Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Bewustzijnsfilosofie > Hoofdstuk 11 > Flashcards

Hoofdstuk 11 Flashcards

1
Q

Fenomenologie van het zelf

A

We hebben doorgaans een sterke fenomenologie en sterke intuïties over het feit dat we een bewust, continu, verenigd en ervarend zelf zijn.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Fenomenologie van het zelf: gedachte-experimenten

A

Je bent in gesprek met een vriend, er verschijnt een alien wetenschapper en die verwisseld jullie breinen.
• Ben jijzelf (links) nu nog steeds dezelfde persoon of de andere persoon (rechts)?
• Of is jezelf verdwenen?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Waar komt het gevoel vandaan dat we 1 continu en verenigd zelf zijn dat bewuste ervaringen heeft?

2 antwoorden

A

Derek Parfit

  1. Egotheorie
  2. Bundeltheorie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Egotheorie Parfit
Gedachte experiment - hoe denken zij hierover

A

We voelen ons als een zelf omdat er echt een zelf is

• geïnteresseerd in de gedachte-experiment over het zelf: ze debatteren of het zelf verloren gaat in de teletransporter en of het zelf van 2 personen verwisselt bij het verwisselen van hun hersenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Bundertheorie hume / Buddha
Gedachte-experiment. Hoe denken zij hierover?

A

Het gevoel een “zelf” is een illusie. Het zelf bestaat niet, ons gevoel moet op een andere manier worden verklaard

Experimenten zijn zinloos, omdat de vragen stellen over het echte zelf. Maar het zelf bestaat niet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Egotheorie

A

Er bestaat een continu, verenigd zelf

• dit zelf verandert een beetje doorheen ons leven, maar het is een blijvende entiteit die de auteur is van onze handelingen en beslissingen, en het subject van onze ervaringen

• theorie is intuïtief: ligt in de lijn van onze fenomenologie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

2 mogelijke antwoorden op wat “het zelf” is volgens Egotheorie

A
  1. Het zelf is immaterieel
  2. Het zelf is materieel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Het zelf is immaterieel - Egotheorie

A

• substantiedualisme: het zelf is een immateriële ziel
• dualisme over het zelf is populair, veel religies gaan hiervan uit
• ook kinderen denken automatisch dualistisch over het zelf (hamster experiment)

Problemen:
1. Dualisme is niet houdbaar
2. Hoe zou een immateriële ziek integreren met ons lichaam of objecten in de wereld?
3. Wat is het immateriële zelf? Magie?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Het zelf is materieel - Egotheorie

A

• Egotheorieën duiden soms iets materieels aan als het continue zelf
• ons zelf is ons lichaam
• ons zelf is (een deel) van ons brein
• ons zelf is een bepaalde materiële structuur

Probleem
• Richard double: we hebben empirisch bewijs dat er geen materie in ons aanwezig is die doorheen heel ons leven hetzelfde blijft. Dan zou er ook geen continue zelf zijn
• we zijn allemaal zoals het schip: onze cellen vernieuwen constant

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Bundeltheorie

A

Het zelf is een illusie. Het enige wat er echt is, is een serie van verzamelingen van ervaringen, maar er is geen subject die deze ervaringen heeft.

Het gevoel is er, het bestaat. Het gevoel van onszelf moet op een andere manier worden verklaard
» Boeddha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Boeddha

A

Parfit benoemd Boeddha tot eerste aanhanger van Bundeltheorie

• alles is veranderlijk, er is geen kern die ons zelf is. Het zelf is een verzakelijk waarmee we verwijzen naar een verzameling van eigenschappen en ervaringen

Het idee van een zelf opgeven
= verlangens en gehechtheden loslaten
= minder lijden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Bekendste filosofische bundeltheoreticus

A

David hume

“We zijn enkel een bundel van opeenvolgende percepties en ervaringen. Ons geheugen creëert het idee van continuïteit en persoonlijke identiteit. Maar iets dergelijks is er eigenlijk niet”

• via introspectie vinden we geen zelf, maar enkel veranderende mentale toestanden
• er is geen ervarend subject
• een persoon is een verzameling van sensaties, percepties etc. Er is geen onderliggend zelf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Bundeltheorie - categoriefout

A

= het vragen wat het zelf is, onafhankelijk van de stroom van toestanden

(Deel 1 categoriefout: “wat is de universiteit”)

> > het zelf is precies ook zo volgens de Bundeltheorie. Het zelf noemen is onze percepties, ervaringen etc, en niet iets onafhankelijke daarbuiten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Bundeltheorie - Thomas Reid

A

Er MOET een zelf bestaan, want dat is precies hoe het voor ons lijkt.

Dit is een argument vanuit intuïtie, en deze zijn vaak fout. Fenomenologie is geen bewijs voor het bestaan van een zelf

Waar hij wel gelijk in heeft:
• een goede Bundeltheorie moet verklaren waarom het voor ons voelt alsof we een zelf zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Afwijkende zelven

A
  1. Het zelf bij gespleten brein patiënten
    > 1 of 2 zelven?
  2. Het zelf bij mensen met dissociatie identiteitsstoornissen
    > miss beauchamp vs Sally
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Problemen ego theorie mbt afwijkende zelven

A

• Niet iedereen lijkt 1 bewust zelf te zijn, of het gevoel te hebben dat dit zo is

• meerdere zelven? Maar het is moeilijk te zeggen hoeveel zelven aanwezig zijn in mss beauchamp

• we lijken niet eens te weten wat een zelf precies is

17
Q

Problemen Bundeltheorie mbt afwijkende zelven

A

• Bundeltheorieën kunnen deze problemen makkelijk vermijden. Deze patiënten zijn net als ons, ze hebben niet 1 of 2 zelven maar 0 want het zelf bestaat niet

• er kunnen meerdere bewustzijnsstromen zijn, maar dat is het enige wat er is

• maar waarom is het gevoel er dan? En hoe onderscheiden we Sally van beauchamp?

18
Q

Conclusie over egotheorie en Bundeltheorie

A

• een goede egotheorie zou duidelijk moeten specificeren wat het zelf precies is

• een goede Bundeltheorie zou moeten specificeren waar het gevoel van het zelf vandaan komt

19
Q

Specifieke theorieën over het zelf

A
  1. Neurowetenschappelijke modellen van het zelf
  2. Enactieve/uitgebreide interpretaties van het zelf
  3. Narratieve theorie van het zelf
  4. Metzingers theorie over het zelf
20
Q

Neurowetenschappelijke modellen van het zelf

A

Het zelf = een breinproces of komt overeen met een breinfunctie of functioneel hersengebied

• Gazzaniga
• MacKay

21
Q

Neurowetenschappelijke modellen van het zelf - Gazzaniga

A

• Gazzaniga: het zelf is fysiek aanwezig in het brein. Het is de interpretator (functioneel hersengebied)

> egotheorie: 1 interpretator = 1 zelf. Het zelf bestaat fysiek als continue neurale structuur in het brein

> Bundeltheorie: de interpretatie is dan wat zorgt voor de illusie een zelf te zijn. Het zelf is zelf confabulatie

22
Q

Neurowetenschappelijke modellen van het zelf - MacKay

A

• Mackay = het zelf bestaat uit zelfcontrolevelden breinprocessen

2 niveaus breinfunctie
(• uitvoerende functie = breinprocessen die onbewust doelgerichte activiteiten aansturen en evalueren op basis van huidige criteria en prioriteiten )

• zelfcontrolerende functie = breinprocessen die deze criteria en prioriteiten en bepalen (hier zit het zelf in)

> egotheorie: het zelf bestaat fysiek als breinproces, in stand gehouden door blijvende, neurale structuur. Het gevoel een zelf te zijn wordt hier verklaard door het eigenlijke bestaan van het zelf in het brein

23
Q

Enactieve/ uitgebreide interpretaties van het zelf

A

Enactivisten geloven dat het zelf zich niet louter in ons brein of zelfs in ons lichaam bevindt
Komt tot stand door interactie met de omgeving

Ook ons (gevoel van) zelf ontstaat in belichaamde interactie met onze omgeving

We hebben geen ervaringen omdat we een zelf zijn, maar hebben de ervaring een zelf te zijn vanwege onze wereld-ervaringen

24
Q

Enactieve/ uitgebreide interpretaties van het zelf - Gallagher

A

Het zelf ontstaat in onze belichaamde interactie met de wereld

Ons lichaam wordt niet ervaren door een zelf dat onafhankelijk van dit lichaam bestaat

Ons gevoel een zelf te zijn wordt veroorzaakt door dat we de wereld ervaren vanuit ons persoonlijk, belichaamd perspectief

Niet duidelijk of dit ego of bundel is

25
Q

Enactieve/ uitgebreide interpretaties van het zelf - het zelf is een sociaal construct

A

Het zelf ontstaat in relaties met anderen

Ons (gevoel van) zelf gaat niet vooral aan onze relaties met andere mensen: zelven komen niet samen in relaties, maar onstaan in sociale relaties en vanuit specifieke rollen binnen sociale instituten en groepen

Bv gevangene in isolatie

Ego of bundel is niet duidelijk

26
Q

Enactieve/ uitgebreide interpretaties van het zelf - ego- of Bundeltheorie?

A

Afhankelijk van het doel van de theorie

• als het de bedoeling is om te definiëren wat het zelf is > egotheorie

• als het de bedoeling is uit te leggen waar ons gevoel van zelf-zijn vandaan komt > Bundeltheorie

Blackmore zegt dat het egotheorieen zijn: ze proberen te definiëren wat het continue, verenigde zelf is. Maar de grenzen van het zelf vervagen : het uitgebreide zelf

27
Q

Uitgebreide zelf

A

Het zelf reikt verder dan het eigen lichaam/ bewustzijn

• Andy clark = de informatie op onze telefoon is deel van onze identiteit
• Alva Noë = ons zelf zit verspreid in onze acties die ons met de wereld bevinden

28
Q

Narratieve theorie over het zelf - wat is het niet volgens Daniël Dennet

A

Hij verdedigd Bundeltheorie: het zelf is een illusie, verbonden met “theater van de geest” (hij vindt dit metafoor problematisch)

• Verdedigers van egotheorieën denken volgens Dennet over het zelf als innerlijke, observerende publiek in het theater van de geest
> we moeten het idee opgeven dat het zelf bestaat

29
Q

Wat is het zelf volgens Daniël Dennet

A

• Het zelf ontstaat in onze praktijk van verhalen vertellen
• Het zelf is een (nuttige) abstractie of fictie
• Het zelf is het centrum van narratieve zwaartekracht (het zwaartekracht punt bestaat niet echt, het wordt gebruikt)

30
Q

Wat zeggen narratieve theorieën over het zelf

A

Algemeen: ons zelf (of een gevoel een zelf te zijn) komt voort uit de verhalen die we (bewust/ onbewust) over onszelf vertellen

Het doet geen uitspraak of het zelf bestaat of niet

Het verwijst naar interesses, verlangens, waardes, streefdoel, dromen, projecten

Narratieve identiteit is hoe jij je presenteert (op bv social media)

31
Q

Metzingers fenomenale zelfmodel

A

Bundeltheorie

We kennen de wereld alleen via representaties ervan die in ons hoofd zijn geconstrueerd en deze representaties zijn op zijn best werkelijkheidsimulaties van lage kwaliteit

Ons model van de wereld is transparant: we ervaren dit model zelf niet en zijn ons er niet van bewust. We geloven dat we de wereld rechtstreeks ervaren, en niet slechts een representatie ervan

= naïef realisme

32
Q

Metzinger is een representationalist

A

We kennen en ervaren de wereld via representaties van de wereld die we in ons hoofd construeren. We kunnen de wereld nooit echt kennen zoals die is, maar alleen hoe die aan ons verschijnt in onze ervaring

Bv kleur

33
Q

Waar komt het gevoel van een zelf vandaan volgens meezinger?

A

Fenomenaal zelf-model

• ons wereld-model bevat ook een geïntegreerde representatie van onszelf: het centrum van die wereld

• een lichaam, mentale toestanden en een relatie met verleden en toekomst

• dit zelfmodel is verankerd in onze belichaamde ervaringen en het perspectief van waaruit we de wereld ervaren

= virtual reality. Wij zijn de avatar

Bewustzijnsfilosofie (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions