hoorcollege 2 Flashcards
Partijautonomie
Dat het initiatief tot procedure bij de eiser ligt
➞ die bepaald tegen wie hij procedeert en over welke vordering hij een rechterlijk oordeel wenst
- eiser bepaald welke feiten hij daartoe stelt
- verweerder bepaald welke feiten hij als verweer aanvoert
Vragen stellen bij partij-autonomie en rechterlijke lijdelijkheid
- wat moet en mag de rechter?
- wat moeten en mogen partijen?
- wederzijdse taken en verantwoordelijkheden
➞ mag de rechter zelf op feiten onderzoek en mag hij iets anders toewijzen dan door de procespartijen gevorderd? Mag de rechter googelen ten behoeve van de uitspraak?
Uitvloeisel partij autonomie ➞ rechter mag de feiten niet aanvullen (art???)
Art 24 Rv
Art 25 Rv A contrario
Art 149 lid 1 2e zin Rv
Artikel 24 Rv
De rechter is gebonden aan de feiten zoals deze door partijen zijn aangedragen
Verbod tot aanvulling van de feiten/feitelijke grondslag
Verbod aanvulling van feiten: HR PSW/Stoppels
Verbod voor de rechter om de feiten en feitelijke grondslag aan te vullen
➞ art 24 Rv
= een uitvloeisel van de partijautonomie
Het gaat om het verbod om de toepassing van de eiser van oor en wederhoor ➞ zie ook art 25 Rv. A contrario lees je daar dat de rechter de feiten en feitelijke grondslag niet mag aanvullen
Autonomie van partijen en lijdelijkheid van de rechter - art 149 lid 1 en 2 Rv
➞ de rechter mag zijn oordeel uitsluitend baseren op feiten die in geding zijn aangedragen
Uitzondering: feiten of omstandigheden van algemene bekendheid en algemene ervaringsregels
Door de ene partij gesteld feit dat door andere partij niet is betwist, geldt als vaststaand feit
Feiten of omstandigheden van algemeen bekendheid (art 149 lid 2 Rv)
= notoire feiten
Zijn feiten of omstandigheden die ieder normaal ontwikkeld mens kent of uit voor een ieder toegankelijke bronnen kan kennen
Oordeel of hiervan sprake is, is aan de rechter
- feiten van google en informatie van chatgbt zijn geen feiten van algemene bekendheid
- ze boeven verder geen bewijs en de rechter mag op eigen grondslag aan zijn beslissing ten grondslag leggen
Tromp/Regency arrest (verbod voor de rechter om iets anders toe te wijzen dan is gevorderd of geeist)
De rechter dient uitspraak te doen ten aanzien van het gevorderde volgens art 23 Rv
- in beginsel niet iets toewijzen wat niet is gevorderd, maar bij uitzondering mag de rechter meer toewijzen dan is gevorderd of verzocht ➞ alleen om rechten waarover partijen niet de vrije beschikking hebben
Arrest is hierbij belangrijk
Hoger beroep en partijautonomie
Partij autonomie geldt hier ook
Hoger beroep (of appel) wordt afgebakend door de grieven (of bezwaren) die door appellerende partij zijn aangevoerd tegen de beslissing in eerste aanleg
Intrekking van een zaak
Mits toestemming is gegeven door beide procespartijen ➞ rol van lijdelijke rechter weer terug
De actieve rechter
Art 19 lid 2 en 20 lid 1 Rv
Volgens 19 lid 2 Rv neemt de rechter ambtshalve beslissingen die nodig zijn voor een goed verkoop van de procedure
Art 20 lid 1 Rv verplicht de rechter te waken voor een onredelijke vertraging in het geding ➞ HR Antebi/NHS
Mondelinge behandeling art 87 jo 131 Rv
De sterke rol van de rechter komt met name hier terug ➞ hart van de regenwoordige civiele procedure
- ook van toepassing bij verzoekschrift procedure 9art 279 Rv)
In beginsel elke procedure in eerste aanleg een mondelinge behandeling (art 131 Rv)
- actieve rol terug te zien in art 87 lid 2 en 3 Rv ➞ verzoeken inlichtingen te geven, overleggen getuigen en deskundigen gehoord worden
Bezwaren tegen lijdelijkheid van de rechter
➞ spanningsveld tussen de beperking ten aanzien van de feiten (meeprocederen van rechter) en noodzaak dat de procedure gebaseerd moet zijn op de werkelijkheid
Een actieve rechter die buiten partijen om zelf onderzoek gaat doen, kan tot gevolg hebben dat een verkeerd feitencomplex wordt gepresenteerd ➞ rechter moet dus voorzichtig zijn in het meenemen van ‘eigen kennis’
Het spanningsveld kan zorgen voor conflicterende belangen ➞ HR regiopolitie/Hovax arrest
Art 25 Rv
➞ plicht tot aanvulling van de rechtsgronden voor zoveel (gestelde) feiten dat toelaten
In principe in het domein van procespartijen, maar rechte kn een actieve rol innemen en vragen stellen
- partijen zijn dominus litis
Indien de feiten het toelaten heeft de rechter de plicht tot het aanvullen van de rechtsgronden ➞ zie HR van Rooij/van der Sluijs arrest
HR Tromp/Regency
Rechtsvraag = moet van ontbinding worden afgezien als gelijkwaardige alternatieven bestaan die voor de wederpartij minder nadelig zijn?
De rechter moet oordelen over de vordering zoals die door de eiser de partij is gesteld
