Hoofdstuk 9

Question 1

Wat is aandacht?

Answer 1

James = iedereen weet wat aandacht is
Pashler = niemand weet wat aandacht is
Anderson = aandacht bestaat niet

Question 2

Volkspsychologie

Answer 2

Geen wetenschappelijke theorie

Een gezond verstand, intuïtieve, alledaagse theorie over het mentale die we gebruiken om het gedrag van anderen te verstaan en te voorspellen

• het is makkelijk om te zien wanneer iemand aandachtig is of niet

Question 3

Op welke manier is fenomenologie van groot belang bij de volkspsychologie?

Answer 3

We gebruiken onze eigen fenomenologie van aandacht om te gaan proberen te voorspellen wat aandacht in andere mensen te betekent

Question 4

Het cocktailparty effect

Answer 4

Actieve aandacht = je richt bewust je aandacht op 1 conversatie

Passieve aandacht = je aandacht wordt getrokken (door bv je naam horen in een ander gesprek)

Question 5

Aandacht definitie

Answer 5

Aandacht is dynamisch; het kan passief en actief werken

Het werkt contrastief = het bewerkstelligt een verandering in Qualia en/of in inhoud

• Qualia = hoe dingen in bewustzijn verschijnen
• inhoud = welke dingen in je bewustzijn verschinnen

Question 6

Intuïtieve metaforen over volkspsychologische opvattingen van aandacht

Answer 6

• schijnwerper metafoor
• highlighter metafoor

Question 7

Schijnwerper metafoor

Answer 7

= aandacht structureerde onze ervaring: wat in de schijnwerpers staat, treedt naar de voorgrond van onze ervaring

Aandacht als een soort van schijnwerper in het theater van de geest

Sterk represensationele opvatting. Focus op inhoud van bewustzijn

Question 8

Highlight metafoor

Answer 8

Focus op kwalitatieve veranderingen in de ervaring van bewuste inhouden door aandacht

Wanneer je je focust op een bepaald object of geluid gaat dit object of geluid, scherper/helderder/ luider etc verschijnen aan ons

Bv als je je ergens op focust wordt dat heel helder, de rest eromheen wordt geblurt

Question 9

Het volksidee van aandacht op basis van fenomenologie

Answer 9

• aandacht structureert onze ervaringen of ons bewustzijn (selectie / uitsluiting van inhoud)

• aandacht verander de kwaliteit van onze ervaring (helderheid, scherpheid)

• aandacht is dynamisch: actief (we richten onze aandacht) / passief (ze wordt getrokken)

Question 10

Aandacht is verbonden met andere mentale toestanden en capaciteiten

Answer 10

• perceptie = aandacht selecteert input

• acties = we sturen aandacht / aandacht stuurt onze acties

• geheugen = aandacht maakt informatie beschikbaar voor andere taken

• bewustzijn = aandacht als verklaring dat informatie bewust wordt

Question 11

Problemen voor het volksidee

Answer 11

Descrepanties tussen hoe aandacht voelt/overkomt + wat het is

1. Onbewuste of pre-bewuste aandachtsfenomenen
2. Één volksidee - twee neurale mechanismen
3. De vele vormen van aandacht

Question 12

Onbewuste of pre-bewuste aandachtsfenomenen

Answer 12

• we kunnen niet precies beschrijven wat er gebeurt wanneer we aandachtig zijn - onoplettendblindheid

• aandacht is er soms voordat/ zonder dat we ons ervan bewust zijn - reflex-saccades; corticale blindheid

• aandacht wordt beïnvloed door factoren waarvan we ons niet bewust zijn - priming

Question 13

Actieve aandacht

Answer 13

Je richt je aan op 1 conversatie

Top down proces = brein > omgeving

Gecontroleerde selectie van input via dorsale systeem

Question 14

Passieve aandacht

Answer 14

Je aandacht wordt getrokken

Bottum up proces = omgeving > brein

Input grijpt onze aandacht onvrijwillig via ventrale systeem

Question 15

1 volksidee - 2 mechanismen

Answer 15

Actief en passief

• vrijwillige en onvrijwillige aandacht worden door verschillende breinsystemen en breinnetwerken ondersteund

• hersengebieden die anatomisch en functioneel verschillen
• we voelen misschien een gelijkenis tussen deze 2 processen, maar behoren ze wel tot dezelfde functie/capaciteit?

Question 16

De vele vormen van “aandacht”

Answer 16

Globale VS focale aandacht
• globaal = hele grote groep
• focaal = 1 specifiek object

Aan/uit aandacht VS gradaties van aandacht

Vrijwillig VS onvrijwillige aandacht

Externe VS interne aandacht
• object van aandacht is een extern object
• object van aandacht is intern (bv gedachte, herinnering)

Question 17

Onoplettendblindheid

Answer 17

= het niet opmerken van een onverwacht object omdat de aandacht is gericht op een ander object of een andere taak

• rol van verwachtingen
• rol van aandachtsdoelen
• selectie van informatie

Question 18

Aandachtstheorieën

Answer 18

1. Één neuraal mechanisme identificeren: reductionistische aanpak van aandacht
   > aandacht reduceren tot een bepaald brein proces, hiermee vallen veel aspecten van aandacht weg
2. Unificerende aandachtstheorie: niet-reductionistische aanpak van aandacht
   > alle aspecten van aandacht verklaren. Volksidee serieus nemen. Alle informatie in 1 theorie verklaren
3. Eliminativisme van aandacht
   > alle aspecten als verschillend te zien, en niet allemaal als aandacht.

Question 19

Eliminativisme

Answer 19

Aandacht als zodanig bestaat niet.

Er zijn zoveel dingen die we aandacht noemen, maar die verwijzen niet naar 1fenomeen dat echt bestaan.
Dit is wetenschappelijk, op neuraal niveau reeds aangetoond

• we kunnen het volksidee van aandacht elimineren en aparte theorieën ontwikkelen voor elke functie die we voorheen onder de noemer aandacht verzamelden

• deze theorieën kunnen dan niet verklaren waarom deze functies voor ons als gelijkaardig aanvoelen op persoonlijk niveau

Question 20

Reductionistische aandachtstheorie

Answer 20

1. Aandacht als competitieve bias mechanisme
2. Aandacht als zender van informatie naar het werkgeheugen

Question 21

Aandacht als competitieve bias mechanisme

Answer 21

Desimone & Duncan

Op elk moment is er een neurale competitie: verschillende processen en veel informatie concurreren voor controle en middelen in het brein

• aandacht is het mechanisme dat over deze competitie beslist: de winnaar krijgt aandacht

• aandacht is bevooroordeeld door huidige doelen, verwachtingen, emoties, etc

• aandacht speelt een rol bij het selecteren van de informatie die relevant zal zijn om acties uit te voeren en gedrag te informeren

Question 22

Aandacht als zender van informatie naar het werkgeheugen

Answer 22

Jesse Prinz

Aandacht is fundamenteel verantwoordelijk voor het uitzenden van het informatie naar het werkgeheugen

Aandacht is noodzakelijk en voldoende voor bewustzijn

• noodzakelijk = wanneer een object geen aandacht krijgt, is het geen deel van onze bewuste ervaring

• voldoende = aandacht garandeert dat een object in bewustzijn verschijnt, er is niet anders nodig

Question 23

Werkgeheugen Prinz

Answer 23

Cognitief systeem dat een tijdelijke opslagplaats vormt voor informatie die relevant is voor ons handelen of onze huidige denkprocessen

Bv: activatie oude herinnering die nu nuttig is, tijdelijk onthouden van telefoonnummer om het in te toetsen

Question 24

Verschillende niveaus van verwerking van informatie Prinz

Answer 24

• laagste niveau = causaal effect op ons, maar geen fenomenaal bewustzijn

• aandacht beslist of iets naar hoger niveau gaat, door het uit te zenden naar werkgeheugen en zo beschikbaar te maken voor verder gevorderde verwerkingsprocessen

Question 25

Niet-reductionisme ten opzichte van aandacht

Answer 25

De fenomenologie en het volksidee, alsof de verschillende vormen van aandacht serieus nemen

We moeten aandacht serieus nemen, maar we moeten ook erkennen welke rol aandacht speelt in ons leven, op persoon (en niet enkel neuraal) niveau

Question 26

Niet-reductionistische aandachtstheorieen

Answer 26

1. Aandacht als structurerend mechanisme
2. Aandacht als soort bewustzijn > (rationeel) toegangsbewustzijn

Question 27

Aandacht als structurerend mechanisme

Answer 27

Sebastián Watzl - volksidee

• aan aandacht liggen verschillende processen ten grondslag: het is niet 1 neuraal proces

• aandacht structureert en organiseert onze bewuste ervaringen

• aandacht is niet noodzakelijk voor bewustzijn: er bestaat onaandachtig bewustzijn

• aandacht brengt contrast aan in onze beuste ervaringen
> aandacht brengt objecten naar voorgrond van ervaringen
> aandacht is een verscherping van focus

Question 28

Aandacht als een soort bewustzijn - toegangsbewustzijn

Answer 28

Nee Block

• beschrijft het als fenomenaal bewustzijn

• voegt toegangsbewustzijn toe = iets is toegangsbewust als:
> het rapporteerbaar is: binnen de rationele controle van spraak valt
> het beschikbaar is als rationele sturing van ons handelen
> het beschikbaar is voor gebruik in redeneerprocessen

Question 29

Hypothetisch voorbeeld Ned Block - toegangsbewustzijn zonder fenomenaal bewustzijn

Answer 29

Robot is zich bewust van het feit dat hij wordt aangevallen door een leeuw en daardoor in gevaar is. Daarom loopt de robot weg.

Er is waarschijnlijk niet een what it is likeness voor de robot om te weten dat hij zal aangevallen worden door de leeuw.

Waarschijnlijk kent hij wel de tekenen van angst, maar de vraag is of hij ook daadwerkelijk de angst voelt

Question 30

Hypothetisch voorbeeld ned block - fenomenaal bewustzijn zonder toegangsbewustzijn

Answer 30

Je bent met een vriend aan het praten en buiten is er al heel de tijd een hard geluid. De vriend zegt tegen je “wow dat is wel erg hard” en op dat moment wordt je je pas toegangsbewust dat het geluid er is (je kan het rapporteren en je gaat me gedrag veranderen etc).

Op dat moment wordt je je er ook bewust van dat je al heel de tijd doorhad dat het geluid er was

Question 31

Declan smithies

Answer 31

Aandacht = rationeel toegangsbewustzijn

De rol van aandacht is het selecteren en toegankelijk maken van informatie voor het plannen van acties, voor het maken van beslissingen, en voor doelgericht handelen.

• Er kan geen aandacht zijn zonder bewustzijn

• er is bewustzijn zonder aandacht (fenomenaal bewustzijn)

Question 32

Uitdagingen Eliminativisme

Answer 32

• hoe bewustzijn bestuderen zonder aandacht?

• hoe onze fenomenologie verklaren?

Question 33

Uitdagingen reductionisme

Answer 33

aandacht als competitief vooroordeel-mechanisme & werkgeheugen theorie van aandacht

• hoe onze fenomenologie verklaren?

Question 34

Uitdagingen niet-reductionisme

Answer 34

Aandacht als structurerend mechanisme & aandacht als rationeel toegangsbewustzijn

• gaat het wel om een wetenschappelijke theorie van aandacht?