuze, mythische, spirituele of humanistische interpretaties, en aan de andere takken van wetenschap, zoals de gedragswetenschappen
• Natuurkunde, scheikunde en biologie zijn de succesverhalen in de wetenschap en nadenken over mensenrechten, etc. is ondergeschikt (dat geloven ze).

Question 2

Descriptief

Answer 2

Objectief beschrijven wat je observeert (wat je waarneemt als je objectief naar de wereld kijkt, een feit, het is niet goed of fout → je hecht er geen waarde oordeel aan)

In natuurwetenschappen:
- Natuurkunde: de wereld is opgebouwd uit atomen en moleculen die onderhevig zijn aan de natuurwetten
- Biologie: organismen evolueren op basis van natuurlijke selectie (poolbeer is wit)

In sociale wetenschappen:
- Antropologie / Sociologie: menselijk gedrag wordt gevormd door de groepen waar we onderdeel van zijn
- Psychologie: geheugen is gelokaliseerd in de hippocampus
- Economie: de markt wordt bepaald door vraag en aanbod

Question 3

Normatief

Answer 3

Het bepalen van een norm / regel (op basis van een waarde) en dan claimen dat men zich op een bepaalde manier moet gedragen (politiek, rechten en religie, natuurwetenschappen hebben hier niets over te vertellen of mee te maken)

Voorbeelden (uit sociale wetenschappen):
- Ethiek: het is moreel onacceptabel om onschuldige mensen te straffen
- Politiek: iedereen die meer dan 70.000 per jaar verdient moet daarover 49,5% belasting betalen
- Rechten: Je mag niet door een rood stoplicht rijden
- Religie: Eert uw vader en uw moeder

Question 4

Verschil descriptief en normatief

Answer 4

Een descriptieve benadering gaat over hoe de wereld is, een normatieve benadering gaat over hoe de wereld moet zijn

Question 5

Sociale wetenschappen

Answer 5

Sociale wetenschappen bestuderen hoe de sociale en ethische werkelijkheid is: hoe mensen zich moreel gedragen

Bijvoorbeeld:
- Sociologen bestuderen hoe culturen omgang met bv. abortus
- Psychologen kijken in je hersenen om te zien welke delen van het brein actief zijn wanneer je morele keuzes maakt

Question 6

Waardeoordelen

Answer 6

Sociale wetenschappers horen geen waardeoordeel te maken over hun observaties. Want waardeoordelen zijn geen objectieve observaties en beschrijvingen van de wereld. Waardeoordelen zijn het domein van de ethiek, politiek, rechten, en religie (dat wil zeggen, het domain van de geesteswetenschappen)

Dus als je een waardeoordeel maakt, dan is het geen natuurwetenschap meer. Je moet een objectief plaatje vastleggen.

Question 7

Wetten in natuurwetenschappen

Answer 7

Natuurwetenschappen ontdekken en beschrijven natuurwetten:

• Objecten met massa trekken elkaar aan (gravitatiewet)
• De stroomsterkte door een geleider is recht evenredig met het potentiaalverschil tussen de uiteinden (wet van Ohm)
• Bij onderdompeling van een lichaam in een vloeistof of gas is de verplaatste hoeveelheid van het medium gelijk aan het volume van het lichaam (wet van Archimedes)

Natuurwetten zijn wetten die universeel en onveranderlijk zijn. Ze gelden altijd en overal, ook buiten de aarde.

Question 8

Wetten in sociale wetenschappen

Answer 8

Er zijn geen wetten in de sociale wetenschappen

• Er worden wel allerlei patronen waargenomen die je met statistische analyses kunt beschrijven, maar er zijn altijd uitzonderingen (er is dus geen wet want er zijn altijd te veel uitzonderingen)
• De wet van vraag en aanbod houdt in dat op een markt de prijs van een product tot stand komt onder invloed van het handelen van kopers (vragers, consumenten) en verkopers (aanbieders, producenten)

Question 9

Waarom hebben we wel natuurwetten en geen wetten in de sociale wetenschappen?

Answer 9

De causaal relevante elementen in de natuurwetenschappen zijn atomen, moleculen, genen, cellen, organen, ecosystemen, planeten, etc. (deze hebben geen vrije wil en kan geen beslissingen nemen)

De causaal relevante elementen van de sociale werkelijkheid zijn menselijke geesten. (mensen hebben wel vrije wil en kunnen wel beslissingen nemen. Onze handelingen zijn de uitkomst van intenties)

Atomen, moleculen, genen, cellen, organen en planeten hebben geen vrije wil, mensen wel (hun gedrag is veel makkelijker te voorspellen omdat ze geen vrij wil hebben en geen keuzes kunnen maken)

Handelingen zijn het resultaat van menselijke intenties (gedrag van mensen is veel moeilijker te voorspellen)

Question 10

Darwinisme

Answer 10

Organismen evolueren en vertakken zich over de tijd (survival of the fittest, de witste ijsbeer heeft meer kans op overlven dan een grijze ijsbeer (van Charles Darwins evolutie theorie))

Question 11

Creationisme

Answer 11

God heeft de aarde en alle organismen gemaakt ex nihilo (vanuit niets) (gaat voornamelijk om het Christendom)

Question 12

Algemene goddelijke interventie

Answer 12

Het creëren van het universum en de natuurweten

Question 13

Speciale goddelijke interventie

Answer 13

Wonderen, god kan interfereren in de werkelijkheid (en natuurwetten) om bepaalde situaties te voorkomen

Question 14

Jonge aarde creationisme

Answer 14

De aarde is gemaakt ongeveer 6000 jaar geleden (James Ussher) (in de bijbel kun je vinden dat Adam en Eva 6000 jaar geleden leefde, en de bijbel is waar, dus de aarde moet ook 6000 jaar oud zijn)

Question 15

Oude aarde creationisme

Answer 15

De aarde is mogelijk miljarden jaren oud

Question 16

Theïstische evolutie

Answer 16

Creationisme is compatible met evolutie door natuurlijke selectie: God heeft de evolutie ontworpen (het kan dus ook gewoon allebei samen (want de volgorde waarin alles is gemaakt klopt ook met de evolutie theorie (God kan ook de oorzaak zijn van de Big Bang)))

Question 17

Argument voor waarom de biologische wereld ook een ontwerper moet hebben (nog steeds creationisme)

Answer 17

William Paley (1743-1805), Horlegeargument:

• Een horloge kan niet uit toeval ontstaan, daar is het veel te complex voor. Er moet dus wel een horlogemaker zijn. Dit geldt ook voor de wereld. Er moet dus een “wereldmaker” zijn. In de meeste gevallen noemen we deze wereldmaker God

Het is het beredeneren van het bestaan van God.

Question 18

Intelligent design

Answer 18

Intelligent design is ook een vorm van creationisme. Maar de ontwerper van de aarde hoeft niet per se god te zijn. Maar er is dus iemand die de aarde heeft ontworpen.

Bedacht door Michael Behe.

• Er zijn allerlei componenten die in elkaar grijpen, en als je één component weghaalt, klopt heel het mechanisme niet meer.
• Bij elk organisme en elk nageslacht kunnen we hele kleine veranderingen zijn. Maar als je alles in de geschiedenis bij elkaar op telt heb je hele aanzienlijke veranderingen.
• Als we een voorbeeld kunnen vinden van iets in de natuur van een irreducibly complex systeem dat niet veranderd, dan is dat een argument tegen de theorie van Darwin.

Question 19

Irreducibly complex system

Answer 19

Samenwerkende componenten wiens functie afhangt van de functies van de andere componenten

Voorbeeld:
- Een muizenval bevat 4 onderdelen: een plankje, een metalen beugel, een vergrendeling, en een veer
- Al deze onderdelen moeten precies op elkaar afgesteld zijn. Als we een onderdeel weghalen werkt het systeem niet meer

Biologische systemen zijn zoals muizenvallen

Question 20

Tegenargument geen irreducibly complex systemen in natuur

Answer 20

Tegen argument is laten zien dat niet reduceerbare complexe structuren ook kunnen worden gecreëerd door evolutie (dus dit haalt Intelligent Design dan weer onderuit). In het Ted Ed filmpje kun je zien dat het oog is ontstaan door jaren en jaren van evolutie. Dus er kon ook een zeer complexe structuur gemaakt worden doormiddel van evolutie.

Question 21

Waarom intelligent design niet wetenschappelijk is

Answer 21

Veel mensen vinden Intelligent Design niet wetenschappelijk. Want God kun je niet waarnemen, je kunt er niet objectief naar kijken. Dus als je iets niet-wetenschappelijks toegevoegd aan een wetenschappelijke theorie, wordt de theorie niet meer wetenschappelijk. Het is heel raar om wetenschap te gebruiken om te bewijzen dat God bestaat.

Intelligent Design maakt ook geen specifieke voorspellingen. Er wordt gezegd dat iets zo is gebeurt, maar er kunnen geen voorspellingen gemaakt worden voor de toekomst.

De ontwerper kan niet geverifieerd of gefalsificeerd worden, want deze ontwerper bestaat buiten de tijd en ruimte. (je kan het al dan niet bestaan van God niet weerleggen)

Er zijn geen peer-reviewed papers over intelligent design. Er is geen bewijs voor niet reduceerbare complexiteit en er heerst een stigma op intelligent design.

Question 22

Argument tegen intelligent design

Answer 22

Intelligent Design beweert dat alles is gemaakt door de ontwerper. Maar waarom zijn er dan zoveel mankementen aan het menselijk lichaam? Als er een ontwerper was, waarom heeft die dan zoveel fouten gemaakt in het menselijk lichaam? Dan was die ontwerper niet intelligent, of er was geen ontwerper.

Question 23

Verschillen Abrahamistische religies en wetenschap

Answer 23

Abrahamistische religies
- Ik weet dat God bestaat want ik voel het
- Het universum is door God gemaakt
- Mensen hebben een immateriële ziel die naar het hiernamaals gaat
- Het leven is ontworpen door een intelligente ontwerper

Wetenschap
- God is niet te falsificeren of te verifiëren, dus we kunnen er niets over zeggen
- Het universum is door de Big Bang ontstaan
- Mensen hebben geen immateriële ziel en het hiernamaals bestaat niet
- Het leven is ontstaan door zelf-replicerende biomoleculen